Bạn đang đọc: [SGK Scan] ✅ Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân – Sách Giáo Khoa – Học Online Cùng https://futurelink.edu.vn
Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân –
Thấy được mối quan hệ giữa ngôn ngữ chung của xã hội và lời nói riêng của cá nhân. Hình thành và nâng cao năng lượng lĩnh hội những nét riêng trong lời nói cá nhân, năng lượng phát minh sáng tạo Của cá nhân trong việc sử dụng ngôn ngữ trên Cơ sở những từ ngữ và quy tắc chung. o Có ý thức tôn trọng những quy tắc ngôn ngữ chung của xã hội, giữ gìn và phát huy truyền thống ngôn ngữ của dân tộc bản địa. I-M60N NGỨ – TầI SẢN CHUNG CỦA Xã HộiNgôn ngữ là gia tài chung của một dân tộc bản địa, một hội đồng xã hội ( hoàn toàn có thể gồm có những người cùng một dân tộc bản địa, hoặc thuộc những dân tộc bản địa khác nhau ). Muốn tiếp xúc với nhau, Xã hội phải có phương tiện đi lại chung, trong đó phương tiện đi lại quan trọng nhất là ngôn ngữ. Phương tiện đó vừa giúp cho mỗi cá nhân trình diễn những nội dung mà mình muốn biểu lộ, vừa giúp họ lĩnh hội được lời nói của người khác. Cho nên, mỗi cá nhân đều phải tích luỹ và biết sử dụng ngôn ngữ chung của hội đồng xã hội. Tính chung trong ngôn ngữ củ đồng được biểu lộ qua những phương diện sau : 1. Trong thành phần của ngôn ngữ có những yếu tố chung cho toàn bộ mọi cá nhân trong hội đồng. Mỗi cá nhân đều cần tích luỹ những yếu tố chung đó và : ۔ ۔ ۔ ۔ Aر – I –. ên lời nói A —. .. .. . Aر – ____ + “ L-tex tiếp với người khác. Những yếu tố chung gồm có : o o = Các âm và những thanh ( những nguyên âm, phụ âm, thanh điệu, … ). Ví dụ : a, e, i, o, b, h, t, … thanh huyền, thanh sắc, thanh ngang, … – Cá + … کھے : خیر ۔ ۔ ۔ ܢ + Y 4 یر L1 # 22 سs ܬܪ ܥܝ ܪ ܵ ܝ A — Lܝܘ ܥLܥ —. tắc nhất định. Ví dụ : nhà, cây, người, thuỷ, chiến, Uô, … – Các từ. Ví dụ : đất, nước, xinh xắn, xe đạp điện, máy bay, cà chua, mồ hôi, và, nhưng, hoặC, sẽ, hảy, Chứ, à, … 10 – Các ngữ cố định và thắt chặt ( thành ngữ, quán ngữ ). Ví dụ : thuận buồm xuôi gió, nước đổ đầu vịt, chân ướt chân ráo, cay như ớt, cao như núi, nói toạc móng heo, của đáng tội, nói Kết luận, … 2. Tính chung còn bộc lộ ở những quy tắc và phương pháp chung trong việc cấu trúc và sử dụng những đơn vị chức năng ngôn ngữ. Các quy tắc và phương pháp này được hình — A – 1 – A g lịch sửpl iển của một ngôn ngữ và cần được mỗi cá nhân tiếp đón và tuân theo, nếu muốn cho sự tiếp xúc với hội đồng đạt được hiệu suất cao. Ví dụ 1 số ít quy tắc hoặc phương pháp như : – Quy tắc cấu trúc những kiểu câu. Ví dụ : cấu trúc kiểu câu ghép chỉ quan hệ nguyên do – hiệu quả ( bằng cặp quan hệ từ vì … ( cho ) nên … và hai cụm chủ – vị ) như : Vì ta khăng khít cho người dở dang ( Truyện Kiều ). – Phương thức chuyển nghĩa từ : chuyển từ nghĩa gốc sang nghĩa phái sinh. Ví dụ : chuyển nghĩa theo phương pháp ẩn dụ so với những từ chỉ trạng thái của quả cây ( non, già, chín ) sang chỉ những mức độ của sự thống kê giám sát ( non một cân, già một cân ), chỉ những mức độ của nhận thức, trí tuệ ( tâm lý còn non, tâm lý đã chín, Suy nghĩ già dặn ). Còn nhiều quy tắc và phương pháp chung kh từ vựng, ngữ pháp, phong thái, … của ngôn ngữ. Chúng có đặc thù phổ cập và bắt buộc so với mọi cá nhân khi tạo ra lời nói để thực thi việc tiếp xúc với những cá nhân khác trong hội đồng Xã hội. ܦ ܒ – 1 ܓܝ ܝ ܰ ܬ ݁ ܺ ܝܝ ܥܝ ܓܝ ܪܫ ̄. – ܓL ܘ ܢܝܚ ܇ 5 ui ai, II – LữINÚI-sẢN PHẩMRIÊNG CỦA tÁNHÂNKhi tiếp xúc ( nói hoặc viết ), mỗi cá nhân sử dụng ngôn ngữ chung để tạo ra lời nói phân phối nhu yếu tiếp xúc. Lời nói ( gồm lời nói miệng và văn viết ) của mỗi cá nhân vừa được tạo ra nhờ những yếu tố và quy tắc, phương pháp chung, vừa có sắc thái riêng và phần góp phần của cá nhân. Cái riêng trong lời nói của cá nhân được biểu lộ ở những phương diện như sau : 1. Giọng nói cá nhân. Khi nói, giọng mỗi người có một vẻ riêng không giống người khác, tuy rằng mỗi người vẫn dùng những âm, những thanh chung thuộc ngôn ngữ của hội đồng. Chính vì vẻ riêng trong giọng nói của cá nhân mà ta hoàn toàn có thể nhận ra giọng nói của người quen ngay cả khi không nhìn thấy hay không tiếp xúc trực tiếp với người đó. 2. Vốn từ ngữcá nhân. Mặc dù từ vựng của mỗi ngôn ngữ là gia tài chung của mọi người, nhưng mỗi cá nhân ưu thích và quen dùng những từ ngữ nhất định. Vốn từ ngữ cá nhân nhờ vào vào nhiều phương diện : lứa tuổi, giới tính, đậm cá tính, nghề nghiệp, vốn sống, trình độ hiểu biết, quan hệ xã hội, địa phương sinh sống. Chẳng hạn, đây là lời đánh giá và nhận định của một cháu bé về lời nói của người bác : Bác nói, giọng nó khang khác thế nào ấy. Trời bác nói là giời. Sợ bác nói là hải. ( Ma Văn Kháng ) Các từ trời, giời, sợ, hãi đều thuộc từ vựng chung của tiếng Việt. Nhưng người bác lại quen dùng từ giời, từ hãi, còn đứa cháu thì quen dùng từ trời, từ sợ. 3. Sự quy đổi, phát minh sáng tạo khi sử dụng từ ngữ g, quen thuộc. Từ ngữ là Vốn chung, quen thuộc của toàn xã hội, nhưng ở lời nói cá nhân có sự quy đổi, phát minh sáng tạo trong nghĩa từ, trong phối hợp từ ngữ, trong việc tách từ, gộp từ, chuyển loại từ hoặc trong sắc thái phong thái, … tạo nên những sự bộc lộ mới. Ví dụ, trong câu thơ của Xuân Diệu : Tôi muốn buộc gió lại – Cho hương đừng bay đi, từ buộc được chuyển nghĩa ( chỉ mong ước không có gió hoặc gió ngừng thổi ) nên tích hợp được với từ gió. 4. Việc tạo ra những từ mới. Cá nhân hoàn toàn có thể tạo ra những từ mới từ những vật liệu có sẵn l pl – g. Ví dụ ہے ۔ số hoá o câu sau đều là những từ mới được tạo ra và sử dụng trong những năm gần đây : – Công tỉ nhận thiết kế xây dựng những lò kính, nhà máy sản xuất gạch ốp lát hạng sang, sứ Vệ sinh сао сар … ( Báo Quân đội nhân dân ) – Vào đầu những năm 80, một cuộc cách mạng khác trong kĩ xảo được thực thi, đó là hình ảnh số hoá. ( Tạp chí Kiến thức ngày này ) – Còn APEC, hoàn toàn có thể gọi là sân chơi của thế kỉ XXI, nơi mà ASEAN có nhiều thành viên của mình tham gia, là một thực thể hợp tác quốc tế kiểu mới ( Báo TP HCM giải phóng ) Những từ này khởi đầu chỉ dùng trong lời nói của một cá nhân hay một vài cá nhân. Nh g då – A l. o ܝ ܐLܢ à ± ợC Cộ g đồ o hấp hận, ử dụng và trở thành gia tài chung, phương tiện đi lại chung của xã hội. Lúc đó chúng mang tính chung, tính phổ cập. 5. Việc vận dụng linh động, phát minh sáng tạo quy tắc chung, phương pháp chung. Khi nói hay viết, cá nhân hoàn toàn có thể tạo ra những loại sản phẩm ( ngữ, câu, đoạn, bài, … ) có sự chuyển hoá linh động so với những quy tắc và phương pháp chung : lựa chọn vị trí cho từ ngữ, tỉnh lược từ ngữ, tách câu, … Ví dụ : Tình thư một bức phong còn kín, Gió nơi đầu gượng mởxem. ( Nguyễn Trãi ) Tiếng ngựa quan châu thì không kể mùa hồi hay mùa lúa. Quan đi bắt phu làm đường, xẻ núi hầm xe lửa. Quanh năm. ( Tô Hoài ) Biểu hiện rõ ràng nhất của nét riêng trong lời nói cá nhân là phong thái ngôn ngữ cá nhân. Điều này thấy rất rõ ở những nhà văn nổi tiếng : Ngôn ngữ tác phẩm ( lời nói ) của họ mặc dầu vẫn bắt nguồn từ ngôn ngữ chung của dân tộc bản địa nhưng lại mang dấu ấn cá nhân, không lẫn với người khác. Ví dụ : Nguyễn Khuyến và Tú Xương sống gần như là cùng thời với nhau, cùng ở vùng đồng bằng Bắc Bộ, nhưng ngôn ngữ thơ của Nguyễn Khuyến nhẹ nhàng, thâm thuý, còn ngôn ngữ thơ của Tú Xương thường can đảm và mạnh mẽ, sâu cay. GHINHỞNgôn ngữ là gia tài chung, là phương tiện đi lại tiếp xúc chung của cả Cộng đồng xã hội ; còn lời nói là mẫu sản phẩm được cá nhân tạo ra trên cơ sở vận dụng những yếu tố ngôn ngữ chung và tuân thủ Các quy tắc chung. LUIÊN TậP 1. Trong hai câu thơ dưới đây, từ thôi in đậm đã được tác giả sử dụng với nghĩa như thế nào ? Bác Dương thôi đã thôi rồi, Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta. ( Nguyễn Khuyến, Khóc Dương Khuê ) 2. Nhận xét về cách sắp xếp từ ngữ trong hai câu thơ sau. Cách sắp xếp như vậy tạo được hiệu suất cao tiếp xúc như thế nào ? Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám, ( Hồ Xuân Hương, Tự tình – bài II ) 3. Tìm thêm những ví dụ bộc lộ được quan hệ giữa cái chung và cái riêng như quan hệ giữa ngôn ngữ chung của xã hội và lời nói riêng của cá nhân .
Source: https://futurelink.edu.vn
Category: Tin tổng hợp