Chuẩn bị trước khi tiêm bắp:
- Giải thích quy trình tiêm bắp cho bệnh nhân và được đồng ý thực hiện thủ thuật nếu tình trạng lâm sàng cho phép. Bệnh nhân phải được thông báo đầy đủ về lợi ích và hậu quả của bất kỳ thủ tục cần thiết nào. Nhân viên y tế cần phải hết sức cảnh giác và trấn an vì nhiều bệnh nhân gặp phải chứng sợ kim tiêm.
- Đánh giá vị trí chọn để thực hiện tiêm bắp dựa trên chỉ định lâm sàng, loại thuốc được sử dụng, tuổi và các tình trạng sẵn có của bệnh nhân cũng như bối cảnh môi trường.
- Thực hiện kiểm tra thuốc theo quy trình nhằm đảm bảo sử dụng đúng loại thuốc, liều lượng, thời điểm cho bệnh nhân.
- Kiểm tra bệnh nhân có tiền căn dị ứng không.
- Định vị bệnh nhân để đảm bảo có tư thế thoải mái và tối ưu cho vị trí được chọn để tiêm bắp. Bộc lộ vùng da đã chọn và kiểm tra nhằm đảm bảo vị trí này phù hợp để tiêm thuốc.
Các bước thực hiện:
- Rửa tay và đeo găng tay.
- Làm sạch vị trí tiêm với cồn isopropyl 70% và để khô trong 30 giây.
- Rút thuốc vào ống tiêm. Thường chọn kim 21G hay 23G.
- Kéo căng da sang một bên hoặc sử dụng phương pháp tiêm hình chữ Z, giữ da bằng tay không thuận.
- Giữ mũi tiêm thẳng góc bằng tay thuận, nhanh chóng đưa kim vào da ở góc 90o đến 1⁄2 hay 2/3 mũi tiêm.
- Rút pít-tông ra một chút để đảm bảo không đâm trúng mạch máu. Nếu thấy có máu, hãy rút kim và vứt vào thùng đựng vật sắc nhọn. Chèn gòn vào vị trí đã tiêm; giải thích cho bệnh nhân những gì đã xảy ra và sau đó chọn một kim tiêm cũng như vị trí mới để bắt đầu lại. Nếu không có máu, đẩy pít-tông để tiêm thuốc với tốc độ 1 ml/10 giây giúp làm giảm cảm giác đau đớn.
- Sau khi tiêm, cần đợi 10 giây để thuốc hấp thụ và khuếch tán rồi rút kim, vứt vào thùng đựng vật nhọn. Không chà xát vết thương, vì điều này có thể làm cho thuốc chảy ra ngoài theo đường tiêm. Đặt một miếng gạc lên vị trí đã tiêm.
- Viết hồ sơ tiêm thuốc theo đúng chỉ định, ghi chú tên thuốc, liều lượng đã cho, đường dùng, thời gian và thông tin chi tiết về bệnh nhân.
- Đánh giá lại bệnh nhân để kiểm tra các dấu hiệu của phản ứng quá mẫn như sưng đau, phù nề tại chỗ tiêm; nặng là khó thở, nổi mề đay, phù mặt, môi, lưỡi, choáng váng và tụt huyết áp.
Tóm lại, tiêm bắp là cách thức tiêm truyền phổ biến và hiệu quả nhất để đưa thuốc vào trong cơ thể. Dù vậy, nhân viên y tế cũng cần thường xuyên tự trau dồi để không ngừng nâng cao chất lượng mũi tiêm. Bên cạnh đó, những người cần tự tiêm thuốc hoặc chăm sóc người bệnh nên hỏi bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn, đồng thời làm quen với quy trình trước khi tiêm. Đặc biệt, cần phải nhận ra và nhanh chóng tìm kiếm sự trợ giúp y tế nếu gặp các tác dụng phụ kéo dài hoặc nghiêm trọng sau khi tiêm bắp.
Nguồn tham khảo: Medicalnewstoday.com, Paramedicpractice.com, Healthline.com