Người ta thường cho rằng thoát vị đĩa đệm chỉ xảy ra ở người già, do quá trình lão hóa tự nhiên. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, số lượng người trẻ mắc thoát vị đĩa đệm ngày càng tăng. Tình trạng thoái hóa đĩa đệm, rách hoặc nứt gây chèn ép dây thần kinh, gây đau khó chịu và ảnh hưởng đến khả năng vận động. Nếu không phát hiện và điều trị thoát vị đĩa đệm kịp thời, có thể khiến một người khỏe mạnh bị tàn phế suốt đời.
1. Thoát vị đĩa đệm là gì?
Thoát vị đĩa đệm là tình trạng khi đĩa đệm trong cột sống thoát ra khỏi vị trí bình thường và chèn ép vào ống sống hoặc các rễ dây thần kinh, gây đau cột sống. Bất kỳ đoạn cột sống nào cũng có thể bị thoát vị đĩa đệm, nhưng thoát vị đĩa đệm ở thắt lưng và cổ là phổ biến nhất, do chịu nhiều tác động từ thói quen sinh hoạt hàng ngày.
Bệnh thoát vị đĩa đệm được chia thành 4 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Đĩa đệm bắt đầu biến dạng, nhưng vòng bao xơ chưa bị rách. Người bệnh có thể thỉnh thoảng bị tê tay, tê chân, nhưng không đau nhức nên thường không nhận ra mình đang mắc bệnh.
- Giai đoạn 2: Vòng bao xơ bị rách một phần, nhân nhầy bắt đầu thoát ra tại vị trí yếu, khiến đĩa đệm phình to. Ở giai đoạn này các cơn đau vẫn chưa được rõ ràng.
- Giai đoạn 3: Vòng bao xơ bị rách hoàn toàn, nhân nhầy bị lồi ra ngoài và chèn ép vào rễ thần kinh. Hầu hết khi điều trị được bắt đầu, người bệnh đã trải qua giai đoạn đau đớn.
- Giai đoạn 4: Là giai đoạn nguy hiểm nhất. Chèn ép lâu dài lên rễ thần kinh gây ra biến chứng nguy hiểm. Các cơn đau bắt đầu trở nên dữ dội và dai dẳng hơn gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe về tinh thân và thể chất đối với người bệnh.
2. Nguyên nhân đĩa đệm bị thoái hóa và thoát vị
2.1. Một số nguyên nhân chính
Sai tư thế: Tư thế lao động không đúng, cách nâng vật nặng không đúng cách dễ dẫn đến chấn thương cột sống và thoát vị đĩa đệm.
Chấn thương: Sự tác động mạnh vào cột sống trong các trường hợp té ngã, chơi thể thao, tai nạn giao thông… gây ảnh hưởng đến cấu trúc và vị trí của đĩa đệm.
Thoái hóa tự nhiên: Khi tuổi tác gia tăng, cột sống mất đi tính linh hoạt và vòng sụn bên ngoài bị xơ hóa, lượng nước và sự đàn hồi bên trong nhân nhầy giảm đi, dẫn đến nguy cơ mắc thoát vị đĩa đệm cao hơn. Bệnh thường phát triển ở độ tuổi từ 35 đến 50.
2.2. Các yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh
Cân nặng: Cân nặng thừa làm tăng áp lực lên cột sống. Những người thừa cân, béo phì có nguy cơ mắc bệnh thoát vị đĩa đệm gấp 12 lần so với người bình thường.
Bệnh lý cột sống: Cong vẹo, gai đôi, thoái hóa cột sống là những bệnh lý làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm.
Nghề nghiệp: Công việc đòi hỏi kéo, đẩy, cúi người, vận chuyển vật nặng hoặc công việc văn phòng ngồi lâu một chỗ, ít vận động trong thời gian dài tạo áp lực cho cột sống và đĩa đệm, dễ dẫn đến tình trạng thoát vị.
Mang giày cao gót: Giày cao gót làm tăng nguy cơ lồi đĩa đệm, thoát vị và biến dạng cơ bắp chân và dây chằng chân.
3. Các đối tượng dễ mắc thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm thường gặp phải ở một số đối tượng sau:
- Người có sự thoái hóa, chấn thương hoặc mắc các bệnh lý bẩm sinh liên quan đến cột sống như trượt cột sống, gai cột sống, cong vẹo cột sống, v.v.
- Người thường xuyên thực hiện các công việc vất vả, đòi hỏi sức lực lớn.
- Người có thói quen sinh hoạt không khoa học, chẳng hạn như sử dụng gối quá cao khi ngủ, ngồi làm việc hoặc học tập trong tư thế không đúng, v.v.
- Những người mắc các bệnh lý như đái tháo đường, viêm đa khớp dạng thấp, gút,…
- Người cao tuổi.
- Những người làm công việc đòi hỏi liên tục thay đổi tư thế như diễn viên múa, vận động viên thể thao, v.v.
- Những người thường xuyên đứng hoặc ngồi trong thời gian dài như nhân viên văn phòng, thợ may, tài xế, nhân viên bán hàng, v.v.
4. Biểu hiện của thoát vị đĩa đệm
Triệu chứng thoát vị đĩa đệm có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí đĩa đệm thoát vị và rễ dây thần kinh bị chèn ép. Triệu chứng đau chỉ xuất hiện khi nhân nhầy trung tâm thoát ra và chèn ép vào các mô xung quanh có dây thần kinh đi qua.
Trong một số trường hợp, khi thoát vị, nhân lồi gây kích ứng và tác động lên hệ cung cấp máu xung quanh, gây viêm. Các triệu chứng đặc trưng phụ thuộc vào vị trí thoát vị và ảnh hưởng đến hệ thần kinh, cơ xương liên quan.
4.1. Biểu hiện thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
- Đau thắt lưng đột ngột và dữ dội.
- Đau âm ỉ lan tỏa từ vùng thắt lưng, đau buốt từng cơn.
- Khó di chuyển, khó ưỡn lưng hoặc cúi xuống.
- Đau vùng thắt lưng và đau thần kinh tọa, đau lan theo hình vòng cung ra phía trước ngực và dọc theo khoang liên sườn.
- Gây tê hoặc yếu ở hai chi dưới. Khó gấp hoặc duỗi ngón chân cái, cảm giác tê mạnh ở mu bàn chân và mông.
- Đau tăng lên khi ngồi, nằm nghiêng, ho, hắt hơi hoặc đi đại tiện. Các động tác xoay hoặc vận động mạnh sẽ làm tăng cơn đau. Để giảm đau, người bệnh thường có xu hướng nghiêng về một bên.
4.2. Triệu chứng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ
- Đau hoặc cứng cổ, vai, gáy, lan đến hai bên vai.
- Xuất hiện tình trạng mệt mỏi ở vùng gáy.
- Đau nhức, tê ở ngón tay cái, cổ tay, mất cảm giác ở các vùng này.
- Đau tăng lên khi xoay cổ, uốn cổ, làm việc lâu hoặc lái xe.
- Một vài trường hợp người bệnh còn có thể bị đau đầu, chóng mặt.
- Sự di chuyển của cánh tay bị hạn chế do cơ bắp tay suy nhược, khó khăn trong việc cầm nắm đồ vật.
- Cơn đau có thể xảy ra liên tục hoặc không đều. Đau cổ tăng lên khi nghiêng, xoay, cúi, ngửa cổ, hắt hơi hoặc ho.
Việc nhận biết và điều trị sớm thoát vị đĩa đệm là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa biến chứng và duy trì sức khỏe cột sống. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào tương tự, hãy tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ các chuyên gia y tế.
Xem thêm: https://drallen.com.vn/
Xem thêm: https://saigonsmilespa.com.vn/