Gạo lứt nảy mầm không đúng cách dễ nhiễm khuẩn

Gạo lứt nảy mầm đang được nhiều cụ già truyền tai nhau như một “thần dược” chữa nhiều bệnh. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, để ủ gạo lứt nảy mầm không đơn giản, nhất là quá trình này cũng tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển và khiến gạo nhiễm độc. Mặt khác, dùng gạo lứt triền miên có thể làm cơ thể mất sức đề kháng.

Tốt thì có, nhưng…

Đi gặp mặt hưu trí, cụ Nguyễn Thị Loan ( TP.HN ) được những bạn già bày cho cách làm gạo lứt nảy mầm chữa bách bệnh. Để có được “ quà khuyến mãi ngay của thượng đế ”, bà Loan hì hục ngâm ủ gạo 22 tiếng. Hết ngâm nóng lại ngâm lạnh, trong bóng râm rồi mang ra sáng, thắp cả điện, hì hục thay nước xong đem phơi nhưng gạo cứ mủn ra, tỷ suất nảy mầm thấp, có mùi chua. Đợt nồm vừa mới qua gạo ngâm có mùi mốc, hơi thum thủm. Bà Loan nghĩ mình làm chưa đúng cách nên đã điện thoại thông minh đến Báo KH&ĐS nhờ tư vấn .

Về thắc mắc của bà Loan, ThS Vũ Thế Thành, chuyên gia quản trị chất lượng, giảng viên an toàn thực phẩm cho biết, gạo lứt nảy mầm có tác dụng tốt cho việc ổn định lượng đường trong máu, hỗ trợ giảm cân, tăng cường năng lượng cho cơ thể. Trong gạo lứt nảy mầm có lượng Gamma Aminobutyric Axit (GABA) cao hơn nhiều lần gạo lứt chưa nảy mầm. Rất nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra GABA có tác dụng tốt cho sức khoẻ gồm: Ổn định huyết áp và cholesterol trong máu, tăng cường chức năng gan thận, phòng ngừa ung thư, chống béo phì, giải toả stress hay trầm cảm, kích thích ngủ ngon…

Theo điều tra và nghiên cứu của những nhà khoa học Nhật Bản, khi ngâm ủ gạo lứt nảy mầm, những enzym thủy phân tinh bột sẽ hoạt động giải trí tích cực để biến những chất phức tạp thành những chất đơn thuần hơn ( dễ tiêu hoá ). Tinh bột bị suy giảm, 1 số ít biến thành chất xơ ( cellulose, hemicelluose … ). Số lượng những vitamin A, E, C, đặc biệt quan trọng vitamin nhóm B tăng lên gấp nhiều lần. Các khoáng vi lượng cũng tạo phức với protein để có hiệu suất cao tốt hơn về mặt công dụng sinh học .

Chỉ nên sử dụng 2 – 3 lần/tuần

Cũng theo chuyên gia Vũ Thế Thành, để đạt được hiệu quả dinh dưỡng tối đa, cần ngâm gạo trong nước ấm khoảng 30 – 350C trong khoảng 20 – 36 giờ, thay nước sau 6 – 8h để kích thích gạo nảy mầm. Cũng có thể sau 6-8h ngâm nước thì lấy ra, cho gạo vào túi vải thô ráo nước ủ trong thùng xốp có bóng điện ở nhiệt độ 30-350C cho đến khi thấy mầm nhú khoảng 1mm thì bỏ ra nấu cơm.

Ngoài yếu tố nhiệt độ, nhiệt độ thì người ta còn trấn áp cả độ pH trong nước và nhiều điều kiện kèm theo khác nữa. Do đó, tự ủ gạo lứt nảy mầm tại nhà sẽ khó đạt được dinh dưỡng tối ưu. Nếu trong gạo còn hạt vỡ, không nguyên phôi thì sẽ không hề nảy mầm mà bị phân hủy gây mùi không dễ chịu. Chưa kể, trong quy trình ủ mầm, nếu gạo có nấm mốc hoặc nước ngâm nhiễm asen, không trọn vẹn sạch thì nhiệt độ này cũng tạo điều kiện kèm theo cho vi trùng có hại tăng trưởng và gạo nhiễm độc .Nấu cơm hoàn toàn có thể diệt khuẩn, nhưng không diệt được độc tố. Do đó, nước ngâm gạo phải sạch, gạo trước khi ngâm cũng được rửa sạch. Gạo lứt dễ hỏng ( bị oxy hóa do còn dầu ), hạn dùng không quá 6 tháng nên chất lượng của việc nảy mầm tùy thuộc loại gạo mới hay cũ, gạo được dữ gìn và bảo vệ thế nào …

Chuyên gia Vũ Thế Thành nhấn mạnh, ăn gạo lứt nảy mầm là tốt, nhưng chỉ nên sử dụng 2 – 3 lần/tuần. Những người bị loét dạ dày, tá tràng không nên ăn vì chất xơ trong gạo lứt nhiều. Trẻ em và những người trẻ tuổi khoẻ mạnh không nên ăn trường kỳ gạo lứt muối mè vì không cung cấp đẩy đủ các chất dinh dưỡng cho quá trình phát triển cơ thể. Dùng gạo lứt muối mè triền miên đến lúc nào đó cơ thể sẽ mất khả năng đề kháng bởi thiếu chất béo và chất đạm để tạo ra các enzym, hormoe, kháng thể…

BS Nguyễn Lệ Quyên, Khoa Y học Cổ truyền, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Giang :Theo Đông y, gạo lứt có năng lực ngăn sự xuất tiết của dạ dày và đại tràng nên có tính năng tốt trong điều trị những bệnh đường ruột. Cháo gạo lứt phòng ngừa và trừ bệnh thổ tả, kiết lỵ, cầm mồ hôi. Nhiều nghiên cứu và điều tra cho thấy, gạo lứt làm giảm rủi ro tiềm ẩn ung thư và ruột kết, giảm cholesterol và tốt cho hệ tim mạch của phụ nữ sau mãn kinh. Với nguồn chất xơ dồi dào, gạo lứt giúp chống lại bệnh xơ vữa động mạnh, ung thư vú, thậm chí còn giảm rủi ro tiềm ẩn mắc bệnh tim, ung thư và bệnh tiểu đường .

 Hồng Linh