 |
Các ĐH tư nhân ở Việt Nam không giống…ai
Trong buổi bảo vệ luận án tiến sỹ với đề tài Sự tăng trưởng các trường ĐH ngoài công lập Thành Phố Hồ Chí Minh vào tháng 5.2020, một thành viên hội đồng đặt câu hỏi với tôi : “ Chị hoàn toàn có thể so sánh thời kỳ đầu xây dựng các trường đại học do tư nhân tổ chức triển khai tại Việt Nam với thời kỳ đầu xây dựng của các ĐH tư trên quốc tế được không ? ”. Tôi đã rất phân vân muốn vấn đáp : Xin thưa, tiến trình xây dựng tiên phong của các ĐH tư nhân ở Viện Nam không giống … ai cả là do tính ” đặc trưng ” của Việt Nam hiện tại .
Vị giáo sư hướng dẫn tôi khi phát biểu lại xác lập sự ” không giống ai ” của việc xây dựng các trường ĐH tư nhân này, bằng hình ảnh ” đánh du kích “. Nhà nước đã đưa ra các quy định như “ đánh du kích ”, nhấp nhấp, mở mở, đúng thì cho liên tục, sai thì rút kinh nghiệm tay nghề, “ sai đâu sửa đó “, tùy theo tình hình mà sửa, không vạch sẵn một kế hoạch nào. Lúc bấy giờ mọi người “ vận dụng ” quan điểm cùng tắc biến, biến tắc thông của kinh Dịch để xử lý những bế tắc về giáo dục ĐH vào những năm 1990 .
 |
Không thể tưởng tượng vì sao vượt được quãng đường đã qua!
GS Hoàng Xuân Sính, một trong những người sáng lập, đồng thời là hiệu trưởng đầu tiên của Trường ĐH Thăng Long, trong một bài viết vào năm 2016 cho rằng bà cũng không thể tưởng tượng vì sao vượt được quãng đường đã qua. “Ngày đó, tôi ‘mở đường’ thành công. Không có tiền nhưng vẫn thành lập được trường. Tôi cũng không hiểu sao ngày ấy người ta cũng ‘cả tin’ để cho tôi làm thế. Ban đầu Trường ĐH Thăng Long có 150 sinh viên với hai ngành: toán học và thông tin. Học phí khoảng 100 USD (Hơn 2,2 triệu đồng hiện nay- NV) cho mỗi năm học và được hỗ trợ bởi người Việt ở Pháp và các tổ chức phi chính phủ quốc tế khác nhau. Với điều kiện kinh tế ở Việt Nam lúc đó thì sự phát triển của Trường ĐH Thăng Long đã vô cùng khó khăn. Trong thời gian này, ĐH Thăng Long đại diện cho một mô hình theo phong cách mới của giáo dục ĐH ở Việt Nam”.
Bạn đang đọc: Đại học tư thục Việt Nam đi về đâu?
 |
Lời tâm sự của Nhà giáo Ưu tú Huỳnh Thế Cuộc, người sáng lập, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Ngoại ngữ và Tin học Thành Phố Hồ Chí Minh ( HUFLIT ), bao quát về một thời kỳ đã qua .
“ Khi có chủ trương của Nhà nước về xã hội hóa giáo dục, được cho phép mở các ĐH dân lập, lúc đó tôi là hiệu trưởng Trường ĐH Sư Phạm TP. HCM đã về hưu, cùng với những người bạn làm giáo dục, làm đơn xin phép mở trường. Chúng tôi không có tiền, được sự ủng hộ của ông Bảy Dự ( Nguyễn Võ Danh, nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy TP.Hồ Chí Minh ), cho mượn đất của Thành ủy, khởi đầu diện tích quy hoạnh đất ít thôi, nhưng sau đó lan rộng ra ra ( cơ sở ở đường Sư Vạn Hạnh ). Hàng năm trường trả tiền thuê đất và đóng thuế vừa đủ. Cũng vào lúc khởi đầu, có một nhà tư sản góp tiền góp vốn đầu tư, tôi chỉ có một chút ít nhưng các bạn của tôi góp thêm tiền, dưới danh nghĩa của tôi ” .
Đem lại môi trường học thuật tiên tiến và phát triển, xóa bỏ giáo điều và sự khô cứng của nền giáo dục đại học là những mong ước tiên phong mang nặng tính sáng sủa và nhiều mơ mộng. Các nhà giáo tận tâm đã bỏ sức lực lao động thiết kế xây dựng các trường ĐH tư nhân với tham vọng đổi khác nền giáo dục Việt Nam .
Những mong muốn đầu tiên đầy lạc quan và nhiều mơ mộng
Người dân TP.Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận đã quen với việc học các trường tư trước 1975 nên tham gia học rất đông. Bằng chứng là những năm đó các trường như ĐH HUFLIT, HUTECH, Hùng Vương, ĐH Văn Lang … tuyển sinh được rất nhiều sinh viên nhưng vì cơ sở vật chất còn hạn hẹp nên phải số lượng giới hạn lại .
GS Ngô Gia Hy, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Dân lập Hùng Vương, cho rằng vào năm tiên phong 1995, nhà trường được chỉ tiêu tuyển sinh là 1.200 sinh viên nhưng chỉ tuyển 642 vì thiếu phòng ốc, thiếu giảng viên và cũng với mục tiêu chọn chất lượng hơn số lượng .
Đem lại môi trường học thuật tiên tiến và phát triển, xóa bỏ giáo điều và sự khô cứng của nền giáo dục đại học là những mong ước tiên phong mang nặng tính sáng sủa và nhiều mơ mộng. Các nhà giáo tận tâm đã bỏ sức lực lao động kiến thiết xây dựng các trường ĐH tư nhân với tham vọng đổi khác nền giáo dục Việt Nam .
Xem thêm: Soạn bài Thuật ngữ hay nhất | Soạn văn 9
Như thế thời kỳ tiền sáng lập của các ĐH dân lập là thời kỳ đẹp nhất cho những người “ nhóm lửa ”, những vị này đã xin thành lập trường với trái tim trong sáng đầy tận tâm cho giáo dục đại học Việt Nam mặc dầu đang phải hoạt động giải trí trong một quy định chưa chính thức ( quy định trong thời điểm tạm thời ) từ năm 1995 đến năm 2000 .
Và những bất ổn trong việc quản trị đại học tư nhân tại Việt Nam
Đáng tiếc là những sáng sủa và mơ mộng đó kết thúc sau chặng tiên phong với một loạt các vấn đề không tốt xảy ra trong các đại học tư nhân mà cơ bản là do quy định của Nhà nước chưa xác lập được quyền sở hữu trong các ĐH tư nhân trong quy trình tiến độ đầu thành lập trường .
 |
Khái niệm ĐH Dân lập không có trong giáo dục quốc tế. Thời đó, ông Bùi Quang Độ từng nói : ” Chúng tôi, những người góp vốn đầu tư vào giáo dục ĐH, chúng tôi muốn góp phần thiết kế xây dựng giáo dục Việt Nam, nhưng các cơ quan truyền thông online hoặc các chỉ huy cấp trên vẫn nhìn chúng tôi như những người kinh doanh thương mại giáo dục, một mẫu người không tốt trong xã hội. Nếu chúng tôi muốn kinh doanh thương mại lời nhiều, chúng tôi sẽ góp vốn đầu tư vào các ngành nghề khác … ” .
Trong 10 năm ( 1994 – 2005 ), từ quy định trong thời điểm tạm thời ĐH dân lập đến quy định Dân Lập không giống bất kể những quy định giáo dục tư thục nào trên quốc tế đã gây nên những không ổn định trong việc quản trị đại học tư nhân tại Việt Nam .
Sự tranh chấp quyền lực tối cao đồng thời là tranh giành quyền lợi và nghĩa vụ ngầm trong các đại học dân lập bùng nổ. Trường ĐH Văn Lang kêu gọi vốn vay ( lúc này chưa có khái niệm cổ đông ) hàng năm đã trả tiền lời cho các nguồn vốn này cao hơn ngân hàng nhà nước. Những tranh chấp nội bộ như sự bất đồng ý kiến giữa hiệu trưởng là giáo sư Nguyễn Ngọc Cẩn và HĐQT đã gây lên những tranh cãi trên truyền thông online .
Sự xung đột giữa hiệu trưởng và HĐQT, cùng Đảng ủy Trường ĐH Hùng Vương đã tạo nên vụ chấn động trong giáo dục ĐH ngoài công lập tại TP.HCM. Đại diện Bộ GD-ĐT đưa công an vào trường này để truất phế hiệu trưởng lẫn HĐQT, đưa bí thư Đảng ủy lên làm hiệu trưởng và một nguyên thứ trưởng của Bộ vào làm quản trị HĐQT …
 |
Gần 30 năm, tính từ quy chế ĐH tư thục 1993 đến nay, qua nhiều quy chế khác nhau, ĐH tư thục Việt Nam có nhiều bước phát triển lớn như cơ sở vật chất, đội ngủ giảng viên, chương trình học…nhưng tương lai như thế nào thì chưa ai tiên liệu được.
ĐH tư thục Việt Nam với sự góp vốn đầu tư của các tập đoàn lớn giáo dục đã tăng trưởng gần như vượt tầm của Bộ GD-ĐT. Những sự xung đột nội bộ không còn đưa ra tiếp thị quảng cáo, thưa kiện … Tình hình khá không thay đổi trong vài năm nay. Nhưng quy mô này đi về đâu, những nhà giáo dục chân chính còn phân vân .
Chỉ biết rằng khái niệm kinh doanh thương mại giáo dục với các trường ĐH ngoài công lập có lẽ rằng giờ đã lỗi thời với những ai còn theo quan điểm này. Trong lịch sử vẻ vang Việt Nam có nhân vật đặc biệt quan trọng vào đầu thế kỷ 20, Cụ Lương Văn Can vừa là một người kinh doanh vừa tham gia bất vụ lợi sáng lập nên Đông Kinh Nghĩa Thục. Hy vọng những tập đoàn lớn doanh nghiệp lúc bấy giờ sẽ tiếp nối đuôi nhau ý thức này khi quản trị các đại học tư để đưa giáo dục Việt Nam bắt kịp với quốc tế mà những người sáng lập đại học tư đã vượt qua nhiều khó khăn vất vả để mô hình đại học tư sống sót .
Source: https://futurelink.edu.vn
Category: Tin tổng hợp