Bón cho trẻ đúng cách để tránh sặc khi ăn dặm

Bởi
Một bé tử trận, một tím tái, hai trường hợp sặc cháo vừa xảy ra tại TP TP HCM khiến những bác sĩ cảnh báo nhắc nhở cha mẹ quan tâm khi cho trẻ ăn .
Trường hợp thứ nhất đến cấp cứu tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 ( TP Hồ Chí Minh ) là bé trai 9 tháng tuổi nhà tại Củ Chi. Bệnh nhi nhập viện trong thực trạng tím tái body toàn thân, có tín hiệu ngưng thở. Người nhà cho biết khi đang được người lớn bón cho ăn thì bé khóc và ho sặc kinh hoàng. Bé sau đó lịm người rồi thiếp dần. Bệnh nhi như mong muốn thoát chết sau gần một tuần điều trị .
Mới đây, những bác sĩ Bệnh viện Nhi Đồng 2 cũng đã khẩn cấp cấp cứu cho một bé trai 6 tháng tuổi, nhà ở Q. 9 được mái ấm gia đình đưa đến cấp cứu trong thực trạng tím tái, ngưng tim, ngưng thở. Theo san sẻ của người nhà, bé xảy ra thực trạng như trên khi đang được người lớn cho ăn dặm bằng cháo loãng. Tuy nhiên mọi nỗ lực đều không mang lại hiệu quả vì bé đã bị ngạt quá lâu. Các bác sĩ Kết luận nguyên do tử trận do cháo tràn vào đường thở, gây suy hô hấp rồi tử trận .
IMG-1589-1766-1436944196.jpg

Đúng trẻ ăn đúng cách giúp các bé giảm nguy cơ nghẹn sặ. Ảnh: Thiên Chương

Theo những bác sĩ Bệnh viện Nhi Đồng 1, sặc cháo là một trong những tai nạn thương tâm thường thấy với trẻ nhỏ và gặp nhiều nhất ở độ tuổi những bé mở màn ăn dặm cho đến 2 tuổi. Nguyên nhân khiến những bé ở độ tuổi này dễ ho sặc là do trẻ chưa quen với việc ăn nên có phản ứng theo kiểu không hợp tác. Bên cạnh đó, hầu hết những trường hợp sặc cháo nhập viện đều do cha mẹ cho bé ăn chưa đúng cách .

Thức ăn phù hợp là một trong những điều cần quan tâm để hạn chế tình trạng sặc. Theo các bác sĩ, do trẻ đang quen với sữa loãng nên phụ huynh cần tuân thủ nguyên tắc theo “lộ trình” từ loãng đến đặc dần, từ ít đến nhiều và từ mịn đến thô.

Tùy theo từng độ tuổi mà chọn thức ăn tương thích, tránh thực trạng vì thấy trẻ ăn khỏe mà chuyển quá nhanh từ thức ăn sệt sang cơm nát hoặc chuyển hẳn sang cơm. Thực tế cho thấy, một số ít trường hợp trẻ bị sặc là do sự đổi khác bất thần độ đặc – lỏng hoặc nhuyễn – thô của thức ăn .

Vật chứa thức ăn và muỗng đút cho trẻ cũng là những điều cần lưu ý. Theo các chuyên gia dinh dưỡng Bệnh viện Nhi Đồng 2, phụ huynh cần chọn vật dụng tùy vào độ tuổi của trẻ và loại thức ăn.

Với những bé mới tập ăn ( khoảng chừng 6 tháng tuổi ) nên chọn muỗng nhựa mềm có size nhỏ, phần chứa thức ăn nông và trẹt. Loại muỗng này không chứa nhiều thức ăn, nhằm mục đích giúp trẻ làm quen với việc mút và liếm thức ăn. Loại muỗng cán dài và phần chứa thức ăn lớn chỉ dành cho những trẻ đã mở màn biết ăn thành thạo .

Bình tập ăn là vật dụng thường được phụ huynh lựa chọn vì sự tiện dụng, tuy nhiên nếu không cẩn trọng sẽ rất khó kiểm soát được lượng bột chảy vào muỗng. Đây cũng là nguyên nhân khiến trẻ dễ bị sặc.

Tư thế của trẻ khi ăn cũng là vấn đề được các chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa lưu ý. Theo các bác sĩ, điều tối kỵ là đút cho bé ăn khi bé đang nằm. Tư thế này rất dễ khiến bé bị sặc và ngạt đường tiêu hóa.

Với những bé chưa thể ngồi vững khi mở màn ăn dặm, cha mẹ không nên vừa bế bé vừa đút cho trẻ ăn vì rất khó trấn áp. Cách tốt nhất là cho bé ngồi tựa trên ghế tập ăn vững vàng .

Cách đút trẻ ăn là một trong những công đoạn quan trọng nhất nhằm tránh tai nạn ho sặc. Một trong những điều cần tránh là không đút khi trẻ đang quấy khóc, hoặc trẻ đang vui cười, hoặc ngọ nguậy không yên vì đây là thời điểm bé rất dễ bị sặc.

Thúc ép trẻ ăn liên tục khi trẻ chưa kịp nuốt, hoặc cha mẹ cứ tống hất thìa thức ăn vào miệng trẻ khiến bé bị ngạt không thở kịp luôn dễ dẫn đến thực trạng sặc. Phụ huynh cần cho trẻ thời hạn nhai nuốt hẳn thức ăn trong miệng. Phải chờ trẻ kịp thở trước khi đút muỗng sau đó .
Quát mắng dọa nạt hoặc bóp mũi, ép bé há miệng để đút thức ăn là những điều tối kỵ khi cho trẻ ăn vì dễ khiến cho trẻ mất tập trung chuyên sâu và hấp tấp vội vàng trong khi nuốt, dẫn đến mắc nghẹn thức ăn hoặc ho sặc .

Khẳng định ăn dặm chủ yếu là để bé làm quen với những kỹ năng ăn uống mới, các bác sĩ khuyên phụ huynh không nên thúc ép kiểu “phải ăn cho hết thức ăn”, mà phải quan tâm nhiều đến tính an toàn. Chính vì thế, cần kiên nhẫn, thận trọng và bình tĩnh khi cho bé ăn.

Trong trường hợp xấu, nếu trẻ chẳng may ho sặc rồi khó thở, tím tái, hoàn toàn có thể sơ cứu nhanh bằng cách đặt bé nằm sấp trên lòng bàn tay hoặc trên đùi, dùng tay còn lại vỗ mạnh vào sống lưng ở vị trí giữa hai xương bả vai để tống lượng thức ăn ngạt ra khỏi đường thở. Nếu không thành thạo thao tác, ngay sau khi bé gặp nạn, phải tức tốc đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất .

Thiên Chương