Hình Thành Loài Mới Bằng Con Đường Lai Xa Và Đa Bội Hóa, Bài 3 Trang 132 Sgk Sinh Học 12

Bởi

Trong bài học này, các em sẽ được học các kiếnthứcnhư:hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinhthái, hình thànhloài nhờ cơ chế tự đa bội, hình thành loài nhờcơ chế lai xa và đa bộihóa.

Bạn đang xem : Hình Thành Loài Mới Bằng Con Đường Lai Xa Và Đa Bội Hóa

1. Video bài giảng

2. Tóm tắt lý thuyết

2.2. Hình thành loài cùng khu vực địa lí

3. Bài tập minh hoạ

4. Luyện tập bài 30 Sinh học 12

4.1. Trắc nghiệm4.2. Bài tập SGK và Nâng cao

5. Hỏi đápBài 30 Chương 1 Sinh học 12

a.Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh tháiHình thành loài bằng cách li tập tínhTrong cùng một khu phân bố, các quần thể của loài có thể gặp các điều kiện sinh thái khác nhauVí dụ: quá trình hình thành loài cáa. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh tháiHình thành loài bằng cách li tập tínhTrong cùng một khu phân bổ, những quần thể của loài hoàn toàn có thể gặp những điều kiện kèm theo sinh thái xanh khác nhauVí dụ : quy trình hình thành loài cá*Hình thành loài bằng cách li sinh tháiTrong những điều kiện kèm theo sinh thái xanh khác nhau đó, tinh lọc tự nhiên tích luỹ những đột biến và biến dị tổng hợp theo những hướng khác nhau thích nghi với điều kiện kèm theo sinh thái xanh tương ứng, từ từ dẫn đến cách li sinh sản rồi thành loài mới. Ví dụ sự hình thành loài mới bằng con đường sinh thái xanh của những quần thể thực vật sống ở sông Vônga*b. Hình thành loài nhờ chính sách tự đa bộiHiện tượng tự đa bội hoàn toàn có thể nhanh gọn hình thành loài mới từ 1 loài bắt đầu mà không cần cách li địa lí. Tự đa bội thường xảy ra ở thực vật : trong giảm phân vì 1 lí do nào đó những cặp NST không phân li tạo thành giao tử 2 n. Ví dụ : chuối nhà 3 n được hình thành từ chuối rừng 2 n theo con đường tự đa bội. Bước 1 : Giao tử 2 n x giao tử 2 n → hợp tử 4 nàcây 4 nBước 2 : Cây 4 n tự thụ phấn → loài mới. ( loài tứ bội 4 n ) Kiểm tra : Cây 4 n x cây 2 n → cây 3 n ( bất thụ ). Theo tiêu chuẩn cách li sinh sản, quần thể 4 n cách li sinh sản với quần thể 2 n. ( 2 loài khác nhau ) c. Hình thành loài nhờ chính sách lai xa và đa bội hóa

P : cá thể loài A (2nA) x cá thể loài B (2nB)

G : nA nBF1 : ( nA + nB ) → không có năng lực sinh sản hữu tính ( bất thụ )GF1 : ( nA + nB ) ( nA + nB )F2 : ( 2 nA + 2 nB )( thể tuy nhiên nhị bội ) → có năng lực sinh sản hữu tính ( hữu thụ )Cơ thể lai xa thường không có khả năng sinh sản hữu tính (bất thụ) do cơ thể lai xa mang bộ NST đơn bội của 2 loài bố, mẹ → không tạo các cặp tương đồng → quá trình tiếp hợp và giảm phân diễn ra không bình thườngLai xa và đa bội hóa tạo cơ thể lai mang bộ NST lưỡng bội của cả 2 loài bố, mẹ → tạo được các cặp NST tương đồng → quá trình tiếp hợp và giảm phân diễn ra bình thường → con lai có khả năng sinh sản hữu tính. Cơ thể lai tạo ra cách li sinh sản với 2 loài bố mẹ, nếu được nhân lên tạo thành một quần thể hoặc nhóm quần thể có khả năng tồn tại như một khâu trong hệ sinh thái → loài mới hình thànhVí dụ: Sự hình thành lúa mì hiện đại nhờ quá trình lai xa và đa bội hoáCơ thể lai xa thường không có năng lực sinh sản hữu tính ( bất thụ ) do khung hình lai xa mang bộ NST đơn bội của 2 loài bố, mẹ → không tạo những cặp tương đương → quy trình tiếp hợp và giảm phân diễn ra không bình thườngLai xa và đa bội hóa tạo khung hình lai mang bộ NST lưỡng bội của cả 2 loài bố, mẹ → tạo được những cặp NST tương đương → quy trình tiếp hợp và giảm phân diễn ra thông thường → con lai có năng lực sinh sản hữu tính. Cơ thể lai tạo ra cách li sinh sản với 2 loài cha mẹ, nếu được nhân lên tạo thành một quần thể hoặc nhóm quần thể có năng lực sống sót như một khâu trong hệ sinh thái → loài mới hình thànhVí dụ : Sự hình thành lúa mì tân tiến nhờ quy trình lai xa và đa bội hoá*

Đặc điểm Hình thành loài bằng con đường địa lí Hình thành loài bằng con đường sinh thái xanh Hình thành loài bằng các đột biến lớn
Ví dụ Loài chim sẻ ngô có khả năng phân bố rộng, đã tạo ra 3 nòi địa lý chính: nòi châu Âu, nòi Trung Quốc, nòi Ấn Độ. Tiếp giáp giữa Châu Âu và Ấn Độ hay giữa Ấn Độ và Trung Quốc có dạng lai tự nhiên Các loài thực vật sống ở bãi bồi sông Vonga rất ít sai khác về hình thái so với các quần thể tương ứng sống ở phía trong bờ sông này. Tuy nhiên, chúng vẫn khác nhau về đặc tính sinh thái, vì phải thích nghi với mùa lũ nên thực vật ở bãi bồi sông có chu kỳ sinh trưởng muộn hơn, ra hoa kết hạt trước khi lũ về. Do vậy, các nòi sinh thái bãi bồi không giao phấn với các nòi tương ứng ở phía trong bờ sông. Loài bông trồng ở Mĩ có bộ NST 2n = 52, trong đó có 26 NST lớn và 26 NST nhỏ. Được hình thành bằng con đường lai xa và đa bội hóa từ loài bông của châu Âu có bộ NST 2n = 26 gồm toàn NST lớn và loài bông hoang dại ở Mĩ có bộ NST 2n = 26 NST nhỏ.Xem thêm : Chứng Minh Tế Bào Là Đơn Vị Chức Năng Của Cơ Thể, Chứng Minh Tế Bào Là Đơn Vị Cấu Tạo Của Cơ Thể
Nguyên nhân Khu phân bố bị chia cắt do các vật cản địa lí làm cho các quần thể trong loài bị cách li nhau → tạo ra sự sai khác vốn gen Trong cùng một vu vực địa lí nhưng bị phân chia thành nhiều ổ sinh thái với các điều kiện khác nhau, tự đó các ổ sinh thái sẽ chọn lọc các các thể của quần thể là khác nhau. Tạo các quần thể có vốn gen phù hợp với từng ổ sinh thái Do các tác nhận gây đột biến gây tác động
Cơ chế hình thành loài mới Phân hóa tạo ra sự khác biệt vốn gen của các quần thể trong quần thể gốc ban đầu, hạn chế trao đổi vốn gen gây hiện tượng cách li đại lí ⇒ cách li sinh sản giũa các cá thể trong quần thể ⇒ Hình thành loài mới Phân hóa vốn gen theo ổ sinh thái ⇒ Hình thành nòi sinh thái ⇒ cách li (,…) ⇒ hình thành loài mới . Do sự biến đổi vật chất di truyến của loài
Đặc điểm của từng con đường Trải qua nhiều dạng trung gianỞ khu vực tiếp giáp các dạng trung gian chưa phân hóa loài mới vẫn có khả năng trao đổi vốn gen với nhau.Tốc độ hình thành lời mới chậmTác động của yếu tố ngẫu nhiêu làm tăng cường sự phân hóa vốn gen ⇒ Tăng sự hình thanh loài mới. Tốc độ hình thành lời mới chậm và trải qua nhiều dạng trung gian

Gồm (đa bội hóa khác nguồn, đa bội cùng nguồn, tái cấu trúc NST)

Xảy ra ở thực vật và ít xảy ra ở động vật hoang dã
Đối tượng xảy ra Động vật có năng vận động và di chuyểnXảy ra ở động vật hoang dã có khảnăng tán bào tử hạt giống Động vật ít di chuyển, chủ yếu xảy ra ở thực vật Chỉ xảy ra ở thực vật. Không xảy ra ở động vật