Nhân ngày Phòng ngừa tự tử 10/9, chúng tôi thống kê một số phương thức tự sát thường gặp và cách nhận biết những người đang có ý định tự sát. Một số phương thức tự sát thường gặp: – Làm ngạt: sử dụng túi ni lông, ngủ trong phòng kín, làm hở van khí gas, nhảy xuống nước, thắt cổ… – Làm mất máu: Rạch cổ tay hoặc cổ họng, cắn lưỡi. – Dùng súng hoặc dao, kéo/ vật sắc nhọn để tự sát thương. – Tự thiêu/ điện giật. – Chấn thương đụng dập: Nhảy từ cửa sổ, nhảy cầu thang, nhảy lầu. Nằm trên đường ray tàu hỏa, nhảy vào đầu xe ô tô … – Sử dụng thuốc quá liều, thuốc độc (thuốc ngủ, ma túy, thuốc trừ sâu, trừ cỏ, thuốc chống sốt rét, thạch tín, thuốc chuột…) – Không ăn uống ( tuyệt thực). Việc sử dụng phương thức nào tùy thuộc hoàn cảnh và điều kiện sinh sống cụ thể của người có ý định tự sát, nên việc theo dõi phòng chống tự sát cần căn cứ trên các điều kiện cụ thể.
Người có ý định tự sát thường có những biểu hiện gì? Trước khi phòng ngừa, cần phải tiên lượng/ dự đoán trước nguy cơ có thể xảy ra tự sát. Những nỗ lực của việc phòng ngừa tự sát thường ít thành công nếu như không được dự đoán từ trước. Sau đây là những dấu hiệu thường gặp nhất của một cá nhân : – Có dấu hiệu của trầm cảm: (buồn chán, hay mệt mỏi, giảm hứng thú với các thói quen cũ), lo lắng, tuyệt vọng, ý nghĩ bị tội, bất tài vô dụng, nghĩ mình xấu xa, mất ngủ. Cần đặc biệt chú ý những trường hợp mất ngủ kéo dài, thờ ơ với bản thân hoặc xung quanh, nghĩ mình đầy tội lỗi, xấu xa, nghĩ mình mắc bệnh nặng,… – Có các dấu hiệu của hoang tưởng, ảo giác: nghe thấy có tiếng nói trong đầu; nghĩ có người gắn chip điều khiển, theo dõi, làm hại; đầu độc; nghĩ có người xui khiến, ma quỷ/thánh thần nhập; thấy ma quỷ/người chết. – Lo âu quá nhiều. – Có ý định tàng trữ, cất giấu những vật dụng để thực hiện hành vi tự sát: tích thuốc ngủ, giấu dao/dao lam, chuẩn bị dây …. – Đột ngột có những hành vi bất thường: dặn dò người thân con cái; mặc quần áo đẹp, tắm rửa sạch sẽ dù không có kế hoạch ra ngoài; tự nhiên trò chuyện vui vẻ với mọi người sau thời gian dài không giao tiếp với xung quanh. Trên đây là những dấu hiệu quan trọng để nhận biết người đang có ý định tự sát, để người thân, bạn bè và cộng đồng có thể giúp đỡ, kịp thời ngăn cản hành vi nguy hiểm đến tính mạng, tìm ra nguyên nhân và giải pháp để giúp những người đó từ bỏ ý định tự sát, trở về cuộc sống bình thường./.
Ngọc Diệp (t/h)