Kiên cường chiến đấu chống lại bệnh thành tích giáo dục. Minh họa bởi Dan
Năm 2006, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo mới được bổ nhiệm Nguyễn Thiện Nhân đã phát động cuộc vận động “Nói không với tiêu cực và bệnh thành tích trong thi cử” được triển khai sâu rộng trong toàn ngành giáo dục.
Người đứng đầu phòng giáo dục nhận thấy bệnh thành tích có từ lâu đời và nhiều hệ lụy tiêu cực nên quyết tâm bài trừ. Tuy nhiên, sau một thành tích nhất định, bệnh thành tích giáo dục có dấu hiệu tái phát, diễn biến đa dạng.
Ngoài lý do tư lợi để trục lợi từ thành quả giáo dục của ban giám hiệu, giáo viên và học sinh, phong cách giao tiếp cũng đóng một vai trò trong sự phát triển của rối loạn thành tích. Trong các bài báo và thông tin giáo dục, một số tổ chức và phương tiện truyền thông thường chú ý đến việc mô tả và liệt kê các giải thưởng, giải thưởng và thành tích bề ngoài nhằm nỗ lực làm nổi bật và gây ấn tượng với thành tích này.
Ví dụ, việc sử dụng sai chức danh nghề nghiệp “vactor” khi nói về một học sinh đạt giải nhất trong một kỳ thi. “Vatican” là từ để chỉ một giáo viên thời phong kiến, dùng để chỉ người đứng đầu trong một kỳ thi quốc gia. Tuy nhiên, hiện nay, tên gọi được dùng cho các kỳ thi tuyển sinh cấp 3, đại học, cao đẳng, đại học, thậm chí là trường hợp đầu tiên trong đề thi thử hay. Nghề nghiệp trong các cơ sở giáo dục.
Ngoài ra, những từ ngữ phiến diện như “vô địch”, “trạng thái”, “huy chương vàng” … “siêu”, “thần đồng”, “xuất sắc” … cũng giúp gia tăng tâm lý khen ngợi trong lĩnh vực của giáo dục.
Tỷ lệ học sinh xuất sắc, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp, học sinh đạt điểm cao, học sinh mới lên lớp, so sánh xếp hạng của các cơ sở giáo dục hoặc giáo dục địa phương … được nêu bật trong văn bản. Các bài báo và bản tin từ các cơ quan truyền thông khác nhau.
Ngay cả những bài báo tóm tắt lịch sử các cơ sở giáo dục cũng có đầy đủ các số liệu về thành tích, chức danh, học vị, chức danh nghề nghiệp….
PGS.TS Trần Thị Tuyết Hạnh, giảng viên Đại học Y tế Công cộng, cho biết sự cạnh tranh về thứ hạng giữa các cá nhân học sinh, trường học và tỉnh thành không giúp phát triển các kỹ năng quan trọng cho học sinh trong thời đại ngày nay.
Đối với cuộc thi Sinh viên xuất sắc toàn quốc do chính quyền địa phương tài trợ và đạt nhiều giải hoa khôi và báo cáo thành tích, theo lý thuyết của PGS.TS. rằng đa số học sinh có đủ kiến thức, thái độ và kỹ năng. Thế giới kết nối “.
Điều này được hiểu là nhiều nước trên thế giới hiện nay không đánh giá học sinh bằng điểm số, hoặc chỉ công bố điểm cá nhân của từng cá nhân để giảm áp lực cạnh tranh và thành tích. Đồng thời, họ không theo đuổi những điểm số hời hợt và những giải thưởng cao cả mà hướng đến sự phát triển toàn diện của tất cả học sinh và quan tâm nhiều hơn đến những học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Theo tôi, cạnh tranh thành tích, giáo dục thiếu thực chất khi truyền thông cần thay đổi quan niệm về mục tiêu và tiêu chí đánh giá thành công giáo dục, từ đó cập nhật các nỗ lực truyền thông, thay vì (đôi khi vô tình) thúc đẩy một cuộc cách mạng trong giáo dục.