Nghị quyết 29-NQ / TW có 9 giải pháp “chuyển đổi căn bản, toàn diện”, một trong số đó là “phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý”, nghĩa là “chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo”. Đội ngũ giáo viên theo từng cấp học và trình độ đào tạo. Cho đến nay, tiêu chuẩn trình độ theo quy định của Luật Giáo dục (Luật 43/2019 / QH14), còn chuẩn nghề nghiệp giáo viên do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành tại Thông tư số 20/2018 / TT-BGDĐT. Có thể nói, tiêu chuẩn cơ bản của giáo viên đã rõ, nhưng điều tiết giáo dục là cả một quá trình.
Khai sáng là một quá trình, vì vậy giáo dục cũng là một quá trình “thành tựu” thường xuyên và liên tục. Tập trung vào một hoặc hai lĩnh vực, một số khâu quan trọng, khó thay đổi cơ bản. Nếu bạn dựa trên các tiêu chí để đo lường và xác định đạt, tốt và tốt, xét cho cùng thì đó cũng là một quá trình, giống như nhiều quá trình. Nếu nhìn ở góc độ tích cực thì nó thích hợp là “khung” để kiểm tra, chấn chỉnh, nhưng nếu xem nó là “đòn bẩy” để nâng cao chất lượng giáo viên thì không có tác dụng.
Thực tiễn cho thấy, chất lượng đội ngũ nhà giáo hiện nay còn rất nhiều việc phải bàn và làm, nhưng khái niệm cơ bản vẫn là ý thức nghề giáo và ý thức nghề nghiệp của giáo viên.
Có thể nói, nghề nào cũng cao quý, nhưng phải ở địa vị “nghề cao quý nhất” (Thánh Grêgôriô) so với nghề dạy học. Và nếu coi đây là “nghề cao quý nhất” thì việc đầu tư cho công tác đào tạo giáo viên cũng phải xứng đáng. Nghiêm Thùy Thạch cho rằng: “‘Đã là thiên chức, huống hồ là rèn luyện nhân cách để đơm hoa kết trái. Những người làm giáo dục để thành công trong sứ mệnh cao cả của mình cần có nghệ thuật lớn lao”.
Chúng tôi cho rằng định hướng “chất lượng giáo viên rất quan trọng, đầu vào giảng dạy phải cao” có vẻ thực tế nhưng chưa chắc đã đúng. Điểm số đầu vào phản ánh phần nào phẩm chất của người học, nhưng quan trọng hơn cả là thái độ. Nếu người học chọn sư phạm vì yêu nghề dạy học, tôn trọng tri thức, mong muốn chiếm lĩnh thế hệ tương lai thì kết quả sẽ vô song, xã hội không phải lo lắng.
Minh họa: T.L
Và nếu chọn sư phạm vì học phí, học bổng,… mà không có đam mê với nghề dạy học thì rất tai hại. Mặt khác, trên thực tế, việc đánh giá giáo viên dựa trên các tiêu chuẩn, nhưng sự thật là dễ đo, dễ thấy và dễ cảm nhận nhất, đó là định hướng và bồi dưỡng cho điểm học sinh hay tỷ lệ đậu của học sinh … vv, 20 Quy chuẩn và 15 tiêu chuẩn trong Thông tư / 2018 chỉ là tham khảo, cần tuân thủ để không bị “chệch hướng”.
Ở góc độ cá nhân, giáo viên ở bất kỳ cấp học nào trước hết phải là nhà giáo dục, thứ hai là nhà chuyên môn. Khi giáo viên dạy toán, dạy văn, hoặc dạy thể dục, mục tiêu chính vẫn là giáo dục, tiếp theo là nâng cao kiến thức. Thậm chí không nên chỉ có sự nhàn rỗi trong các môn học chính hay phụ của giáo dục.
Các kiến thức cần liên kết một cách hệ thống, không tách rời, theo từng môn học như hiện nay, thậm chí một môn do 3 người dạy như môn khoa học tự nhiên ở một số trường. Năng lực của người học sẽ được hình thành thông qua việc kết nối tri thức, thông qua thực hành, thực tế, trải nghiệm… “hấp thụ” chuyên sâu và “tiêu hóa” triệt để.
Không theo kịp chương trình vì khối lượng nhiều nên người học vừa phải lo học thêm, vừa phải lo luyện thi cho đến khi kiệt sức. Đây hoàn toàn không phải là giáo dục, khi trường học không thực hiện được chức năng giáo dục của mình thì mọi thứ khác đều vô nghĩa.
“Giáo dục được đặc biệt coi trọng như một lĩnh vực cao quý của xã hội, bởi từ xa xưa, sứ mệnh cốt lõi của nhà trường là ươm mầm trí tuệ cao cả, tâm hồn cao thượng và bàn tay hướng thiện. Tuy nhiên, những năm gần đây, sự thuần khiết của sứ mệnh này, không Bản thân sứ mệnh cao cả đang có nguy cơ bị thay thế bởi các chương trình trước mắt, ngắn hạn và không tập trung (2008-2013) trong My Green School (2014) cũng trùng khớp với tình hình giáo dục hiện nay của chúng ta.
Trong bối cảnh hiện nay, theo tôi, ngành giáo dục còn rất nhiều việc phải làm, nhưng người thầy cần cố gắng duy trì 3 điều cơ bản sau đây để giữ vững giá trị của “nghề tối cao”.
Đầu tiên, giáo viên phải đặt tình thương và sự công bằng lên hàng đầu để giáo dục. Trong xã hội thay đổi nhanh chóng và giá trị sống đa dạng như hiện nay, người học rất khó để định hình cách học và cuộc sống của mình. “Quyền lực” của người thầy không còn như xưa nữa. Để giáo dục theo cách giáo dục đúng đắn, các chuẩn mực vẫn xoay quanh các giá trị của mục tiêu “chân – thiện – mỹ”; học thiện, tránh ác … mà chỉ có thể dựa trên tình thương và sự công bằng. , và chỉ bằng cách có thể thông cảm và hướng dẫn người học đi đúng hướng.
Tình thương và công lý là điều khó đo lường đối với các nhà quản lý, nhưng không khó đối với học sinh. Chọn nghề dạy học cũng phải chọn cho mình một phương châm sống, sự tận tâm, hạnh phúc. Các thầy cô giáo cũng giống như những người làm vườn, tạo nên một khu vườn đẹp bằng tình yêu thương và sự quan tâm.
Thứ hai, giáo viên không nên giả tạo, dù đó chỉ là để “thu phục lòng người”. Trong giáo dục, khen vẫn là chính nhưng cần khen thật, uống cà phê cũng cần nhưng chừng mực. Thật không may, ngày nay vẫn có những “kịch bản” trong các khóa đào tạo; những “kỹ năng” chuyên nghiệp gây “ấn tượng” với học sinh trong lớp học; Stuff hầu hết chỉ vì lợi ích nhất thời của một nhóm hoặc cá nhân nào đó, nhưng hậu quả và hậu quả là rất lớn đối với tất cả. Cũng thực sự khó để từ bỏ những “sở thích” trước mắt đối với một người hay một tổ chức, nhưng không có giáo dục gì nếu bạn không từ bỏ ngay lập tức.
Thứ ba, giáo viên phải là người học tập suốt đời. Đã là giáo viên thì phải quý trọng kiến thức, quý trọng sách vở, yêu quý việc học… Khi đó, vấn đề nào cũng cần phải đi sâu tìm hiểu, vì bản thân nó đã là một nhu cầu. Người dạy biết nhiều, hiểu sâu, dễ giải thích, phân tích, chứng minh… để người học hiểu cặn kẽ.
Không dừng lại ở câu “thần chú”: “Chỉ cần bạn biết điều đó, nếu bạn lên xã hội thượng lưu, bạn sẽ học tốt”. Chỉ những giáo viên có tâm huyết với nghề, yêu nghề mới cảm thấy tự học, tự nghiên cứu là điều hạnh phúc, có tác dụng kích thích học tập, nghiên cứu của học sinh. Nếu bạn hiểu rõ hơn về một thứ mới gọi là hạnh phúc, thì điều đó sẽ hạnh phúc khi bạn lan tỏa nó đến rất nhiều người.
Xưa nay người ta thường nói “gừng càng già càng cay”, “thầy già dậy trẻ”, tiếc rằng hiện nay một số nơi lại chủ trương cho “thầy già” về hưu sớm vì “tuổi già không theo kịp đổi mới giáo dục. “. Những đổi mới giáo dục mà những “người già” không theo kịp có thể chậm một cách đáng ngạc nhiên về cả hai mặt, hoặc giáo viên không còn hứng thú với việc học, hoặc giáo dục “cải cách” đã phá vỡ nấc thang phát triển của nó theo đúng nghĩa đen. Không một khía cạnh nào trên đây nên được đưa vào cải cách giáo dục.
Tóm lại, dù xã hội phát triển như thế nào thì giáo dục và đào tạo vẫn được xác định là “quốc sách cao nhất, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và toàn dân”; “Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, ưu tiên cho xã hội. và các kế hoạch và chương trình phát triển kinh tế ”[3].
Để đặt nền móng vững chắc cho xã hội tương lai, nền giáo dục trước hết phải có một đội ngũ giáo viên có tâm với nghề. Bên cạnh việc suy ngẫm về Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tại Thông tư số 20/2018, giáo viên cũng cần đặt mình vào giá trị nghề nghiệp và lựa chọn giá trị sống để sửa đổi ý thức, hết lòng phấn đấu vì nhiệm vụ, đạt được một định mệnh cao cả.
Đổi mới giáo dục là quá trình thường xuyên, liên tục, phù hợp với quá trình phát triển của xã hội, giáo dục phải đi trước, có vị thế, dẫn đầu, không chạy theo xu hướng, dần tụt hậu. Sau đó việc “cải tạo” “đập cũ và đập mới” được thực hiện một cách bất ngờ khiến đứt gãy khó nối liền. Quá trình đổi mới giáo dục cần nhiều bên tham gia, nhưng quan trọng nhất vẫn là đội ngũ giáo viên.
Các thầy cần lưu ý, nước nên “ưu tiên”, nhưng cũng cần có trách nhiệm “phó thác niềm tin cho thánh giới” [4], đứng về phe mình một tiếng. Ánh sáng, hãy để bóng tối và những mặt tiêu cực của nền giáo dục tăm tối mờ dần. Vì vậy, sứ mệnh trồng người mới luôn là sứ mệnh cao cả và luôn đáng được biểu dương.
tham khảo:
[1] Nghệ thuật trưởng thành của Hoàng Xuân Việt, NXB Dongta, 1996
[2] Thakur S Powdyel, Green School
[3] Độ phân giải 29
[4] Thakur S Powdyel, Green School
Phó Giáo sư Võ Văn Minh – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Sư phạm (Đại học Đà Nẵng)