Ngày 23/5, Ủy ban Văn hóa và Giáo dục của Quốc hội đã kiến nghị Sở Giáo dục và Đào tạo đưa môn Lịch sử trở thành môn học bắt buộc đối với học sinh trung học trong chương trình giáo dục phổ thông năm 2018. Nó rất quan trọng trong các khóa học giáo dục phổ thông. Học sinh cần có lượng kiến thức này, nên tiếp thu ý kiến của cử tri và các tầng lớp nhân dân để quy định môn lịch sử là môn học bắt buộc phải có lượng kiến thức phù hợp.
Trước đó, dư luận đã chia rẽ về việc đưa môn lịch sử trở thành môn tự chọn ở trường phổ thông.
Trao đổi với PV Dân trí, giáo sư sử học trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho biết, ông đồng tình với đề xuất của Ủy ban Văn hóa – Giáo dục về việc đưa môn lịch sử trở thành môn học bắt buộc trong trường phổ thông.
Hậu quả sẽ âm thầm trong nhiều năm tới
Giáo sư Du Qingping cho rằng bộ môn lịch sử rất đặc biệt, nó liên quan đến đất nước và tất cả mọi người, đặc biệt là những người chiến đấu bảo vệ tổ quốc, là nền tảng của đất nước. Chủ đề này có chức năng giáo dục lòng yêu nước rất rõ ràng, nhưng đặc biệt của nước ta, trong bối cảnh yêu cầu phải bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo. “Không ai có thể từ bỏ lịch sử dân tộc, không quốc gia nào có thể từ bỏ lịch sử dân tộc. Vì vậy, theo tôi, lịch sử nên là một môn học bắt buộc”, giáo sư nói.
Giáo sư Ping nói rằng nếu lịch sử là một môn tự chọn, hậu quả trước mắt có thể không rõ ràng, nhưng sẽ vẫn là ẩn số trong nhiều năm tới. Cả Hàn Quốc và Nhật Bản đều đã rút ra bài học về vấn đề này. Năm 2005, Hàn Quốc đưa ra chính sách đưa môn lịch sử trở thành môn học tự chọn, nhưng đến năm 2017, nước này phải quay trở lại và đưa môn lịch sử trở thành môn học bắt buộc. Hậu quả không thể đong đếm bằng một cộng một bằng hai mà sẽ để lại nhiều hệ lụy cho sự phát triển tư tưởng, phát triển đạo đức, phát triển ý thức dân tộc, lòng yêu nước của nhân dân ”, GS nói.
Ông cũng đưa ra dẫn chứng rằng ở Israel có 3 môn học bắt buộc là Lịch sử, Tôn giáo và quốc ngữ của họ, tất cả các môn học khác đều là môn tự chọn. Nhiều nước trên thế giới cũng liệt môn lịch sử là môn học bắt buộc, khẳng định tầm quan trọng của môn học này.
Có quan điểm cho rằng môn lịch sử bắt buộc sẽ khiến học sinh mất hứng thú và yêu thích môn học, GS Bình chia sẻ, nếu đặt ra những câu hỏi trên thì cần nhìn nhận tại sao toán và văn lại là những môn học quan trọng. Yêu cầu khóa học? Đối với những học sinh chọn khối khoa học xã hội và nhân văn, môn toán có phải là môn học bắt buộc? Rõ ràng, toán học, văn học hay lịch sử đều là những môn học quan trọng, học sinh cần phải học lịch sử để hiểu được lịch sử nước nhà, bởi “dân ta phải hiểu lịch sử của mình”.
GS Bình cho biết, trong chương trình học năm 2006, ở bậc tiểu học và THCS, học sinh chỉ được dạy những nét chính về lịch sử. Lên cấp 3 cũng được học những nội dung, chủ đề này nhưng được nâng cao và mở rộng hơn. Nếu quan điểm “Ở tiểu học và trung học cơ sở đều đã học môn lịch sử nên trường trung học phổ thông có thể lấy môn lịch sử làm môn tự chọn” và để toàn bộ nội dung môn học cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở thì các em sẽ có một thời gian khó “tải xuống”. “Rất nhiều kiến thức.
Hơn nữa, đối với học sinh tiểu học và trung học cơ sở, đặc biệt là các em ở độ tuổi tiểu học, nhận thức và ý thức chưa sâu sắc, còn non nớt. Khi học phổ thông, ở lứa tuổi 16 – 17, học sinh đã có ý thức rất sâu sắc và biết phân tích, đánh giá các sự kiện lịch sử, lúc này cắt bỏ môn lịch sử là điều đáng tiếc.
Hơn nữa, ở bậc trung học phổ thông sẽ có những nội dung mới mà các em chưa được học ở bậc tiểu học và trung học cơ sở. Vì vậy, nếu bạn học cấp 3 mà không chọn môn lịch sử, đồng nghĩa với việc nội dung đó sẽ bị vứt bỏ và không thể học được nữa.
Giáo sư Ping nói thêm rằng một số người đã đặt câu hỏi rằng nhiều học sinh đi học nghề sau khi học xong lớp 9, vì vậy các em không được phép học lịch sử sau khi tốt nghiệp trung học cơ sở. Tuy nhiên, đây là một phân tích sai lầm, vì học sinh trung cấp nghề cũng phải học 450 tiết lịch sử trong 3 năm, 150 tiết / năm.
giáo viên phải thay đổi
Giáo sư Ping cho rằng nếu lịch sử là môn học bắt buộc ở cấp trung học phổ thông, học sinh chỉ có thể học 70 tiết về môn này, 35 trong số đó dành cho khoa học xã hội và nhân văn. Làm cho môn học hấp dẫn hơn, học sinh dễ tiếp thu là vấn đề tài liệu dạy học và vấn đề dạy học, GS Bình cho rằng, giáo viên buộc phải thay đổi chứ không thể dạy như xưa. Phương pháp giảng dạy đổi mới nhằm hướng dẫn học sinh tham gia học tập và đóng góp cho lớp học.
Một chuyên gia giáo dục khác cho biết Bộ GD-ĐT cũng đã nghiên cứu rất kỹ khi xây dựng phương án giáo dục phổ thông mới. Do đó, các quyết định điều chỉnh phải được đưa ra rất thận trọng vào thời điểm này. Vị chuyên gia nhấn mạnh, dù điều chỉnh theo hướng nào thì điều quan trọng nhất là phải làm sao để học sinh thích học môn lịch sử, tránh tình trạng đi làm tình nguyện nhưng học sinh vẫn không chịu học, không có hứng thú học tập.
Trong chương trình phổ thông mới, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã bố trí, cân đối thời lượng, thời lượng, nội dung môn lịch sử như sau:
Ở cấp trung học cơ sở – giáo dục cơ bản, nội dung môn học lịch sử được bố trí ở tất cả các khối lớp (từ lớp 6 đến lớp 9). Nội dung Môn học Lịch sử trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản, tổng quát và cốt lõi của toàn bộ lịch sử thế giới, lịch sử Việt Nam từ nguyên thủy đến cổ đại, trung đại, cận đại và đương đại. Trong giai đoạn giáo dục cơ bản và trong suốt giai đoạn trung học cơ sở, tất cả học sinh đều học lịch sử dân tộc Việt Nam một cách tổng thể và toàn diện.
Ở giai đoạn trung học phổ thông – giai đoạn định hướng nghề nghiệp, môn lịch sử được sắp xếp như một môn học trong tổ hợp xã hội. Việc chọn đề, chọn chủ đề môn Lịch sử THPT có chiều sâu, giúp học sinh hiểu sâu hơn nội dung cơ bản của giai đoạn học THCS.
Ở giai đoạn này, học sinh bắt buộc phải học 5 môn tự chọn theo 3 tổ hợp. Học sinh chọn tổ hợp xã hội đã có sẵn môn lịch sử. Học sinh chọn tổ hợp tự nhiên vẫn phải chọn môn lịch sử trong tổ hợp xã hội (nếu học sinh cảm thấy môn học này cần thiết cho bản thân, hoặc cần thiết cho định hướng nghề nghiệp phục vụ thì có thể chọn môn lịch sử theo sự lựa chọn của chính học sinh). ).
Ngoài ra, trong chương trình giáo dục phổ thông, 20% thời gian được dành cho các chương trình địa phương — do địa phương chuẩn bị và dành riêng cho việc giảng dạy theo yêu cầu. Nội dung lịch sử địa phương vẫn là nội dung bắt buộc trong tất cả các lớp 6-12.