Chế độ dinh dưỡng cho trẻ mẫu giáo, mầm non – Nutrihome

Trẻ mẫu giáo, mầm non có sự phát triển vô cùng ấn tượng về thể chất, trí não, ngôn ngữ, vận động, thói quen ăn uống… Ở tuổi này trẻ bắt đầu thể hiện sự độc lập, ham học hỏi và khám phá thế giới, xuất hiện những hành vi “bắt chước” người lớn – đặc biệt là trong vấn đề ăn uống; do đó xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ mầm non, mẫu giáo sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển cân đối, toàn diện về thể chất và trí não của trẻ sau này.

Chế độ dinh dưỡng cho trẻ mẫu giáo

Đặc điểm phát triển của trẻ mẫu giáo, mầm non

Trẻ ở độ tuổi mẫu giáo, mầm non dường như liên tục chuyển động. Chúng bận rộn di chuyển mọi lúc, mọi nơi, cả trong nhà và ngoài trời. Trẻ dành nhiều thời gian để chạy nhảy, leo trèo và rượt đuổi nhau; thích thú với những nét vẽ nguệch ngoạc, tập cử động khéo léo đôi bàn tay qua các hoạt động cắt bằng kéo, tập tô màu, lắp ráp hình khối đơn giản, chơi lego, xâu các chuỗi hạt…

Kỹ năng hoạt động của trẻ từ đó cũng được trau chuốt đáng kể ; những ngón tay của trẻ hoàn toàn có thể hoạt động giải trí tự do, phối hợp thuần thục giữa tay và mắt so với trẻ mới biết đi, động tác nhanh gọn và hoàn hảo hơn. Trẻ ở độ tuổi này đã biết hành vi có mục tiêu như hoàn toàn có thể sắp xếp vật phẩm theo hình dạng, phân loại theo sắc tố, hoàn toàn có thể tập những động tác thể dục, tập trung chuyên sâu nghe một câu truyện trong vòng 2-5 phút, chuyện trò rành mạch, lắng nghe và hát theo một bài hát nào đó và mở màn hỏi “ Tại sao ? ”. Trẻ ở độ tuổi này bộc lộ vận tốc, sức mạnh và sự khôn khéo. Đặc biệt, trẻ ngày càng trở nên độc lập, quyết đoán, tự tin hơn, như những “ ông bà cụ non ” khiến cha mẹ kinh ngạc thú vị mỗi ngày.

Trẻ ở lứa tuổi mầm non không thích ngồi yên một chỗ mà thích chuyển dời, chạy nhảy để tò mò xung quanh

Tăng trưởng cân nặng, chiều cao (thể chất, ngoại hình)

Trong những năm mẫu giáo, độ cao và cân nặng của trẻ tăng đều đặn. Mỗi tháng cân nặng của trẻ tăng từ 100 – 150 g, đến 5 tuổi cân nặng thông thường từ 18-20 kg. So với trẻ mới biết đi, trẻ mẫu giáo cao hơn và thon hơn. Tỷ lệ mỡ trong khung hình thấp nhất so với những lứa tuổi nên nhìn có vẻ như “ mi nhon ” hơn. Chiều cao mỗi tháng từ 1-1. 5 cm, đến 5 tuổi trẻ cao khoảng chừng 110 cm. Khi khung hình của trẻ mẫu giáo, mầm non tăng trưởng theo thời hạn, những khu vực trong não điều khiển và tinh chỉnh hoạt động liên tục trưởng thành, được cho phép trẻ triển khai và hoàn thành xong thuần thục những kỹ năng và kiến thức hoạt động thô như chạy, nhảy, ném, leo trèo, đá, nhảy, và những kỹ năng và kiến thức hoạt động tinh như xâu chuỗi hạt, vẽ và cắt bằng kéo. Trẻ từ 5 tuổi trở đi đã hoàn toàn có thể hoạt động body toàn thân hoặc làm những động tác như chơi đá cầu, leo trèo.

Phát triển trí não

Sự tăng trưởng trí tuệ của trẻ nhỏ lứa tuổi mẫu giáo, mầm non được diễn ra trải qua những hoạt động giải trí phong phú : tiếp xúc, hoạt động giải trí đi dạo ( ở lứa tuổi mẫu giáo ), hoạt động giải trí với vật phẩm ( ở lứa tuổi mầm non ) và năng lực tự làm giàu vốn sống, tăng trưởng những giác quan của trẻ bằng những hoạt động giải trí hoạt động và sinh hoạt hằng ngày như nghe, nhìn, ngửi, nếm, sờ mó, cầm nắm … Khả năng hoạt động ngày càng triển khai xong và tinh xảo hơn, nhiều kỹ năng và kiến thức hoạt động mới ở độ tuổi này chính là tác dụng của sự tăng trưởng và tăng trưởng sức khỏe thể chất và trí não. Sự tăng trưởng ngôn từ của trẻ tiến trình này cũng tương quan ngặt nghèo đến sự tăng trưởng tư duy trực quan hành vi, sự chú ý quan tâm, trí nhớ của trẻ.

Hệ tiêu hóa

Trẻ mẫu giáo, mầm non đã mọc đủ răng hàm và trẻ cũng khởi đầu dần thay răng. Hệ tiêu hóa của trẻ lúc này đã triển khai xong nhưng cũng tránh một số ít thức ăn khiến cho dạ dày bị tổn thương như đồ cay hoặc đồ ăn quá nóng. Am tường về những cột mốc tăng trưởng trí não của trẻ, kịp thời bổ trợ chế độ dinh dưỡng cho trẻ mẫu giáo, mầm non phân phối đủ nhu yếu nguồn năng lượng và những dưỡng chất thiết yếu chính là yếu tố “ song kiếm hợp bích ” để trẻ tăng trưởng tổng lực cả về sức khỏe thể chất lẫn trí tuệ, khỏe mạnh, mưu trí hơn.

Cân nặng “chuẩn” cho trẻ mầm non, mẫu giáo

Ở tuổi mẫu giáo, mức tăng chiều cao và cân nặng của bé có sự khác nhau giữa giới tính và qua từng năm. Dưới đây là bảng chiều cao và cân nặng chuẩn của trẻ 3 – 5 tuổi ( theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới – WHO ).

Trường hợp bé nhẹ cân, thừa cân hoặc không đạt mức chiều cao chuẩn, rất hoàn toàn có thể do bé gặp phải những yếu tố dinh dưỡng ( như biếng ăn, thiếu chất, béo phì, chậm tăng chiều cao … ). Để nhìn nhận đúng chuẩn thực trạng dinh dưỡng của trẻ, mẹ nên đưa bé đến những TT dinh dưỡng uy tín để được khám, tư vấn và triển khai những xét nghiệm chẩn đoán tương thích.

>> Xem thêm: Bảng chiều cao cân nặng chuẩn của trẻ 0 – 5 tuổi

Vai trò của dinh dưỡng đối với trẻ mẫu giáo, mầm non

Nếu như từ 1 – 3 tuổi, trẻ khởi đầu tò mò về mọi vật xung quanh thì đến 3 – 5 tuổi, trẻ đã biết tự mình mày mò vạn vật, liên tục đặt những câu hỏi cho người lớn. Đây cũng là tiến trình trẻ khởi đầu học về văn hóa truyền thống ẩm thực ăn uống, những món ăn, số lượng thức ăn mỗi ngày … và từ đó hình thành thói quen nhà hàng của bản thân về sau. Do đó, nếu cha mẹ không kiến thiết xây dựng thực đơn cho trẻ mẫu giáo đúng cách, trẻ hoàn toàn có thể gặp phải những yếu tố dinh dưỡng ở độ tuổi này như :

• Suy dinh dưỡng: là tình trạng thiếu năng lượng, thiếu đạm và các vi chất quan trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tâm thần của trẻ.
• Thừa cân, béo phì: do năng lượng cung cấp nhiều hơn năng lượng tiêu hao, khiến tỷ lệ mỡ tích trữ trong cơ thể vượt mức bình thường.
• Biếng ăn: có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như bệnh lý, thức ăn đơn điệu khiến bé thấy chán ăn, do ảnh hưởng của thuốc hoặc bắt nguồn từ yếu tố tâm lý – bé không thoải mái khi ăn, bé sợ ăn vì bị ép…
  Chậm tăng chiều cao: trẻ không đạt được các mốc tăng trưởng về chiều cao theo từng độ tuổi, khiến trẻ thấp hơn bạn bè đồng trang lứa.

Nhu cầu năng lượng của trẻ mẫu giáo, mầm non

Đối với trẻ mầm non, mẫu giáo ( 3 – 5 tuổi ), nhu yếu nguồn năng lượng khuyến nghị trung bình từ 1.230 – 1.320 kcal / ngày. Trong đó, chất bột đường chiếm 52 – 60 %, chất đạm chiếm 13 – 20 %, chất béo chiếm 25 – 35 % tổng năng lượng khẩu phần.

Tháp dinh dưỡng cho trẻ mẫu giáo, mầm non được WHO và Bộ Y tế khuyến nghị. Theo đó, trong thực đơn hàng ngày cho trẻ mẫu giáo, mầm non, lượng thực phẩm cần được phân phối đơn cử gồm :

• Chất bột đường: khoảng 3 – 4 chén cơm, cháo đặc hoặc các món tương tự.
• Chất đạm (thịt, cá, trứng, tôm, cua…): 120g – 150g.
• Chất béo (dầu mỡ, bơ…): 30g.
• Rau củ, trái cây: 300g.
• Các loại vitamin và khoáng chất: vitamin A 1.000 UI, vitamin D 400UI, canxi 500mg, sắt 6 – 7mg, kẽm 10mg…
  Để cung cấp đủ nhu cầu canxi cho cơ thể, trẻ cần được cung cấp 4 đơn vị sữa/ngày (1 đơn vị sữa tương đương 100ml sữa nước, 100g sữa chua hoặc 15g phô mai).

Ngoài ra, trẻ cũng cần được uống đủ nước (khoảng 1.6 – 2 lít/ngày).

Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên khuyến khích trẻ tham gia những hoạt động giải trí thể dục thể thao tương thích để bé tăng trưởng chiều cao và cân nặng một cách tốt nhất. Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới ( WHO ), trẻ độ tuổi mầm non cần hoạt động giải trí thể lực cường độ vừa trở lên bằng những môn thể thao như lượn lờ bơi lội, đi bộ, chạy, chơi đuổi bắt … tối thiểu 60 phút / ngày. Phụ huynh hoàn toàn có thể chia nhỏ hoạt động giải trí trong nhiều khoảng chừng thời hạn khác nhau, mỗi lần tối thiểu 10 phút.

Gợi ý bữa ăn lành mạnh cho bé

Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ ( viết tắt là USDA ) cùng Bộ Y tế và Dịch Vụ Thương Mại Nhân sinh Hoa Kỳ ( United States Department of Health and Human Services hay viết tắt là HHS ) đã đưa ra Bữa ăn lành mạnh / cân đối ( MyPlate ) để giúp cha mẹ chọn thực phẩm cho trẻ từ 2 tuổi trở lên dựa trên những dẫn chứng khoa học mới nhất về chế độ ăn và sức khỏe thể chất của trẻ. Biểu tượng MyPlate được chia thành 5 loại nhóm thực phẩm, nhấn mạnh vấn đề vào lượng dinh dưỡng sau đây :

Bữa ăn cân đối MyPlate cho trẻ mẫu giáo

Trái cây: Trái cây nguyên miếng hoặc nước trái cây 100%. Trái cây có thể tươi, đóng hộp, đông lạnh, hoặc sấy khô, và có thể là để nguyên hoặc cắt nhỏ, xay nhuyễn.

Rau củ: Càng đa dạng về màu sắc (xanh, xanh đậm, đỏ và cam) và chủng loại càng tốt. Theo “Đĩa ăn lành mạnh” My Plate, rau củ và trái cây nên chiếm 50% lượng khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ để cung cấp cho bé đầy đủ các vitamin, chất khoáng, chất xơ cần thiết cho sự phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ. Các mẹ nên cho bé ăn đa dạng các loại rau củ và trái cây, ít nhất là từ 2 loại rau củ mỗi màu cho bé, tỷ lệ phần rau nên chiếm nhiều hơn phần trái. Mặc dù có thể sử dụng rau củ quả tươi, đông lạnh, hoặc sấy khô nhưng các mẹ phải nhớ nguyên tắc là cho bé ăn cả phần xác thay vì chỉ ép lấy nước. Trong nước ép hầu như chỉ còn đường là chủ yếu, các chất dinh dưỡng khác chủ yếu nằm ở phần xác.

Các loại hạt: Bao gồm tất cả thực phẩm được chế biến từ lúa nước, lúa mì, lúa mạch, yến mạch, bột ngô, hoặc các loại ngũ cốc khác. Trẻ mẫu giáo và mầm non nên được bổ sung ngũ cốc nguyên cám vào khẩu phần ăn của bé vì phần vỏ lụa, cám và mầm trong ngũ cốc nguyên cám giàu vitamin nhóm B, chất hóa thực vật, vitamin E và một số chất béo thiết yếu…

Chất đạm: Đây là thành phần dinh dưỡng quan trọng, là nhóm chất cung cấp nguyên liệu giúp cơ thể bé xây dựng, duy trì và sửa chữa các mô của cơ thể, tham gia vào thành phần cơ bắp, máu, kháng thể và các tuyến bài tiết, nội tiết… Đây là loại chất dinh dưỡng cung cấp 10 – 15% năng lượng cho cơ thể mà không một loại chất dinh dưỡng nào có thể thay thế được. Chất đạm chia ra thành 2 loại: đạm động vật (gồm các loại thịt, cá, hải sản, trứng và các sản phẩm từ sữa như bơ, phô mai, sữa chua) và đạm thực vật (các loại đậu như đậu đỏ, đậu đen, đậu xanh, đậu trắng và các sản phẩm từ đậu nành như đậu phụ, đậu tương lên men; các loại hạt và quả hạch như hạt chia, mè, hạnh nhân, óc chó, …). Trong đó đạm thực vật được coi là nguồn cung cấp protein lành mạnh cho trẻ vì nó không chứa chất béo xấu.

Dầu ăn: Đây không phải là một nhóm thực phẩm chính, nhưng dầu ăn cung cấp chất béo cần thiết cho sự phát triển thể chất, trí não của trẻ và tăng cường hấp thu vitamin A, D, E, K, do đó được khuyến cáo đưa vào trong chế độ ăn hàng ngày của trẻ.

Bên cạnh đó, USDA và HHS đưa ra lời khuyên về dinh dưỡng và hoạt động của trẻ như sau :

• Cố gắng kiểm soát thời gian và không gian ăn uống của trẻ. Mỗi bữa ăn chỉ kéo dài 30 phút. Nên cho trẻ ăn cùng gia đình để có sự tương tác và bắt chước hành vi ăn uống lành mạnh.
• Cho trẻ tham gia vào việc lựa chọn và chuẩn bị thức ăn. Dạy cho trẻ cách lựa chọn thực phẩm lành mạnh.
• Chọn thực phẩm có các chất dinh dưỡng này khi có thể: canxi, magie, kali và chất xơ.
• Khuyến khích trẻ tập thể dục và hoạt động thể chất hàng ngày.
• Khuyến khích trẻ uống nước thường xuyên trong khi hoạt động thể chất, đặc biệt cần uống nhiều nước hoặc nước trái cây, sữa… sau khi đã hoàn tất hoạt động thể chất.

Nguyên tắc xây dựng thực đơn và chế biến món ăn cho trẻ mẫu giáo, mầm non

Chế độ dinh dưỡng của trẻ mầm non, mẫu giáo tác động ảnh hưởng nhiều đến sự tăng trưởng sức khỏe thể chất, trí tuệ và thói quen ẩm thực ăn uống về sau. Do đó, khi thiết kế xây dựng thực đơn hằng ngày cho trẻ mẫu giáo, mầm non, cha mẹ cần chú ý quan tâm 1 số ít nguyên tắc sau :

• Đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho trẻ mỗi ngày, cân đối các nhóm chất cơ bản: chất bột đường (glucid), chất đạm (protein), chất béo (lipid), các loại vitamin, chất xơ và khoáng chất.
• Thực đơn phong phú, đa dạng mỗi ngày cho trẻ thay đổi khẩu vị. Để làm được điều này, bố mẹ có thể thay thế các thực phẩm trong cùng một tầng (trong tháp dinh dưỡng cho trẻ 3 – 5 tuổi) cho nhau. Tuy nhiên, cần chú ý là thực phẩm ở tầng này không thể thay thế cho thực phẩm ở tầng khác.
• Xây dựng thực đơn theo mùa, phù hợp với sở thích của trẻ. Ví dụ vào mùa hè, cần ưu tiên các món nhiều nước, thanh mát, tăng cường các loại nước ép hoa quả…; vào mùa đông, có thể bổ sung các món chiên xào hoặc hầm nhừ. Các loại thực phẩm tiêu biểu của mùa nào nên ưu tiên sử dụng của mùa đó, không nên sử dụng thực phẩm trái mùa. Thức ăn nên được cắt nhỏ để trẻ dễ nhai, dễ tiêu hóa.
• Lựa chọn thực phẩm an toàn trước khi chế biến. Các loại thịt cá, rau củ phải đảm bảo tươi sống, không ôi thiu, không chứa các loại hóa chất gây hại cho sức khỏe của trẻ.

Dưới đây là gợi ý thực đơn một ngày cho trẻ mầm non, mẫu giáo :

Thực đơn hàng ngày cho trẻ mầm non, mẫu giáo

Bữa ăn	Món
Sáng (6h30 – 7h30)	Súp thập cẩm
Phụ sáng (9h)	Sữa (1 ly 200ml)
Trưa (11h-11h30)	Cơm cá hồi kho thơm, canh rau ngót thịt băm, đu đủ
Phụ chiều (14h-14h30)	Yaourt (100ml)
Chiều (17h-17h30)	Cơm gà kho nấm rơm, canh cải bó xôi nấu tôm, chuối
Tối (20h-20h30)	Sữa (1 ly 200ml)

Tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng – Y học Vận động Nutrihome, những kỹ sư tiết chế dinh dưỡng giàu kinh nghiệm tay nghề sẽ kiến thiết xây dựng thực đơn cho trẻ mẫu giáo, mầm non theo ngày, tuần, tháng dựa trên thực trạng dinh dưỡng, sở trường thích nghi và thói quen nhà hàng của trẻ với những món ăn phong phú, tạo nên sự cân đối trong khẩu vị cho trẻ cảm xúc ngon miệng và tăng trưởng tổng lực.

Những thực phẩm trẻ mầm non, mẫu giáo “nên” và “không nên” ăn

Là độ tuổi đang trên đà tăng trưởng nhanh về sức khỏe thể chất lẫn trí tuệ, cha mẹ cần rất là chú ý quan tâm trong việc lựa chọn thực phẩm và theo dõi thói quen siêu thị nhà hàng của con. Một số thực phẩm có lợi cho trẻ tuổi mầm non, mẫu giáo, cha mẹ nên khuyến khích ăn gồm :

• Sữa và các chế phẩm từ sữa: 4 đơn vị sữa/ngày (sữa nước, phô mai, sữa chua…) để bổ sung canxi và các vi chất cho con.
• Rau xanh, trái cây để trẻ có đủ vitamin và các loại khoáng chất. Phần lớn trẻ thường lười ăn rau nên bố mẹ có thể linh hoạt chế biến bằng nhiều cách như nấu canh, trộn salad, xay nước ép, trộn sữa chua…
• Chất béo có lợi (chất béo không bão hòa) trong dầu thực vật, bơ, phô mai… để trẻ phát triển trí não toàn diện.

Trẻ mầm non, mẫu giáo nên dùng 4 đơn vị sữa/ngày

Bên cạnh đó, cũng có nhiều món ăn không tốt cho sức khỏe thể chất của trẻ, cần hạn chế như :

• Đồ ngọt và thực phẩm nhiều đường vì dễ khiến trẻ tăng cân và bị hư răng.
• Các loại thức ăn nhanh, đồ chiên rán nếu lạm dụng nhiều sẽ khiến trẻ bị thừa cân.
• Các món cứng, quá rắn như hoa quả ngô, hạt, bánh kẹo cứng… vì sẽ ảnh hưởng đến răng của trẻ.

Một số lưu ý khác khi bổ sung dinh dưỡng cho trẻ mầm non, mẫu giáo

Bên cạnh việc tính toán, xây dựng thực đơn cung cấp đủ năng lượng cho nhu cầu của trẻ mầm non, mẫu giáo, bố mẹ cũng cần bổ sung cho con đầy đủ các vi chất cần thiết như vitamin A, C, D, nhóm B, sắt… Bởi nếu thiếu các vi chất này, trẻ có thể gặp phải một số triệu chứng như:

• Thiếu vitamin A (có nhiều trong cà rốt, đu đủ, bông cải xanh, cà chua, bí đỏ…): Trẻ dễ bị khô mắt, khô da, sợ ánh sáng, chậm lớn, hay bị ho, sổ mũi…
• Thiếu vitamin D (có trong sữa và chế phẩm từ sữa, trứng, cá hồi, bơ…): Trẻ chậm tăng trưởng chiều cao, giật mình khi ngủ, nấc cụt…
• Thiếu vitamin C (có trong các loại trái cây như cam, ổi, dâu, nho, kiwi…): Trẻ bị khô da, dễ chảy máu mũi, chảy máu chân răng…
• Thiếu vitamin nhóm B (như B1, B2, Biotin trong ngũ cốc, các loại hạt…): Trẻ thường biếng ăn, dễ bị phù, viêm bờ niêm mạc, hay quấy khóc, rối loạn tiêu hóa..
• Thiếu sắt (có trong gan, đậu phụ, cải bó xôi, hải sản…): Thiếu máu (da xanh, niêm mạc nhợt, móng tay nhạt màu…), trẻ hay quấy khóc, khó ngủ, thiếu tập trung…

Do đó, cha mẹ cần ưu tiên bổ trợ những vi chất trên vào bữa ăn hằng ngày của trẻ. Trong trường hợp trẻ biếng ăn hoặc khó hấp thu, hoàn toàn có thể cho bé dùng thêm những thực phẩm bổ trợ. Tuy nhiên, việc cho bé uống vi chất với liều lượng như thế nào, trong thời hạn bao lâu cần được sự tham vấn của bác sĩ dinh dưỡng. Tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng – Y học Vận động Nutrihome, với sự tương hỗ của những phương tiện đi lại máy móc tân tiến giúp chẩn đoán đúng mực là cơ sở cho những bác sĩ kiến thiết xây dựng phác đồ điều trị hiệu suất cao những bệnh lý dinh dưỡng cũng như tư vấn chế độ dinh dưỡng tương thích cho trẻ nhỏ và người lớn, đặc biệt quan trọng là trẻ độ tuổi mầm non, mẫu giáo. Bên cạnh đó, những chuyên viên tiết chế sẽ kiến thiết xây dựng thực đơn cho trẻ mẫu giáo, mầm non và chuyên viên ẩm thực ăn uống – dinh dưỡng hướng dẫn thực hành thực tế chế biến những món ăn khoa học, giúp trẻ được bổ trợ dinh dưỡng đúng cách để tăng trưởng tổng lực.

Source: https://futurelink.edu.vn
Category: Tin tổng hợp