Khái niệm hình thức chính thể, Các dạng chính thể cơ bản

Bởi
Bài viết nghiên cứu và phân tích khái niệm hình thức chính thể, trình diễn những dạng hình thức chính thể cơ bản và nêu ví dụ

Khái niệm hình thức chính thể

Hình thức chính thể là gì?

Hình thức chính thể là phương pháp và trình tự xây dựng cơ quan cao nhất của quyền lực tối cao nhà nước, xác lập mối quan hệ giữa cơ quan đó với cơ quan cấp cao khác và với nhân dân .

Phân tích: xem xét hình thức chính thể là xem xét trong nhà nước đó: quyền lực tối cao được trao cho cơ quan nào, cách thức và trình tự thiết lập ra cơ quan đó, quan hệ giữa cơ quan đó và các cơ quan cấp cao khác của nhà nước, sự tham gia vào tổ chức và hoạt động của nhân dân.

Các dạng chính thể cơ bản

Chia ra làm 2 loại là hình thức chính thể quân chủ và hình thức chính thể cộng hoà.

+ Quân chủ là hình thức chính thể mà trong đó quyền lực tối cao của nhà nước tập trung toàn bộ hoặc một phần vào một cá nhân theo phương thức cha truyền con nối (thế tập). Ngoài ra, còn có thể lên ngôi theo phương thức chỉ định, phong vương, tự xưng, tiếm quyền…

VD: Quyền lực tối cao ở nhà nước phong kiến tập trung vào tay nhà vua.

Hiện nay có Ả Rập Xê út ( Arab Saudi ) vẫn còn sống sót

+ Cộng hoà là chính thể mà trong đó quyền lực cao nhất của nhà nước thuộc về cơ quan tập thể đại diện cho nhân dân. Thường được thành lập bằng con đường bầu cử hoạt động trong một nhiệm kì xác định.

VD : Cộng hòa Pháp và Hợp chúng quốc Hoa Kỳ .
Khái niệm hình thức chính thể, Trình bày các dạng chính thể cơ bản, cho ví dụ

Các biến thể của hai hình thức chính thể cơ bản

Biến thể của Chính thể quân chủ

Quân chủ tuyệt đối: là chính thể mà trong đó nhà vua có quyền lực tối cao và vô hạn trong cả ba lĩnh vực lập pháp, hành pháp và tư pháp, không bị chia sẻ cho ai và cũng không chịu một sự hạn chế nào.

VD: Phương Đông thời phong kiến, các nhà nước hầu hết dưới hình thức chính thể quân chủ tuyệt đối như Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản,…

Quân chủ hạn chế: là chính thể mà trong đó nhà vua chỉ nắm giữ một phần quyền lực tối cao của nhà nước, bên cạnh vua còn có cơ quan khác để chia sẻ quyền lực với vua. Quân chủ hạn chế còn có các dạng điển hình là quân chủ đại diện đẳng cấp, quân chủ nhị hợp, quân chủ đại nghị.

VD: một số nước hiện nay là Vương quốc Thái Lan, Vương quốc Anh,…

Biến thể của Chính thể cộng hoà

Cộng hoà quý tộc: là chính thể mà trong đó quyền bẩu cử cơ quan tối cao quyền lực nhà nước (quốc hội hay nghị viện) thuộc về tầng lớp quý tộc. Chính thể này tồn tại trong nhà nước chủ nô.

VD: Nhà nước Cộng hòa Athens: là nhà nước hình thành bằng con đường bầu cử hoạt động theo nhiệm kì. Đại hội nhân dân là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, chế độ bỏ phiếu bằng vỏ sò để chỉ ra người có hành vi quá khích không có lợi cho nền dân chủ quy định các trách nhiệm của nhà soạn luật, bầu cử các quan chức bằng hình thức bốc thăm.

+ Cộng hoà dân chủ: là chính thể mà trong đó quyền bầu cử cơ quan tối cao của quyền lực nhà nước thuộc về các tầng lớp nhân dân. Tồn tại trong tất cả các kiểu nhà nước, ngay trong mỗi kiểu nhà nước thì chính thể này lại tồn tại ở các dạng khác nhau.

VD: Nhà nước La Mã từ thế kỷ thứ IV- thế kỷ thứ I TCN.

Bài viết cùng chủ đề:

Phân biệt nhà nước đơn nhất và nhà nước liên bang
Khái niệm và đặc thù cơ bản của nhà nước

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Trên đây là tư vấn của Ban biên tập luathonglinh về Khái niệm hình thức chính thể, Trình bày các dạng chính thể cơ bản, cho ví dụ. Liên hệ luật sư để được tư vấn trực tiếp.

5/5 – ( 1 bầu chọn )