Đặc điểm tâm lý trẻ mầm non | Little People

Gần đây nhất bạn than vãn với bạn mình về yếu tố con cháu là khi nào ? Bạn nghĩ thế nào khi vô tình nghe ai đó than phiền “ con mình ngày càng bướng bỉnh ! ” hoặc “ không hiểu sao con rất ích kỷ, không chịu san sẻ đồ chơi với em / với bạn ! ” …

Dac-diem-tam-ly-tre-4

Hình ảnh buổi Trò chuyện với Phụ huynh cuối tháng 10/2019 tại trường Little People

Trong buổi Trò chuyện với Phụ huynh tổ chức vào cuối tháng 10 tại trường Little People vừa qua, đa số Phụ huynh rất bất ngờ khi nhận ra rằng mình không phải là người duy nhất đau đầu với các hành vi không mong muốn của con. Vẫn là làm sao cho con ngoan hơn, tập trung hơn, nghe lời ba mẹ nói hơn, bớt ích kỷ đi, biết chia sẻ nhiều hơn, có lúc thì cực kỳ dễ thương tình cảm nhưng khi nổi bướng thì không ai chịu được… Và rồi, hơn 30 ông bố, bà mẹ hôm đó bỗng nhận ra rằng, tại sao con vẫn có những điểm đáng yêu nhưng chúng ta chỉ nhớ đến những khuyết điểm của con?

Có vẻ như yếu tố chung của những mái ấm gia đình gần như tương đương, đều có xuất phát điểm là trẻ không hành xử theo cách mà ta mong ước. Không riêng gì những nhà nghiên cứu tâm lý của Tổ chức Giáo dục đào tạo Highscope mà một số ít khu công trình nghiên cứu và điều tra về những quá trình tăng trưởng nhận thức của trẻ Mầm Non khác cũng chỉ ra rằng :

1. Trẻ có xu hướng xem bản thân là trung tâm và rất thích thu hút sự chú ý. Không có gì xấu khi đứa trẻ không chịu chia sẻ, không biết yêu thương em hoặc luôn đòi hỏi phải là người đầu tiên được quan tâm, được làm một nhiệm vụ nào đó (đứng đầu hàng, làm nhóm trưởng, luôn mong muốn chiến thắng trong các cuộc chơi…). Vì vậy, khoan hãy “dán nhãn” trẻ là ích kỷ vì đơn giản, đó là nhu cầu muốn được quan tâm, khẳng định “cái tôi” đầu tiên của một bạn nhỏ.

2. Thuyết kiến tạo về nhận thức của nhà tâm lý học Jean Piaget (1896-1980) đề cập đến việc trẻ chỉ có thể nhìn nhận sự việc qua lăng kính của cá nhân và không thể tiếp nhận quan điểm của người khác. Những câu hỏi như “con có biết làm như vậy bạn sẽ buồn không?” thật ra không có tác dụng giúp con hiểu được cảm giác của người khác như bạn mong muốn. Trong trường hợp phải chia sẻ đồ chơi, tất cả những gì con nghĩ đến trong thời điểm đó là “mình cũng muốn chơi và mình sẽ rất buồn nếu phải chia sẻ món đồ chơi mình yêu thích”. Hãy kiên nhẫn khuyến khích và cho con thấy chơi với bạn, với em sẽ thú vị hơn chơi một mình thay vì yêu cầu con phải nhường món đồ con đang rất yêu thích.

3. Ngôn ngữ hạn chế nên trẻ sẽ có xu hướng thể hiện bằng hành động. Không giống như người lớn có đủ khả năng ngôn ngữ và sự thấu hiểu cảm xúc của bản thân để có thể chia sẻ, trao đổi với đối phương, trẻ Mầm Non khi gặp vấn đề sẽ dùng hành động để đạt được điều mình mong muốn. Gào khóc, ăn vạ, lao vào tranh giành đồ chơi hoặc sử dụng bạo lực là những cách trẻ thể hiện sự giận dữ, lo lắng và thậm chí cả bất an nếu thấy mình không có đủ sự quan tâm. Hãy trấn an con, giúp con nhận biết những cảm xúc của bản thân để dần dần bình tĩnh chia sẻ điều con muốn với những người xung quanh.

4. Khám phá sự tự do và những giới hạn. Một trong những bản năng của trẻ là vận động trong khi người lớn lại có xu hướng kiểm soát hành vi và sự đùa nghịch, chạy nhảy của trẻ vì nhiều lý do. Chính vì vậy, trẻ sẽ có xu hướng khám phá sự tự do và giới hạn mà mỗi người lớn khác nhau có thể dành cho chúng. Lên 3 tuổi, trẻ đã có khả năng nhận biết ông bà sẽ là người cho ta nhiều “sự tự do” hơn bố mẹ và “giới hạn chịu đựng” của bố mẹ chắc chắn khác với ông bà. Chỉ bằng một vài “bài kiểm tra”, trẻ sẽ nhanh chóng hiểu ra rằng một số hành vi thoải mái ở nhà sẽ không được thực hiện ở lớp và “về nhà ông bà” là một thiên đường yêu thương rất ít giới hạn. Chính vì vậy, ngay khi con có nhận thức, hãy cho con biết đâu là việc con có thể làm và đâu là việc không thể làm. Trong giới hạn nào con được tự do chơi theo ý thích nhưng vượt ra khỏi giới hạn đó là vùng cấm mà con không thể vi phạm. Khi đã đặt ra giới hạn, hãy cố gắng thống nhất với tất cả các thành viên và kiên quyết thực thi trong mọi trường hợp cụ thể. Chỉ cần một lần lùi bước, trẻ sẽ hiểu “nước mắt và tiếng gào thét” là vũ khí mạnh mẽ nhất mà mình có!

5. Dễ xao lãng và không thể cùng lúc thực hiện nhiều ý tưởng. Đi kèm với sự thiếu tập trung, dễ xao lãng là mức độ phát triển nhận thức còn giới hạn khiến trẻ không thể kéo dài sự tập trung của mình. Khi trẻ xao lãng, người lớn cần xác định nguyên nhân là do yếu tố bên ngoài hay do trẻ hết hứng thú với hoạt động để từ đó xây dựng hoạt động chơi phù hợp thay vì la mắng. Lưu ý là mức độ tập trung của trẻ ngắn cộng với bản năng và nhu cầu vận động nên một kế hoạch cần được chia thành 2-3 hoạt động nhỏ, xen kẽ giữa tĩnh và động đồng thời không kéo dài quá 20 phút đối với trẻ dưới 3 tuổi và 30 phút đối với Trẻ từ 3-5 tuổi.

Nếu con bạn đang ở độ tuổi 5-6 tuổi, bạn sẽ kinh ngạc khi biết rằng bé không phải là đứa trẻ duy nhất thường tìm cách trì hoãn triển khai những nhu yếu của cha mẹ hoặc cố ý lờ đi không nghe thấy để liên tục game show dang dở. Không phải con đang trở nên “ lì lợm ” hơn mà quốc tế của con không có việc muộn giờ làm, không có một list những việc làm cần thực thi, chỉ có những game show và vô vàn điều mới lạ cần dành thời hạn tò mò. Vậy tại sao phải vội ? !
Hành trình làm cha mẹ là một hành trình dài mới lạ ai cũng phải học mỗi ngày, theo sự tăng trưởng của con. Con rồi sẽ lớn rất nhanh, tâm lý cũng sẽ khác nhưng chắc như đinh sự khuyến khích, cảm thông và sát cánh của cha mẹ luôn là điều thiết yếu dù con ở độ tuổi nào. Mỗi khi ôm con vào lòng, tất cả chúng ta đều biết rằng chính tất cả chúng ta là người cần cái ôm đó hơn con ! Vậy nên, hãy cảm thông để ngày tháng làm bạn cùng con lê dài nhất hoàn toàn có thể, những ông bố bà mẹ nhé !