Bùi Anh Tôn – Những ca khúc được hát vang giữa sân trường

Bởi

(Thethaovanhoa.vn) – Tại lễ trao giải thường niên Hội Nhạc sĩ VN tối 17/1/2021, nhạc sĩ Bùi Anh Tôn được nhận giải B thể loại các khúc thiếu nhi, bài Cha trong trái tim của con.

Gặp lại tác giả được đưa vào sách giáo khoa (Kỳ 33): Nhạc sĩ Lê Xuân Thọ và con cò đồng dao

Gặp lại tác giả được đưa vào sách giáo khoa (Kỳ 33): Nhạc sĩ Lê Xuân Thọ và con cò đồng dao

Vào những năm 90 cuối thế kỷ trước, khi làm bộ giáo khoa tiếng Việt ( bộ hiện hành, phát hành từ năm 2000 ) những nhà biên soạn đã đưa ca từ bài hát Mẹ có yêu không nào của Lê Xuân Thọ vào trang 131 sách Tiếng Việt 1 ( tập 1 ) làm bài đọc, khi những cháu chưa học hết vần tiếng Việt, mới học tới những vần “ um ” và “ im ” có trong ca từ này : Khi đi em hỏi / Khi về em chào / Miệng em chúm chím / Mẹ có yêu không nào .

Sinh tại Sơn Tây (Hà Nội) lớn lên ở Thái Bình quê gốc nhưng Bùi Anh Tôn hiện đang sinh sống và cần mẫn sáng tác, giảng dạy âm nhạc tại TP.HCM.

Học nhạc lý ở trường, tìm nhạc hứng ngoài đời

Bùi Anh Tôn có 2 người cậu ruột là đôi bạn trẻ nhạc sĩ Hoàng Long – Hoàng Lân, có anh, chị ruột là những nhạc công chuyên nghiệp, trong văn công quân đội, văn công người trẻ tuổi xung phong, nhưng việc đeo đuổi âm nhạc với anh chẳng thuận tiện gì ! Ở tuổi mới lớn, cậu học viên trung học Bùi Anh Tôn phải tích góp tiền công chà giấy nhám khung xe, tiền công phụ bơm hơi cho thợ sơn … để có tiền tìm học những thầy đàn ! Nhờ vậy, anh đã thi đậu chuyên ngành sư phạm âm nhạc tại Trường Cao đẳng sư phạm Nhạc – Họa Trung ương ( nay là trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương – TP. Hà Nội ) và tập tành sáng tác những ca khúc tiên phong khi đang tuổi sinh viên .
Năm 1983, vừa tốt nghiệp sư phạm, Bùi Anh Tôn nhập ngũ làm công tác làm việc văn hóa truyền thống, văn nghệ tại Cục Chính trị Binh đoàn Tây Nguyên. Người nhạc sĩ áo lính liên tục duy trì hứng thú sáng tác và nhận được nhiều phần thưởng trong những hội diễn quân khu, hội diễn toàn quân, cho những tiết mục của mình .
Chú thích ảnh
Nhạc sĩ Bùi Anh Tôn nhận giải thưởng Hội Nhạc sĩ VN năm 2020

Năm 1985 xuất ngũ, anh về làm công tác làm việc giảng dạy âm nhạc tại Trường Cao đẳng Sư phạm Mẫu giáo Trung ương 3 ( 1986 – 1987 ), Cao đẳng sư phạm tỉnh Đồng Nai ( 1987 – 1990 ). Từ năm 1990 đến năm 2006 là giảng viên âm nhạc Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương tại TP.HCM. Từ tháng 9/2006 đến tháng 4 / 2018, Bùi Anh Tôn chuyển về công tác làm việc tại Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM. Từ 5/2018 đến nay anh giảng dạy tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương tại TP Hồ Chí Minh …

Với Bùi Anh Tôn, đam mê chưa đủ cho người sáng tác, cần tri thức nữa, anh tiếp tục theo học và tốt nghiệp đại học chuyên ngành sáng tác âm nhạc tại Nhạc viện TP.HCM. Bùi Anh Tôn vào nhiều giảng đường để học nhiều nhạc lý, nhưng anh dám dấn thân tìm nhạc hứng ngoài đời. Chính TP HCM là nơi Bùi Anh Tôn tìm thấy nhiều đề tài âm nhạc cho mình.

Có nhiều ca khúc được hát vang giữa sân trường

Có thể nói, 10 năm làm giảng viên âm nhạc, trong đó có 7 năm giảng dạy tại Trường Sư phạm Mẫu giáo tạo lợi thế cho Bùi Anh Tôn trong việc viết nhạc cho mần nin thiếu nhi. Anh tâm sự : “ Vì gắn bó nhiều năm nên thấy những cô giáo thiếu bài hát cho mảng đề tài nào là tôi viết luôn để những cô giáo có bài hát dạy cho trẻ ”. Anh kể : “ Cách nay hơn 15 năm, trong một lần đi tập huấn những bài hát theo chủ đề cho những cô giáo mần nin thiếu nhi ở TP Biên Hòa, tôi có hướng dẫn những cô bài Cháu yêu bác bảo vệ, Cô cấp dưỡng trường mình, những đề tài nhỏ bé tới tới mức, có lẽ rằng chỉ mình tôi viết .

Bởi vậy nên khi dạy xong, buổi trưa dắt xe đi ra cổng, anh bảo vệ cúi đầu chào và cười rất vui, chuyện trò niềm nở : “ Em chưa khi nào thấy có bài hát về nghề bảo vệ của em, giờ được nghe bài hát của thầy sáng tác em thích và tự hào quá. Từ nay, gặp những cháu em phải cười tươi, đặc biệt quan trọng không dám la, dọa những cháu nữa vì em đã thuộc câu thầy viết “ bác hay cười tươi cháu yêu bác lắm ” .
Chú thích ảnh
Bài hát “Múa hát theo đàn” của Bùi Anh Tôn trong sách “Bài hát 1”

Các bài hát trong tuyển tập và album Trái tim người thầy của Bùi Anh Tôn được các thầy cô giáo đón nhận. Nhiều bài đã được biểu diễn trên truyền hình, phát thanh: Trái tim người thầy, Em đi ương những mầm xanh tương lai, Giọt sương và ánh mắt trẻ thơ, Người thầy giáo mang quân hàm xanh, Mùa Xuân và cô mẫu giáo, Lời ru của cô giáo trẻ… Riêng ca khúc Bài ca người giáo viên Thành phố Hồ Chí Minh đã trở thành bài hát mang tính cộng đồng được hát nhiều vào dịp khai giảng năm học và lễ 20/11. Ca khúc Hát cùng tiếng ve gắn với liên hoan tiếng hát Chú ve con của học sinh trung học thành phố, ca khúc Khát vọng từ ngọn lửa thiêng từ năm 2008 đã trở thành bài hát qui định là Trại ca 9/1 của học sinh TP.HCM.

Bùi Anh Tôn còn viết một loạt những bài hát làm nhạc nền cho Aerobic ship hàng cho những hội thi Aerobic của lứa tuổi mần nin thiếu nhi thành phố ; những bài hát làm nhạc nền cho thể dục giữa giờ của học viên những cấp, tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông … những bài hát này đều được viết theo nhu yếu và gợi ý của Sở Giáo dục và Đào tạo. Anh tâm sự : “ Nhờ có những nhu yếu, gợi ý đó mà mình có sự tìm tòi, tâm lý và lại sáng tác thêm được những ca khúc mới, được hát vang hằng ngày giữa những sân trường … thấy lòng cũng vui vui … ” .

Sáng tác tích hợp nhạc vào văn

Trong giáo khoa âm nhạc bậc tiểu học thuộc bộ sách hiện hành sử dụng từ năm 2020, Bùi Anh Tôn đã có trang tác giả của mình, trang 39 bài Múa hát theo đàn ( Sách Bài hát 1, NXB Giáo Dục tái bản lần thứ 11 năm 2013 ) : “ Tịch tính tang là tịch tính tang / Cùng em hát là cùng em múa / Hòa tiếng ca rộn ràng ngày Xuân / / Tịch tính tang là tịch tính tang / Đàn tôi hát son phà son lá / Nào vỗ tay theo nhịp đàn tôi ” .