Soạn bài Phú sông Bạch Đằng ngắn nhất, đầy đủ nhất | Soạn văn 10

Hướng dẫn soạn bài Phú sông Bạch Đằng của Trương Hán Siêu, gợi ý vấn đáp câu hỏi đọc hiểu và rèn luyện trang 3 SGK Ngữ văn 10 tập 2 .

Tài liệu hướng dẫn soạn bài Phú sông Bạch Đằng của Đọc Tài Liệu sẽ hỗ trợ các em trong việc tìm hiểu và phân tích nội dung nghệ thuật của tác phẩm Phú sông Bạch Đằng (Bạch Đằng giang phú) thông qua những gợi ý trả lời câu hỏi đọc hiểu.

Với những hướng dẫn chi tiết trả lời câu hỏi sách giáo khoa dưới đây các em không chỉ soạn bài tốt mà còn nắm vững các kiến thức quan trọng của tác phẩm này.

Cùng tham khảo…

Soan van bai Phu song Bach Dang lop 10

Soạn bài Phú sông Bạch Đằng ngắn nhất

Câu 1 ( trang 7 sgk Ngữ văn 10 Tập 2 ) :Một số nét sơ lược :- Vị trí thắng lợi Bạch Đằng trong lịch sử dân tộc : ghi dấu nhiều chiến công hiển hách ( phá quân Nam Hán, đánh tan Mông – Nguyên ) .- Đề tài sông Bạch Đằng là nguồn cảm hứng bất tận cho văn thơ ( Nguyễn Trãi, Trương Hán Siêu, Nguyễn Sưởng … ) .Câu 2 ( trang 7 sgk Ngữ văn 10 Tập 2 ) :- Khách – Tác giả .- Mục đích : chiêm ngưỡng và thưởng thức vẻ đẹp vạn vật thiên nhiên, khám phá mảnh đất từng ghi dấu nhiều chiến công oanh liệt của dân tộc bản địa .- Địa danh Trung Quốc : Nguyên Tương, Vũ Huyệt, Cửu Giang Ngũ Hồ, Tam Ngô, Bách Việt, đầm Vân Mộng .- Địa danh đất Việt : Cửa Đại Than, bến Đông Triều, sông Bạch Đằng .=> Khách là người đi nhiều, biết rộng về lịch sử vẻ vang dân tộc bản địa, có chí bốn phương, tâm hồn tự do, phóng khoáng .Câu 3 ( trang 7 sgk Ngữ văn 10 Tập 2 ) :- Tâm trạng khách :+ Lúc vui thú trước cảnh nước trời kì vĩ .+ Lúc buồn tiếc vì cảnh xưa thật đáng tự hào giờ vắng ngắt, hoang quạnh .+ Lúc tiếc thương những người anh hùng đã khuất .→ Tâm hồn nhạy cảm, giàu cảm hứng .Câu 4 ( trang 7 sgk Ngữ văn 10 Tập 2 ) :- Vai trò của hình tượng những bô lão trong bài phú : người kể chuyện và là người phản hồi những chiến tích xưa .- Các bô lão kể cảnh chiến trận :• Lực lượng :+ Thuyền tàu muôn đội .+ Giáo gươm sáng chói .→ Quy mô lực lượng hùng hậu, khí thế dũng mãnh kinh khủng .• Thái độ của giặc :+ Những tưởng … .. một lần .+ Quét sạch … …. Bốn cõi .→ Kiêu ngạo, nói điêu .• Kết quả :+ Khác nào khi xưa :+ Trận Xích Bích … … tro bay .+ Trận Hợp Phì … …. chết trụi .→ Mượn tích xưa để nói lên sự thất bại nhục nhã ê chề của quân địch và những chiến công oanh liệt của ta .- Thái độ, giọng điệu của những bô lão trong khi kể : nhiệt huyết, tự hào .- Nguyên nhân ta thắng, địch thua : Cũng nhờ+ Trời đất cho nơi hiểm trở .+ Nhân tài giữ cuộc điện an .→ 2 tác nhân dẫn đến thắng lợi nhưng vai trò và vị trí con người là tác nhân quyết định hành động thắng lợi trận Bạch Đằng .Câu 5 ( trang 7 sgk Ngữ Văn 10 Tập 2 ) :Lời ca của những vị bô lão và lời ca tiếp nối đuôi nhau của “ khách ” nhằm mục đích khẳng định chắc chắn :- Chân lí “ Những người bất nghĩa diệt vong – Nghìn thu chỉ có anh hùng lưu danh ”- Ca ngợi hai vị vua anh minh đời Trần .- Bày tỏ khát vọng tự do muôn thuở trên quốc gia .- Ca ngợi đường lối giữ nước “ đất hiểm ”, “ đức cao ” của vương triều Trần .Câu 6 ( trang 7 sgk Ngữ văn 10 Tập 2 ) :- Nghệ thuật : Bố cục ngặt nghèo, lời văn linh động, ngôn từ vừa sang chảnh vừa quyến rũ .- Nội dung : Bài phú bộc lộ niềm tự hào dân tộc bản địa, tự hào về truyền thống lịch sử anh hùng quật cường và truyền thống lịch sử đạo lí nhân nghĩa sáng ngời của dân tộc bản địa Nước Ta .

Soạn bài Phú sông Bạch Đằng cụ thể

Gợi ý trả lời câu hỏi đọc hiểu và luyện tập soạn văn Phú sông Bạch Đằng trang 7 SGK Ngữ văn 10 tập 2.

Bài 1 trang 7 SGK Ngữ văn 10 tập 2Đọc Tiểu dẫn để nắm được bố cục tổng quan bài phú, vị trí của thắng lợi Bạch Đằng trong lịch sử dân tộc và đề tài sông Bạch Đằng trong văn học. Đọc kĩ những chú thích để hiểu được những từ khó, những điển tích, điển cố .

Trả lời:

– Sông Bạch Đằng là một nhánh của sông Kinh Thầy đổ ra biển nằm giữa Quảng Ninh và TP. Hải Phòng. Nơi đây, Ngô Quyền đã đánh tan quân xâm lược Nam Hán, bắt sống Hoằng Tháo, năm 1288 nhà Trần tiêu diệt giặc Mông Nguyên, bắt sống Ô Mã Nhi .- Bạch Đằng giang là nguồn cảm hứng bất tận cho những tác giả viết nên những áng văn thơ tuyệt tác như Bạch Đằng giang của Trần Minh Tông ; Bạch Đằng giang của Nguyễn Sưởng, Bạch Đằng hải khẩu của Nguyễn Trãi, Hậu Bạch Đằng giang phú của Nguyễn Mộng Tuân …- Bố cục mỗi bài phú thường có bốn đoạn : mở màn, lý giải, phản hồi và kết. Bố cục bài Phú sông Bạch Đằng của Trương Hán Siêu cũng giống bố cục tổng quan của một bài phú nói chung :+ Đoạn 1. “ Khách có kẻ … luống còn lưu ” : Giới thiệu nhân vật khách và tráng trí của ông+ Đoạn 2. “ Bên sông những bô lão … chừ lệ chan ” : Cuộc gặp gỡ bên sông và câu truyện của những bô lão+ Đoạn 3. “ Rồi vừa đi … lưu danh ” : Lời phản hồi của những bô lão+ Đoạn 4. Còn lại : Lời kết, phản hồi của nhân vật khách .- Đọc kĩ chú thích để hiểu nghĩa của những từ khó, những điển tích, điển cố như : Nguyên, Tương, Vũ Huyệt, Đầm Vân Mộng, Tử Trường, Hợp Phì, Xích Bích …Bài 2 trang 7 SGK Ngữ văn 10 tập 2Mở đầu bài phú, điển hình nổi bật lên là hình tượng nhân vật ” khách “. Anh ( chị ) hãy tìm hiểu và khám phá :- Mục đích đi dạo vạn vật thiên nhiên, chiến địa của ” khách ” ?- ” Khách ” là người có tráng chí ( chí lớn ), có tâm hồn như thế nào qua việc nhắc đến những địa điểm lịch sử dân tộc của Trung Quốc và miêu tả những địa điểm lịch sử vẻ vang của đất Việt ?

Trả lời:

Nhân vật khách hoàn toàn có thể là chính tác giả. Ông là một nhà Nho, một viên tướng của triều đình, một nhà thơ. Tuy tuổi đã già nhưng “ tráng trí vẫn còn tha thiết ” nên ông đã học người xưa đi khắp nơi thưởng ngoạn cảnh sắc, lan rộng ra hiểu biết, di dưỡng ý thức, sống cuộc sống tự to tự tại. Qua nghiên cứu và phân tích những hình ảnh liệt kê về khoảng trống to lớn, thời hạn liên hoàn và ngôn từ sang trọng và quý phái qua những từ “ chừ ” nhấn mạnh vấn đề ngắt nhịp trong những câu từ “ Giương buồm giong gió chơi vơi ” đến “ Tam Ngô, Bách Việt ”, ta hoàn toàn có thể nhận xét về nhân vật khách :- Khách ” là người mang đặc thù tráng sĩ phóng khoáng, can đảm và mạnh mẽ, đồng thời cũng là một “ tao nhân mặc khách ” ham thích du ngoạn, đi nhiều, biết rộng, làm bạn với gió trăng, qua nhiều miền sông bể .- “ Khách ” tìm đến những địa điểm lịch sử vẻ vang ( đặc biệt quan trọng là Bạch Đằng ) để ngợi ca và suy ngẫm .- Nhân vật “ khách ” tuy có đặc thù công thức của thể phú tuy nhiên với ngòi bút tài hoa, Trương Hán Siêu đã thổi hồn vào thành một nhân vật sinh động. “ Khách ” chính là cái tôi tác giả – một con người mang tính cách tráng sĩ với tâm hồn nhạy cảm và tấm lòng ưu tiên so với lịch sử dân tộc quốc gia .- Cái tráng chí bốn phương của nhân vật “ khách ” ( cũng là của tác giả ) được gợi lên qua những địa điểm, “ khách ” đã “ đi qua ” hai loại địa điểm, loại địa điểm lấy trong điển cố Trung Quốc ( Nguyên, Tương, Vũ Huyệt, Cửu Giang, Ngũ Hồ, Tam Ngô, Bách Việt … ) và loại địa điểm của Đất Việt ( cửa Đại Than, bến Đông Triều, sông Bạch Đằng … ). Loại địa điểm thứ hai biểu lộ tráng chí bốn phương, loại địa điểm thứ hai mang tính đơn cử, đương đại, bộc lộ tình yêu quốc gia, tâm hồn ưu tiên so với cảnh trí tổ quốc .Bài 3 trang 7 SGK Ngữ văn 10 tập 2

Cảm xúc của “khách” trước khung cảnh thiên nhiên sông Bạch Đằng: Phấn khởi, tự hào? Buồn thương, nuối tiếc vì những giá trị đang lùi vào quá khứ? Lí giải cách lựa chọn của anh (chị). (Lưu ý đặc điểm hình ảnh thiên nhiên và giọng văn trong đoạn “Qua cửa Đại Than… dấu vết luống còn lưu”)

Trả lời:

Trong khi soạn bài Phú sông Bạch Đằng em nhận thấy :Trước hình ảnh Bạch Đằng “ bát ngát sóng kình muôn dặm ”, “ thướt tha đuôi trĩ một màu ” với “ nước trời … ”, “ Phong cảnh … ”, “ bờ lau .. ”, “ bến lách ”, … “ khách ” có tâm trạng vui buồn lẫn lộn, vui vì tự hào trước lịch sử dân tộc oai hùng của dân tộc bản địa nhưng buồn vì hụt hẫng xót thương những anh hùng đã khuất. Đây là một nỗi buồn cao đẹp đầy tính nhân văn. Giọng văn trở nên man mác, bâng khuâng .

>> Đọc thêm bài văn mẫu phân tích nhân vật khách trong bài Phú sông Bạch Đằng để có những phân tích cụ thể và chi tiết nhất về nhân vật “khách”.

Bài 4 trang 7 SGK Ngữ văn 10 tập 2Vai trò của hình tượng những bô lão trong bài phú ? Chiến tích trên sông Bạch Đằng đã được gợi lên như thế nào qua lời kể của những bô lão ? Thái độ, giọng điệu của họ khi kể chuyện ?Qua lời phản hồi của những bô lão ( đoạn ” Tuy nhiên : Từ có ngoài hành tinh … Nhớ người xưa chừ lệ chan ” ), trong những yếu tố : vị trí sông núi, con người, theo anh ( chị ), yếu tố nào giữ vai trò quan trọng nhất tạo ra sự thắng lợi Bạch Đằng ?

Trả lời:

– Nếu ở đoạn 1, nhân vật “ khách ” là cái tôi của nhà văn thì đến đoạn 2 nhân vật những bô lão là hình ảnh của tập thể vừa đại diện thay mặt cho nhân vật địa phương, vừa là chứng nhân của lịch sử vẻ vang đồng thời cũng có sự phân thân của tác giả. Nhà văn tạo ra nhân vật những bô lão nhằm mục đích tạo nên những nhân vật chính có tính lịch đại để có được sự trái chiều tự nhiên, từ đó dựng lên những trận thuỷ chiến Bạch Đằng ( qua lời kể của những bô lão )- Các bô lão kể chuyện xưa với ngôn từ sôi động, lời lẽ sang chảnh gợi nên cảm hứng lịch sử vẻ vang với âm điệu hào hùng. Những kì tích trên sông được tái hiện qua cách liệt kê sự kiện trùng điệp, những hình ảnh đối nhau tưng bừng không khí chiến trận với thế giằng co kinh khủng. Đây là chiến trận từ thời Ngô Quyền đến Trần Hưng Đạo nhưng trọng tâm là thắng lợi “ buổi trùng hưng ” … với trận thuỷ chiến ác liệt, dòng sông nổi sóng “ Muôn đội thuyền bè tinh kì phấp phới ”, khí thế “ hoành tráng ”, “ sáng chói ”, khói lửa mù trời, tiếng gươm khuya, tiếng quân reo khiến “ Ánh nhật nguyệt chừ phải mờ / Bầu trời đất chừ sắp đổi ”. Trận đánh “ kinh thiên động địa ” được tái hiện bằng những nét vẽ khoa trương thần tình. Âm thanh, sắc tố, trực cảm, tưởng tượng được tác giả vận dụng phối hợp góp thêm phần tô đậm trang sử vàng chói lọi của dân tộc bản địa .- Những hình ảnh điển tích được sử dụng một cách tinh lọc, tương thích với thực sự lịch sử vẻ vang ( Xích Bích, Hợp Phì, gieo roi, … ). Điều đó đã góp thêm phần diễn đạt tài đức của vua, tôi nhà Trần và thắng lợi Bạch Đằng như một bài thơ tự sự đậm chất hùng ca. ‘- Kết thúc đoạn 1, tác giả viết “ Đến bên sông chừ hổ mặt / Nhớ người xưa chừ lệ chan ”. Đây vẫn là lời những bô lão nhưng nghe trong đó có giọng “ khách ” ( Tác giả ). Niềm cảm hoài của những bô lão gặp niềm sững sờ buồn tiếc của khách tạo nên sự cộng hưởng của cái tôi tác giả .Bài 5 trang 7 SGK Ngữ văn 10 tập 2Lời ca của những vị bô lão và lời ca tiếp nối đuôi nhau của “ khách ” nhằm mục đích khẳng định chắc chắn điều gì ?

Trả lời:

Đoạn 3 của bài phú chứa nhiều suy ngẫm, có tính triết lí. Lời ca của những bô lão mang âm hưởng của dòng sông sử thi, dòng sông cuộc sống, toàn bộ cứ tha thiết chảy qua đêm. Một chân lí vĩnh cửu cũng chảy mãi như dòng sông : bất nghĩa thì diệt vong, anh hùng thì lưu danh thiên cổ. Lời tiếp nối đuôi nhau của ” khách ” có ý nghĩa tổng kết, vừa ca tụng công đức hai vị vua anh minh, vừa bày tỏ khát vọng hoà bình muôn thuở, yếu tố được nhấn mạnh vấn đề, nêu cao là “ Bởi đâu đất hiểm, cốt mình đức cao ”. Đó là tư tưởng nhân văn rất là cao đẹp của dân tộc bản địa ta .Bài 6 trang 7 SGK Ngữ văn 10 tập 2Phát biểu về giá trị nội dung và thẩm mỹ và nghệ thuật của bài phú .

Trả lời:

( 1 ) Giá trị nội dung : Bài Phú sông Bạch Đằng trải qua việc tái hiện lại không khí thắng lợi hùng tráng của những trận đánh trên sông Bạch Đằng đã biểu lộ lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc bản địa, đồng thời cũng bộc lộ tư tưởng nhân văn cao đẹp qua việc tác giả tôn vinh vai trò, vị trí con người .( 2 ) Giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ : Bài phú sử dụng nhiều hình ảnh, điển tích có tinh lọc, phối hợp trữ tình là sự sáng tạo hình tượng nhân vật “ khách ” và nhân vật “ những bô lão ”, một nhân vật đại diện thay mặt cho hiện tại và một nhân vật là chứng nhân lịch sử dân tộc, đồng thời trong mỗi nhân vật đểu có sự phân thân của cái tôi tác giả, một cái tôi tráng sĩ có tâm hồn nhạy cảm và tấm lòng ưu tiên so với lịch sử vẻ vang, với quốc gia .Bài Phú sông Bạch Đằng là đỉnh điểm thẩm mỹ và nghệ thuật của thể phú trong nền văn học Nước Ta thời trung đại .

Soạn bài Phú sông Bạch Đằng nâng cao

Câu 1 :Đọc đoạn 1 và cho biết :Nhân vật “ khách ” trong bài phú là người như thế nào ( quan tâm những địa điểm khách đến và cách tiêu dao của khách ) ? Tại sao “ khách ” lại muốn học thú tiêu dao của Tử Trường ?Nhân vật “ khách ” là sự phân thân của tác giả. Là một người thích chiêm ngưỡng và thưởng thức vẻ đẹp vạn vật thiên nhiên, tìm hiều cảnh trí quốc gia và bồi bổ tri thức .

  • Trước cảnh sông nước Bạch Đằng, “khách” đặc biệt chú ý đến những gì? Tâm trạng “khách” ra sao?
  • Trước cảnh sông nước, tâm trạng của “khách”:
  • Phấn khởi, tự hào trước bức tranh thiên nhiên hùng vĩ, hoành tráng mà trong sáng thơ mộng.
  • Buồn thương, tiếc nuối trước vẻ ảm đạm, hiu hắt, hoang vu do thời gian xóa nhòa, làm mờ những dấu tích oai hùng của chiến trường xưa.

Câu 2:

Đọc đoạn 2 và vấn đáp thắc mắc :Tác giả tạo ra nhân vật “ những bô lão ” nhằm mục đích mục tiêu gì ?Các bô lão hoàn toàn có thể là nhân vật có thật ( người dân ) hoặc hoàn toàn có thể là nhân vật hư cấu. Vai trò của họ : là người tận mắt chứng kiến chiến tích lịch sử dân tộc, kể lại những chiến công hào hùng cho khách nghe .Qua lời thuật của “ những bô lão ”, những chiến công vĩ đại trên sông Bạch Đằng hiện lên như thế nào ? Các hình ảnh, điển tích được sử dụng có tương thích với thực sự lịch sử vẻ vang không ? Chúng đã miêu tả và khẳng định chắc chắn tài, đức của vua tôi nhà Trần thế nào ?Tham khảo câu vấn đáp ở mục 2 câu hỏi 4 của soạn bài chương trình cơ bản .Kết thúc đoạn 2, vì sao tác giả viết : “ Đến bên sông chừ hổ mặt – Nhớ người xưa chừ lệ chan ” ?Câu 3 :Trong đoạn 3, tác giả tự hào về giang sơn hùng vĩ gắn với chiến công lịch sử nhưng khẳng định chắc chắn tác nhân nào quyết định hành động sự thắng lợi của công cuộc đánh giặc giữ nước ?Yếu tố “ đức cao ” .Câu 4 :Hãy chỉ ra chất hoành tráng của bài phú ( cảm hứng lịch sử vẻ vang, hình tượng dòng sông, quang cảnh chiến trận, điển cố được sử dụng, hình tượng tác giả, … )

  • Cảm hứng: sông Bạch Đằng cùng những chiến tích.
  • Hàng loạt các địa điểm, điển cố, điển tích: Nguyên, Tương, Vũ Huyệt, Cửu Giang,…
  • Hình tượng tác giả hoài niệm và suy nghẫm về chiến công lịch sử trên sông Bạch Đằng.

Soạn bài Phú sông Bạch Đằng phần Luyện tập

Bài 1 trang 7 SGK Ngữ văn 10 tập 2Học sinh học thuộc lòng 1 số ít câu thơ trong bài mà mình thích .Bài 2 rèn luyện trang 7 SGK Ngữ văn 10 tập 2Phân tích, so sánh lời ca của ” khách ” kết thúc bài “ Phú sông Bạch Đằng ” với bài thơ “ Sông Bạch Đằng ” của Nguyễn Sưởng ( bản dịch ) .Mồ thù như núi, cỏ cây tươi ,Sóng biển gầm vang, đá ngất trời .Sự nghiệp Trùng Hưng ai để biết ,Nửa do sông núi, nửa do người .

Trả lời:

* Giống nhau:

– Cùng ca tụng thắng lợi Bạch Đằng thời Trùng Hưng- Cùng ca tụng những yếu tố vạn vật thiên nhiên và con người tạo ra sự thắng lợi .- Cùng nhấn mạnh vấn đề vạn vật thiên nhiên hiểm trở, hùng tráng, càng nhấn mạnh vấn đề yếu tố con người .- Cùng viết bằng chữ Hán .

* Khác nhau:

– Về thể loại : Bài “ Sông Bạch Đằng ” được viết theo thể thơ Đường luật ( ngắn ) ; bài “ Bạch Đằng giang phú ” viết theo thể phú cổ thể ( dài ) .Để cảm nhận rõ nét hơn những giá trị nội dung, thẩm mỹ và nghệ thuật của tác phẩm, mời những em tìm hiểu thêm thêm tuyển tập những đề văn về bài Phú sông Bạch Đằng của Trương Hán Siêu do Đọc Tài Liệu tổng hợp và biên soạn .

Tổng kết

  • Bài Phú sông Bạch Đằng là tác phẩm không chỉ nổi tiếng ở thời nhà Trần mà còn là một trong những bài phú viết bằng chữ Hán hay vào bậc nhất nước ta thời trung đại.
  • Qua những hoài niệm về quá khứ, Phú Sông Bạch Đằng đã thể hiện lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc trước chiến công trên sông Bạch Đằng, đồng thời ca ngợi truyền thống anh hùng bất khuất, truyền thống đạo lí nhân nghĩa của dân tộc Việt Nam.
  • Tác phẩm cũng chứa đựng tư tưởng nhân văn cao đẹp qua việc đề cao vai trò, vị trí của con người trong lịch sử.

Soạn bài Phú sông Bạch Đằng Về tác giả, tác phẩm

1. Tác giả Trương Hán Siêu

– Trương Hán Siêu ( ? – 1354 ) tự là Thăng Phủ, người làng Phúc Thành, huyện Yên Ninh ( Tỉnh Ninh Bình )- Là người có tính tình cương trực, có học vấn uyên bác, sinh thời được vua Trần đáng tin cậy, nhân dân kính trọng. Ông từng giữ chức Hàn lâm học sĩ, làm môn khách của Trần Hưng Đạo ; khi mất được thờ trong văn miếu .

– Tác phẩm của Trương Hán Siêu hiện còn bốn bài thơ và ba bài văn, trong đó có Phú sông Bạch Đằng – tác phẩm có giá trị hơn cả.

– Thơ văn Trương Hán Siêu biểu lộ tình cảm yêu nước, ý thức dân tộc bản địa, ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm so với xã tắc của một người đề cao đạo nho .

2. Tác phẩm Bạch Đằng giang phú

– “ Bạch Đằng giang phú ” ( Phú sông Bạch Đằng ) là một siêu phẩm ở thời bấy giờ, được làm theo thể phú và được viết bằng chữ Hán, đã được nhiều tác giả dịch rất thành công xuất sắc như Bùi Văn Nguyên, Đông Châu Nguyễn Hữu Tiến, Nguyễn Đổng Chi …- Bài phú là một siêu phẩm trong nền văn chương cổ của nước ta, phú sông Bạch Đằng là áng văn tràn trề niềm tin yêu nước, ý thức tự hào và tráng chí chất ngất, đồng thời tác phẩm cũng hàm chứa một triết lý lịch sử thâm thúy trong việc nhìn nhận nguyên do dẫn đến thành công xuất sắc của quốc gia trong sự nghiệp đánh giặc bảo vệ tổ quốc .

– Thể loại: Tác phẩm làm theo thể loại phú cổ thể, mượn hình thức đối đáp chủ – khách để thể hiện nội dung. Phú cổ thể có vần, không nhất thiết có đối, cuối bài thường kết lại bằng thơ.

– Ý nghĩa nhan đề Phú sông Bạch Đằng: Ca ngợi cảnh hùng vĩ của sông Bạch Đằng.

Với một tình cảm tha thiết, chân thành với một tấm lòng nồng nàn yêu nước, tác giả đã thể hiện một niềm cảm hứng mãnh liệt, biểu lộ lòng tự hào về sông Bạch Đằng lịch sử dân tộc, về chiến công vang dội của quốc gia trên dòng sông này, ca tụng những bậc anh hùng, hào kiệt đã chiến đấu và thắng lợi quân địch, đem lại thái bình muôn thuở cho dân tộc bản địa .

– Bố cục bài phú sông Bạch Đằng gồm 4 đoạn: đoạn mở, đoạn giải thích, đoạn bình luân và đoạn kết

+ Đoạn mở : Từ đầu đến “ luống còn lưu … ” => Cảnh sắc hùng vĩ của sông Bạch Đằng và cảm hứng hào hùng lịch sử vẻ vang của nhân vật khách+ Đoạn lý giải : Tiếp theo đến “ nghìn xưa ca tụng … ” => Những chiến công vẻ vang trên sông Bạch Đằng qua lời kể của những bô lão với nhân vật khách+ Đoạn phản hồi : Tiếp theo đến “ chừ lệ chan ” => Bình luận và suy ngẫm về những chiến công xưa của những bô lão+ Đoạn kết : Đoạn còn lại trong bài phú => Lời ca khẳng định chắc chắn về sự đức độ và vai trò của con người .

– Nội dung, chủ đề chính: 

+ Bài phú được viết từ cảm hứng hào hùng và bi tráng khi tác giả là trọng thần của nhà Trần, lúc vương triều đang có bộc lộ suy thoái và khủng hoảng, có dịp du ngoạn Bạch Đằng – một nhánh của sông Kinh Thầy đổ ra biển nằm giữa Quảng Ninh và Hải Phòng Đất Cảng – di tích lịch sử lịch sử vẻ vang khét tiếng. Tác giả vừa tự hào, vừa hoài niệm nhớ tiếc anh hùng xưa .+ Bài phú biểu lộ lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc bản địa – tự hào về truyền thống cuội nguồn anh hùng, quật cường và truyền thống cuội nguồn đạo lí nhân nghĩa sáng ngời, bộc lộ tư tưởng nhân văn cao đẹp qua việc tôn vinh vai trò và vị trí con người .

Khi soạn bài Phú sông Bạch Đằng và phân tích bài thơ, chúng ta sẽ thấy được nội dung tư tưởng cũng như nghệ thuật mà tác giả đã gửi gắm. Và vì tác phẩm khá dài, các em học sinh có thể dựa vào sơ đồ tư duy Phú sông Bạch Đằng để dễ ghi nhớ và nắm bắt được ý tứ trong bài phú.

3. Tác phẩm Bạch Đằng Giang Phú (Phú sông Bạch Đằng)

Van ban Bach Dang giang phu - Truong Han Sieu anh 1
Van ban Bach Dang giang phu - Truong Han Sieu anh 2

// Trên đây là nội dung chi tiết bài soạn văn Phú sông Bạch Đằng của Trương Hán Siêu do Đọc Tài Liệu biên soạn. Mong rằng nội dung của bài hướng dẫn soạn văn 10 bài Phú sông Bạch Đằng này sẽ giúp các em ôn tập và nắm vững các kiến thức quan trọng của tác phẩm. Chúc các em luôn đạt được những kết quả cao trong học tập.

[ĐỪNG SAO CHÉP] – Bài viết này chúng tôi chia sẻ với mong muốn giúp các bạn tham khảo, góp phần giúp cho bạn có thể để tự soạn bài Phú sông Bạch Đằng một cách tốt nhất. “Trong cách học, phải lấy tự học làm cố” – Chỉ khi bạn TỰ LÀM mới giúp bạn HIỂU HƠN VỀ BÀI HỌC và LUÔN ĐẠT ĐƯỢC KẾT QUẢ CAO.