Phương pháp dạy trẻ lớp 1 tập đọc luôn đặt ra thách thức với các bậc phụ huynh, nhất là khi trẻ không chịu hợp tác hoặc tỏ ra khó tiếp nhận kiến thức mới.
Đa số cha mẹ gặp khó khăn trong việc dạy trẻ lớp 1 đánh vần, một mặt là các con không ghi nhớ hết mặt chữ cái, mặt khác là không hiểu nguyên lý ghép vần trong Tiếng Việt. Giải thích cho bé cách đọc và ghép vần Tiếng vần trở nên khó khăn hơn nữa khi các bậc phụ huynh không có chuyên môn sư phạm. Làm thế nào để cải thiện tình trạng học chữ cái cho trẻ lớp 1, nhất là khi trẻ tỏ ra ương bướng hoặc không hợp tác với người lớn. Dưới đây là phương pháp dạy trẻ lớp 1 tập đọc hiệu quả nhất hiện nay, được nghiên cứu bởi các chuyên gia ngôn ngữ học Việt Nam.
Xem thêm:
Cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần chữ cái
Bước đầu tiên trước khi dạy trẻ lớp 1 tập đọc, người lớn cần giúp trẻ ghi nhớ rõ 29 chữ cái trong Tiếng Việt. Có rất nhiều cách khác nhau để dạy trẻ chữ cái như: dùng bộ thẻ dạy trẻ biết đọc sớm, dạy chữ cái thông qua hình ảnh minh họa, hoặc dạy trẻ học chữ cái thông qua trò chơi học tập (vận động),…
Đối với trẻ sẵn sàng chuẩn bị vào lớp 1, thì việc dạy vần âm trở nên khó khăn vất vả hơn. Bởi quá trình này, trẻ chưa thực sự chuẩn bị sẵn sàng tâm ý cho yếu tố học tập. Hoạt động chủ yếu của trẻ ở trường mần nin thiếu nhi vẫn là “ đi dạo ” hoặc học mà chơi – chơi mà học. Trẻ cần có thời hạn làm quen với hình thức học tập trung và tiếp đón nhiều kiến thức và kỹ năng cùng lúc .
Làm thế nào để trẻ ghi nhớ 29 chữ cái trong bảng chữ cái Tiếng Việt?
Trẻ không thể ghi nhớ 29 chữ cái trong một sớm một chiều, việc học này có thể kéo dài 2-4 tháng, thậm chí là 6-12 tháng tùy vào khả năng của mỗi trẻ. Do đó, người lớn không được nôn nóng trong quá trình dạy trẻ học chữ cái. Cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần cần có quá trình và đi tuần tự các bước, bắt đầu bằng việc nhận dạng 29 chữ cái, thanh dấu, phân biệt nguyên âm và phụ âm, sau đó tiến tới ghép vần và đọc Tiếng Việt.
Để trẻ ghi nhớ tốt 29 vần âm, cha mẹ cần thực thi những việc làm sau :
– Một là : dạy trẻ đều đặn mỗi ngày 2-3 vần âm. Tùy vào hứng thú và năng lực tiếp đón kiến thức và kỹ năng của trẻ, cha mẹ hoàn toàn có thể tăng lên dạy trẻ 4-5 vần âm / 1 ngày. Tuy nhiên, cha mẹ không nên dạy con quá nhiều vần âm / 1 ngày bởi trẻ không hề nhớ hết ngần đấy vần âm vào ngày hôm sau .
– Hai là: dạy chữ cái cho trẻ có hình ảnh đi kèm. Hình ảnh minh họa cho chữ cái là yếu tố không thể thiếu trong phương pháp dạy trẻ lớp 1 tập đọc. Nó có tác dụng gây hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ, giúp trẻ ghi nhớ tốt hơn mặt chữ cái. Ví dụ như: dạy đến chữ “a” – người lớn đưa ra hình ảnh “con gà”, dạy đến chữ “g” – cho trẻ xem hình ảnh “con gấu”.
– Ba là : dạy trẻ học vần âm mọi lúc mọi nơi trong đời sống hằng ngày. Người lớn hoàn toàn có thể cho trẻ làm quen với vần âm trải qua hoạt động giải trí sống thông thường. Ví dụ như : trong lúc xem tivi, mẹ hoàn toàn có thể chỉ cho bé những vần âm đơn thuần và hướng dẫn trẻ đọc theo nó ; trong khi đi dạo trên đường phố, cha mẹ hoàn toàn có thể chỉ cho bé những biển hiệu đường phố chứa những chữ cái đã học, …
Có vô vàn cách dạy trẻ sẵn sàng chuẩn bị vào lớp 1, chỉ cần cha mẹ biết đâu là phương pháp tương thích với con trẻ mình, vừa giúp con học tập hiệu suất cao mà không đánh mất thời hạn đi dạo vui chơi vốn có .
Cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần
Sau khi trẻ nhớ hết 29 chữ cái trong Bảng chữ cái Tiếng Việt, phụ huynh tiến tới dạy trẻ phần thanh dấu bao gồm: hỏi, ngã, nặng, sắc, huyền. Kết thúc bước này, người lớn hướng trẻ sang ghép vần đơn giản.
Trong Tiếng Việt có 12 nguyên âm đơn gồm có : a, ă, â, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư, y và 7 nguyên âm đôi được hình ghép từ những nguyên âm đơn : ia, yê, ua, uô, ưa, ươ. 17 phụ âm trong Tiếng Việt gồm có : b, c, d, đ, g, h, k, l, m, n, p, q, r, t, v, x. Lấy lần lượt phụ âm ghép với nguyên âm đơn rồi thêm dấu và hướng dẫn trẻ cách đánh vần đúng. Ví dụ như : ba, bá, bà, bả, bạ, bã, …
Cứ như vậy ghép hết phụ âm với nguyên âm đơn ( có dấu và không dấu ), đến khi thuần thục thì chuyển sang ghép phụ âm với nguyên âm đôi ( có dấu và không dấu ). Ví dụ như : bia, bía, bìa, bỉa, bĩa, bịa, … Những buổi học chữ tiên phong, trẻ hoàn toàn có thể gặp khó khăn vất vả trong cách ghép vần và phát âm, do trẻ chưa hiểu được nguyên tắc thực sự của ghép vần Tiếng Việt. Tình trạng này sẽ được cải tổ dài sau 4-5 buổi học khi người lớn chỉ bảo tận tình và dạy trẻ cách phát âm đúng chuẩn âm-vần trong Tiếng Việt .
Lưu ý khi dạy trẻ lớp 1 đánh vần
Phương pháp dạy trẻ lớp 1 tập đọc có hiệu quả hay không phụ thuộc rất nhiều vào thái độ làm việc của người lớn và sự hợp tác của trẻ. Trong quá trình dạy trẻ học chữ cái (nhất là giai đoạn trẻ chuẩn bị vào lớp 1), người lớn thường đối mặt với tâm lý nôn nóng, vội vã, muốn con nhanh chóng biết đọc biết viết để bắt kịp bạn bè.
Đứng trước trường hợp trẻ mải chơi, không tập trung chuyên sâu học bài hoặc “ chậm ” tiếp đón kỹ năng và kiến thức, hầu hết trẻ mẹ nóng giận và quát tháo trẻ. Đấy chỉ là tâm ý thông thường của người lớn nhưng vô hình dung chung làm trẻ sợ hãi và không muốn liên tục việc học nữa. Dù chỉ là dạy vần âm cho trẻ tại nhà, thì cha mẹ vẫn nên ghi nhớ những nguyên tắc sau của giáo dục đó là :
Bình tình, kiên trì với trẻ
Không phải đứa trẻ nào cũng có năng lực tiếp đón bài học kinh nghiệm giống nhau, do đó với mỗi trẻ riêng không liên quan gì đến nhau người lớn cần lựa chọn cách dạy học thích hợp. Cha mẹ nên hiểu rằng : hoạt động giải trí chủ yếu của trẻ nhỏ lứa tuổi mần nin thiếu nhi là đi dạo, nhưng đến thời kỳ tiểu học thì hoạt động giải trí chủ yếu của trẻ lại là học tập. Trẻ phải có thời hạn quy đổi và thích nghi dần với cách học tập mới mẻ và lạ mắt .
Bước đầu dạy trẻ học vần âm thường rơi vào thực trạng khó khăn vất vả và áp lực đè nén. Trẻ chỉ hoàn toàn có thể học theo kiểu vừa học – vừa chơi ( tức là làm quen với vần âm trải qua game show học tập ). Trẻ khó lòng tiếp đón kiến thức và kỹ năng nhanh và nhiều như cha mẹ mong ước. Dẫu vậy, người lớn cũng nên bình tĩnh và kiên trì với trẻ. Tình trạng trẻ học vần âm trước khi bước vào lớp 1 sẽ được cải tổ dần theo thời hạn, khi mà trẻ nâng cao hơn nữa năng lực nhận thức và tập trung chuyên sâu vào giờ học .
Sử dụng hình ảnh trực quan sinh động
Trẻ em có năng lực ghi nhớ tốt yếu tố trải qua hình ảnh trực quan sinh động. Mọi lời lý giải của người lớn sẽ trở nên khó hiểu với trẻ, nếu không có hình ảnh ( hoặc sự vật ) miêu tả đi kèm .
Cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần cũng vậy, trẻ dường như gặp khó khăn trong việc ghép các phụ âm với nguyên âm đơn hoặc nguyên âm đôi, không hiểu ghép với nhau sẽ ra chữ gì và phát âm thế nào cho đúng. Người lớn cần có hình ảnh trực quan cho trẻ xem xét để trẻ tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn.
Nếu bạn chú ý quan tâm quan sát sẽ nhận thấy : sách, truyện hay tài liệu biên soạn cho trẻ tiểu học đều có hình vẽ ( hoặc ảnh chụp ) đi kèm. Mục đích là để gây hứng thú với trẻ, kích thích trẻ ghi ghi nhớ tốt hơn nội dung của tài liệu. Do đó, cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần không hề thiếu bộ vần âm Tiếng Việt ( có dấu đi kèm ), giáo trình dạy học ( hoàn toàn có thể là sách giáo khoa lớp 1 do Bộ Giáo dục và Đào tạo biên soạn ), giáo cụ dạy học ( thường thì là hình ảnh minh họa ), và cách phát âm chuẩn xác của người dạy học .
Trên đây là phương pháp dạy trẻ lớp 1 tập đọc dễ dàng, cha mẹ có thể tham khảo và tiến hành dạy trẻ học tại nhà. Cách dạy trẻ lớp 1 thông minh và chủ động trong học tập được chia sẻ tại Blog nuoidaytre.com.vn. Các bậc phụ huynh có thể xem chi tiết tại website chính thức.
Source: https://futurelink.edu.vn
Category: Giảng dạy