VĂN BẢN
HAI CÂY PHONG
Bạn đang đọc: Soạn bài Hai cây phong sgk Ngữ văn 8 tập 1
( Trích Người thầy tiên phong )
Làng Ku-ku-rêu chúng tôi nằm ven chân núi, trên một cao nguyên ( 1 ) rộng có những khe nước ào ào từ nhiều ngách đá đổ xuống. Phía dưới làng tôi là thung lũng ( 2 ) Đất vàng, là cánh thảo nguyên ( 3 ) Ca-dắc-xtan bát ngát nằm giữa những nhánh của rặng núi Đen và con đường sắt làm thành một dải thẫm màu băng qua đồng bằng ( 4 ) chạy tít đến tận chân trời phía tây .
Phía trên làng tôi, giữa một ngọn đồi, có hai cây phong ( 5 ) lớn. Tôi biết chúng từ thuở mở màn biết mình. Dù ai đi từ phía nào đến làng Ku-ku-rêu chúng tôi cũng đều trông thấy hai cây phong đó thứ nhất, chúng luôn hiện ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng ( 6 ) đặt trên núi. Thậm chí tôi cũng không biết lý giải thế nào, – phải chăng người ta vẫn đặc biệt quan trọng trân trọng nâng niu những ấn tượng thời thơ ấu, hay vì do có tương quan đến nghề họa sỹ của tôi, – nhưng cứ mỗi lần về quê, khi xuống xe lửa đi qua thảo nguyên về làng, tôi đều coi bổn phận tiên phong là từ xa đưa mắt tìm hai cây phong quen thuộc ấy .
Dù chúng có cao đến đâu chăng nữa, đứng xa thế cũng khó lòng trông thấy ngay được, nhưng tôi thì khi nào cũng cảm biết được chúng, khi nào cũng nhìn rõ .
Đã bao lần tôi từ những chốn xa xôi trở lại Ku-ku-rêu, và lần nào tôi cũng nghĩ thầm với một nỗi buồn da diết : “ Ta sắp được thấy chúng chưa, hai cây phong sinh đôi ấy ? Mong sao chóng về tới làng, chóng lên đồi mà đến với hai cây phong ! Rồi sau đó cứ đứng dưới gốc cây để nghe mãi tiếng lá reo cho đến khi say sưa ngây ngất ” .
Trong làng tôi không thiếu gì những loại cây, nhưng hai cây phong này khác hẳn – chúng có tiếng nói riêng và hẳn phải có một tâm hồn riêng, chan chứa nhưng lời ca êm dịu. Dù ta tới đây vào khi nào, ban ngày hay đêm hôm, chúng cũng vẫn nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, không ngớt tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau. Có khi tưởng chừng như một làn sóng thủy triều ( 7 ) dâng lên vỗ vào bãi cát, có khi lại nghe như tiếng thủ thỉ thiết tha nồng nàn truyền qua lá cành như một đốm lửa vô hình dung, có khi hai cây phong bỗng im bặt một thoáng, rồi khắp lá cành lại cất tiếng thở dài một lượt như thương tiếc người nào. Và khi mây đen kéo đến cùng với bão dông, xô gãy cành, tỉa trụi lá, hai cây phong nghiêng ngả tấm thân dẻo dai và reo vù vù như một ngọn lửa bốc cháy rừng rực .
Về sau, khi nhưng năm đã trôi qua, tôi mới hiểu được điều huyền bí của hai cây phong. Chẳng qua chúng đứng trên đồi cao lộng gió nên đáp lại bất kể hoạt động khe khẽ nào của không khí, mỗi chiếc lá nhỏ đều nhạy bén đón lấy mọi làn gió nhẹ thoảng qua .
Nhưng việc mày mò ra chân lí giản đơn ấy vẫn không làm tôi vỡ mộng xưa, không làm tôi bỏ mất cách cảm thụ của tuổi thơ mà tôi còn giữ đến tận thời nay. Và cho đến tận thời nay tôi vẫn thấy hai cây phong trên đồi có một vẻ sinh động khác thường. Tuổi trẻ của tôi đã để lại nơi ấy, bên cạnh chúng như một mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh …
Vào năm học sau cuối, trước khi mở màn nghỉ hè, bọn con trai chúng tôi chạy ào lên đấy phá tổ chim. Cứ mỗi lần chúng tôi reo hò, huýt còi ầm ĩ chạy lên đồi là hai cây phong khổng lồ lại nghiêng ngả đung đưa như muốn chào mời chúng tôi đến với bóng râm lạnh ngắt và tiếng lá xào xạc dịu hiền. Và chúng tôi, lũ nhóc con đi chân đất, công kênh nhau bám vào những mắt mấu và cành cây trèo lên cao làm chấn động cả vương quốc loài chim. Hàng đàn chim tá hỏa kêu lên, chao đi chao lại ( 8 ) trên đầu. Nhưng chúng tôi vẫn chưa coi vào đâu, đến đây đã thấm gì ! Chúng tôi cứ leo lên cao nữa, cao nữa – nào xem ai can đảm và mạnh mẽ và khôn khéo hơn ai ! – và từ trên những cành cao ngất, cao đến ngang tầm cánh chim bay, bỗng như có một phép thần thông ( 9 ) nào vụt mở ra trước mắt chúng tôi cả một quốc tế xinh xắn vô ngần của khoảng trống bát ngát và ánh sáng .
Đất rộng bát ngát làm chúng tôi sửng sốt ( 10 ). Mỗi đứa chúng tôi đều nín thở ngồi lặng đi trên một cành cây và quên mất cả chim lẫn tổ chim. Chuồng ngựa của nông trang ( 11 ) mà chúng tôi vẫn coi là tòa nhà to lớn nhất trên trần gian, ngồi đây chúng tôi thấy chỉ như một căn nhà xép thông thường. Phía sau làng là dải thảo nguyên hoang vu ( 12 ) biến mất trong làn sương mờ đục. Chúng tôi cố gắng nỗ lực giương hết tầm mắt nhìn vào nới xa thẳm biêng biếc của thảo nguyên và nhìn thấy không biết bao nhiêu, bao nhiêu là vùng đất mà trước đây chúng tôi chưa từng biết đến, thấy những con sông mà trước đây chúng tôi chưa từng nghe nói. Những dòng sông lấp lánh lung linh tận chân trời như những sợi chỉ bạc mỏng mảnh. Chúng tôi nép mình ngồi trên những cành cây tâm lý : đã phải đấy là nơi tận cùng quốc tế chưa, hay phía sau vẫn còn có khung trời như thế này, những đám mây, những đồng cỏ và sông ngòi như thế này ? Chúng tôi ngồi nép trên những cành cây, lắng nghe tiếng gió ảo huyền ( 13 ), và tiếng lá cây đáp lại lời gió, rỉ tai to nhỏ về những miền đất huyền bí đầy sức điệu đàng lẩn sau chân trời xa thẳm biêng biếc kia .
Tôi lắng nghe tiếng hai cây phong rì rào, tim đập rộn ràng vì thảng thốt ( 14 ) và vui sướng, rồi trong tiếng xào xạc không ngớt ấy, tôi cố tưởng tượng ra những miền lạ lẫm kia. Thuở ấy chỉ có một điều tôi chưa hề nghĩ đến : ai là người đã trồng hai cây phong trên đồi này ? Người vô danh ( 15 ) ấy đã tham vọng gì, đã nói những gì khi vùi hai gốc cây xuống đất, người ấy đã ấp ủ những niềm hy vọng gì khi vun xới chúng nơi đây, trên đỉnh đồi cao này ?
Quả đồi có hai cây phong ấy, không biết vì sao ở làng tôi họ gọi là “ Trường Đuy-sen ” .
( Ai-ma-tốp ( * ), Người thầy tiên phong, theo bản dịch
của Nguyễn Ngọc Bằng – Cao Xuân Hạo – Bồ Xuân Tiến ,
trong Gia-mi-li-a, NXB Văn học, TP.HN, 1999 )
Chú thích:
( * ) Ai-ma-tốp ( 1928 – 2008 ) là nhà văn Cư-rơ-gư-xtan, một nước cộng hòa ở vùng Trung Á, thuộc Liên Xô trước đây. Nhiều tác phẩm của ông quen thuộc với bạn đọc Nước Ta như Cây phong non trùm khăn đỏ, Người thầy tiên phong, Con tàu trắng, …
Văn bản này là phần đầu truyện Người thầy tiên phong. Nhan đề Hai cây phong là do người biên soạn SGK đặt. Nội dung truyện được đặt vào toàn cảnh vùng quê hẻo lánh của Cư-rơ-gư-xtan, vào giữa những năm 20 của thế kỉ trước. Thời đó, trình độ tăng trưởng ở nơi đây còn thấp, tư tưởng phong kiến, gia trưởng còn nặng nề, phụ nữ bị coi thường, trẻ mồ côi bị rẻ rúng. Cô bé An-tư-nai mồ côi sống trong mái ấm gia đình chú thím ở làng Ku-ku-rêu, chẳng được học tập, và phải chịu sự giám sát, sai khiến khắc nghiệt của bà thím. Đuy-sen được Đoàn Thanh niên Cộng sản cử nghiệt ép gả bán An-tư-nai làm vợ lẽ cho người ta. Một lần nữa, An-tư-nai được thầy Đuy-sen giải thoát, được lên tỉnh học, rồi đến học tiếp ở Mat-xcơ-va, sau trở thành nữ viện sĩ An-tư-nai Xu-lai-ma-nô-va. Còn thầy Đuy-sen, bấy giờ đã già, làm nghề đưa thư. Khi An-tư-nai còn đang học ở trường làng, có hôm Đuy-sen mang về trường hai cây phong non và bảo em : “ Hai cây phong này thầy mang về cho em đây. Chúng ta sẽ cùng trồng. Và trong khi chúng lớn lên, ngày một thêm sức sống, em sẽ trưởng thành, em sẽ là một người tốt … em giờ đây trẻ măng nhe một thân cây non, như đôi cây phong nhỏ này … ” .
( 1 ) Cao nguyên : vùng đất phẳng phiu, to lớn và cao, xung quanh có sườn dốc rõ ràng .
( 2 ) Thung lũng : dải đất trũng xuống và lê dài, nằm giữa hai sườn núi .
( 3 ) Thảo nguyên : vùng đất bằng to lớn, chỉ có cỏ mọc, do khí hậu khô, ít mưa .
( 4 ) Đồng bằng : vùng đất thấp, tương đối phẳng phiu, cao hơn chút ít so với mực nước biển .
( 5 ) Phong : một loại cây to, thân cao và thẳng, mọc ở vùng ôn đới, bắc bán cầu .
( 6 ) Hải đăng : đèn biển, thường dựng ở mũi đất hoặc trên một hòn hòn đảo để hướng dẫn tàu thuyền đi lại ngoài khơi hoặc ra vào bến cảng .
( 7 ) Thủy triều : hiện tượng kỳ lạ hoạt động lên – xuống có chu kì của nước biến do chịu tác động ảnh hưởng sức hút của mặt trăng và mặt trời .
( 8 ) Chao đi chao lại : nghiêng cánh bay hết bên này đến bên kia .
( 9 ) Phép thần thông : phép biến hóa màu nhiệm, theo mê tín dị đoan .
( 10 ) Sửng sốt : rất là quá bất ngờ vì quá giật mình .
( 11 ) Nông trang : hình thức tổ chức triển khai sản xuất nông nghiệp tập thể ( ở Liên Xô trước kia ) .
( 12 ) Hoang vu : ở trạng thái hoang vắng, chưa có sự tác động ảnh hưởng của con người .
( 13 ) Ảo huyền : nghĩa như “ huyền ảo ”, vừa như thực, vừa như hư, đầy vẻ huyền bí .
( 14 ) Thảng thốt : bàng hoàng và ngơ ngác .
( 15 ) Người vô danh : ở đây muốn nói là người nào đó, không biết là ai .
Dưới đây là phần Hướng dẫn Soạn bài Hai cây phong sgk Ngữ văn 8 tập 1 khá đầy đủ và ngắn gọn nhất. Nội dung cụ thể câu vấn đáp từng câu hỏi những bạn xem dưới đây :
ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Bố cục: 2 phần
– Phần 1 ( từ đầu … gương thần xanh ) : hai cây phong trong cảm nhận của nhân vật “ tôi ” .
– Phần 2 ( còn lại ) : kí ức tuổi thơ về hai cây phong .
Nội dung chính: Tình yêu quê hương tha thiết và lòng xúc động đặc biệt về hình ảnh người thầy đã vun trồng ước mơ, hi vọng cho những học trò nhỏ của mình.
1. Câu 1 trang 100 sgk Ngữ văn 8 tập 1
Căn cứ vào đại từ nhân xưng ( tôi, chúng tôi ) của người kể chuyện, hãy xác lập hai mạch kể phân biệt lồng vào nhau trong Hai cây phong. Nhân vật người kể chuyện có vị trí như thế nào ( nhân danh ai ) ở từng mạch kể ấy ? Vì sao hoàn toàn có thể nói mạch kể của người kể chuyện xưng “ tôi ” quan trọng hơn ?
Trả lời:
– Căn cứ vào đại từ nhân xưng người kể chuyện ( tôi hoặc chúng tôi ) để phân biệt hai mạch kể :
+ Từ đầu … mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh : mạch kể xưng “ tôi ”
+ Từ năm học … sau chân trời xanh biêng biếc : mạch kể xưng “ chúng tôi ”
+ Đoạn còn lại : mạch kể quay trở lại xưng “ tôi ”
Trong mạch kể xưng “ tôi ”, tôi là người kể chuyện. “ Tôi ” tự trình làng mình là họa sỹ. Trong mạch kể xưng là “ chúng tôi ” vẫn là người kể chuyện trên thôi nhưng lại nhân danh cả bọn con trai ngày trước đế kể. Người kể chuyện chính là một trong đám con trai thời đó. Trong hai mạch kể, mạch kể của người kể chuyện xưng “ tôi ” quan trọng hơn trong văn bản này .
2. Câu 2 trang 100 sgk Ngữ văn 8 tập 1
Trong mạch kể của người kể chuyện xưng “ chúng tôi ”, cái gì lôi cuốn người kể chuyện cùng bọn trẻ và làm cho chúng ngây ngất ? Tại sao hoàn toàn có thể nói người kể chuyện ( một họa sỹ ) đã miêu tả hai cây phong và quang cảnh nơi đây bằng ngòi bút đậm chất hội họa ?
Trả lời:
– Điều lôi cuốn người kể cùng bọn trẻ :
+ Kỉ niệm bọn trẻ chạy ào lên phá tổ chim. Chân đất, bám vào những mắt mấu … chấn động cả vương quốc loài chim. Ngồi dưới cành cây tâm lý … lắng nghe tiếng gió .
+ Hai cây phong khổng lồ, nghiêng ngả đung đưa như muốn chào mời chúng tôi đến với bóng râm nóng bức và tiếng lá xào xạc dịu hiền .
– Ngòi bút đậm chất hội họa :
+ Đường nét phóng khoáng : đất, dải thảo nguyên, dòng sông, đám mây, đồng cỏ .
+ Màu sắc vừa chứa đầy sức sống vừa huyền ảo, thơ mộng : sương trắng mờ đục, xanh thẳm biếc, sông bạc lấp lánh lung linh .
3. Câu 3 trang 101 sgk Ngữ văn 8 tập 1
Trong mạch kể của người kể chuyện xưng “ tôi ”, nguyên do nào khiến hai cây phong chiếm vị trí TT và gây xúc động thâm thúy cho người kể chuyện ? Tại sao hoàn toàn có thể nói trong mạch kể xen lẫn tả này, hai cây phong được miêu tả rất là sôi động, như hai con người, và không riêng gì trải qua sự quan sát của người họa sỹ ?
Trả lời:
– Trong mạch kể xưng “ tôi ”, hai cây phong chiếm vị trí TT và gây xúc động thâm thúy vì hai cây phong đã gắn bó với “ tôi ” từ thuở thơ ấu, gắn với tình yêu quê nhà da diết. Hai cây phong đứng ở vị trí đặc biệt quan trọng, đi từ phía nào đến làng đều thấy chúng hiện ra hệt như những ngọn hải đăng .
– Trong mạch kể xen lẫn tả này, hai cây phong được miêu tả sôi động như hai con người bởi nhân vật “ tôi ” đã hóa thân vào hai cây phong để hiểu được linh hồn của nó chứ không phải chỉ là sự quan sát của người nghệ sĩ thông thường .
→ Hai cây phong được miêu tả sống động, có hồn gây xúc động và tạo dư vị cho người đọc.
4. Câu 4 trang 101 sgk Ngữ văn 8 tập 1
Tùy chọn trong bài một đoạn khoảng chừng mươi dòng tương quan đến hai cây phong để học thuộc lòng .
Trả lời:
Các em học viên hoàn toàn có thể chọn một trong hai đoạn sau đây :
a ) “ Trong lòng tôi … ngọn lửa bốc cháy rừng rực ” .
b ) “ Vào năm học ở đầu cuối … khoảng trống bát ngát và ánh sáng ” để học thuộc .
CÁC BÀI VĂN HAY
1. Phân tích đoạn trích Hai cây phong của Ai-ma-tốp
Bài tham khảo 1:
Hai cây phong là đoạn trích ở phần đầu truyện Người thầy tiên phong của nhà văn Ai-ma-tốp. Đoạn trích đã miêu tả vẻ đẹp nên thơ, đầy sức sống của cây phong và tâm trạng bồi hồi, xúc động của nhân vật “ tôi ” – họa sĩ khi được trở về làng .
Hai cây phong là hình tượng TT của bài, qua hình ảnh hai cây phong cho thấy sự gắn bó giữa con người với vạn vật thiên nhiên, rộng ra là với quê nhà, xứ sở. Hai cây phong trong cảm nhận của nhân vật tôi trước hết mang vẻ đẹp thơ mộng và hùng vĩ. Hai cây phong ấy to lớn giữa ngọn đồi, nhìn chúng như những ngọn hải đăng, xu thế cho mọi người mỗi khi về làng. Nhưng hai cây phong ấy cũng có tiếng nói riêng, tâm hồn riêng, chan chứa những lời ca êm dịu .
Tiếng lá reo như tiếng thủ thỉ khi tha thiết khi nồng nàn có khi lại như tiếng thở dài. Không chỉ vậy hai cây phong còn là nơi quy tụ của lũ trẻ. Dưới gốc cây chúng vui tươi đùa giỡn, còn trên cao tít cây phong lại mở ra trước mắt chúng một quốc tế lộng lẫy huyền ảo như quốc tế cổ tích với dải thảo nguyên hoang vu như biến mất trong làn sương mờ đục, những dòng sông lấp lánh lung linh tận chân trời như những sợi chỉ bạc mỏng mảnh .
Hai cây phong là một phần quan trọng, không hề thiếu so với đời sống của bất kể ai nơi đây : “ Dù ai đi từ phía nào đến làng Ku-ku-rêu chúng tôi cũng đều trông thấy hai cây phong đó thứ nhất ” “ tôi đều coi bổn phận tiên phong là từ xa đưa mắt tìm hai cây phong quen thuộc ấy ” .
Hai cây phong trở thành người bạn tâm giao, tri âm, tri kỉ của họa sỹ : “ Rồi sau đó cứ đứng dưới gốc cây để nghe mãi tiếng lá reo cho đến khi say sưa ngây ngất ”. Như vậy cây phong là tín hiệu để mỗi đứa con khi về làng xu thế. Qua những lời tâm sự đó ta còn thấy sự gắn nó tha thiết, sâu nặng PDF EPUB PRC AZW không tính tiền đọc trên điện thoại thông minh – máy tính, ứng dụng đọc file epub, prc reader, azw reader của tác giả với hai cây phong, với cảnh vật quê nhà .
Không chỉ vậy, hai cây phong còn là hình tượng của lòng biết ơn với người thầy tận tâm Đuy-sen. Kết bài là những do dự của nhân vật “ tôi ” : “ Ai là người đã trồng hai cây phong trên đồi này ? Người vô danh ấy đã tham vọng gì, đã nói những gì trước khi vùi hai gốc cây xuống đất, người ấy đã ấp ủ niềm hy vọng gì khi vun xới chúng nơi đây, trên đỉnh đồi cao ? ” .
Những do dự cũng như lời khẳng định chắc chắn về công lao to lớn của thầy Đuy-sen : khi trồng hai cây phong thầy đã gửi gắm bao khát khao, hy vọng những đứa trẻ bần hàn sẽ trở thành những người có ích cho xã hội. Thầy Đuy-sen – người thầy tiên phong đã vun trồng tham vọng, niềm tin cho những thế hệ học trò .
Tác phẩm có sự tích hợp hài hòa giữa miêu tả với tự sự, biểu cảm : hình ảnh hai cây phong được miêu tả gắn với những chi tiết cụ thể về kỉ niệm tuổi thơ ; cảnh sắc vạn vật thiên nhiên được miêu tả bằng ngòi bút đậm chất hội họa nên vừa giàu chất tạo hình lại vừa thấm đẫm cảm hứng chân thành, đằm thắm. Ngôn ngữ kể chuyện rực rỡ, người kể chuyện ở ngôi thứ nhất, khi xưng tôi, khi xưng chúng tôi. Hai mạch kể vừa phân biệt, vừa lồng vào nhau, khiến câu truyện mê hoặc, mê hoặc hơn .
Bằng lời văn thấm đẫm chất trữ tình, miêu tả đậm chất hội họa, tác phẩm đã cho thấy sự gắn bó sâu nặng, tình yêu quê nhà tha thiết của nhân vật tôi với quê nhà, đặc biệt quan trọng là với hai cây phong. Đồng thời văn bản còn bộc lộ lòng biết ơn với thầy Đuy-sen người đã vun đắp, mơ ước, hy vọng cho trẻ nhỏ nơi đây .
Bài tham khảo 2:
“ Người thầy tiên phong ” là tác phẩm xuất sắc của Ai-ma-tốp – nhà văn xứ Cư-rơ-gư-xtan. “ Hai cây phong ” thuộc phần đầu của tác phẩm trên. Với lời văn chân thành, dạt dào xúc cảm, đoạn trích đã làm hiện lên trước mắt tất cả chúng ta cảnh sắc của làng quê tác giả. Đồng thời, ông cũng bộc lộ tình yêu quê nhà tha thiết, lòng biết ơn so với người thầy đã vun trồng mơ ước, hy vọng cho những người học trò nhỏ .
Hóa thân vào nhân vật “ tôi ” – người họa sỹ – tác giả đã miêu tả cảnh sắc làng Ku-ku-rêu và vẻ đẹp của hai cây phong sau nhiều năm đi xa trở lại. Những tiếng “ làng Ku-ku-rêu chúng tôi ”, “ phía dưới làng tôi ”, “ phía trên làng tôi ” cất lên thật đầm ấm và thương mến. Ngôi làng ở “ ven chân núi ”, trên một cao nguyên .
Cảnh sắc vạn vật thiên nhiên hùng vĩ, bát ngát, có “ thung lũng Đất Vàng ”, có “ cánh thảo nguyên Ca-dắc-xtan bát ngát ” rồi thì “ rặng núi Đen và con đường sắt làm thành một dải thẫm màu băng qua đồng bằng chạy tít đến tận chân trời phía Tây ” .
Khung cảnh được cảm nhận bằng những hình ảnh, đường nét đậm nhạt, cao thấp, gần xa, đầy hoang sơ và thơ mộng, biểu lộ sự tài hoa của người họa sỹ trước vạn vật thiên nhiên và cả tình yêu, niềm tự hào của người con so với mảnh đất quê nhà. Nhớ làng Ku-ku-rêu cũng chính là nhớ vè hai câ phong nằm trên đồi cao, người họa sỹ biết chúng từ thuở ” khởi đầu biết mình ” – một sự gắn bó tha thiết. Hai cây phong được so sánh với “ những ngọn hải đăng đặt trên núi ” – một hình ảnh đầy ý nghĩa .
Nếu như ngọn hải dăng dừng trên biển, tỏa ánh sáng soi đường, dẫn dắt những con tàu cập bến thì hai cây phong đã dẫn lối, chỉ đường cho biết bao người con của làng Ku-ku-rêu hướng về, tìm về quê nhà. Có thể nói chúng đã trở thành hình tượng cho làng quê tác giả. Và tình yêu quê nhà gắn liền với tình cảm dành cho hai cây phong .
Ta phát hiện một loạt những hình ảnh so sánh, nhân hóa để gợi tả về “ tiếng nói riêng ’, ‘ tâm hồn riêng ” của hai cây phong quê nhà, có lúc “ tưởng như một làn sóng thủy triều dâng lên vỗ vào bãi cát ”, có lúc nghe như một tiếng thủ thỉ thiết tha nồng nàn truyền qua lá cành như một đốm lửa vô hình dung ”, có khi lại “ bỗng im bặt một thoáng như thương tiếc người nào ”. Nếu cây tre Nước Ta hiện lên với hình ảnh :
“Bão bùng thân bọc lấy thân
Tay ôm tay níu tre gần nhau thêm”
( Nguyễn Duy )
thì cây phong làng Ku-ku-rêu, cây phong thảo nguyên trong mây đen và giông bão bị “ xô gãy cành, tỉa trụi lá ” vẫn “ dẻo dai và reo vù vù như một ngọn lửa bốc cháy rừng rực ”. Câu văn cho thấy sức sống mãnh liệt của hai cây phong và phải chăng chúng cũng mang tính cách của con người nơi đây : dẻo dai, kiên cường mà rất đỗi êm ả dịu dàng, thân thương ? Chắc chắn nhà văn tài ba của tất cả chúng ta phải mang một tâm hồn nghệ sũ hài hòa hai năng lực : năng lực âm nhạc và năng lực âm nhạc mới hoàn toàn có thể vẽ nên một bức tranh có đường nét, sắc tố, nghe được những âm thanh trầm bổng, thấm đượm hơi lửa nồng ấm, đắm say của hai cây phong .
Cả đoạn văn gây được ấn tượng thâm thúy bởi sắc thái biểu cảm, âm nhạc và hội họa cùng nhau chắp cánh, qua đó điển hình nổi bật lên vẻ đẹp của hai cây phong và tình cảm PDF EPUB PRC AZW không tính tiền đọc trên điện thoại cảm ứng – máy tính, ứng dụng đọc file epub, prc reader, azw reader của tác giả với chúng. Như lời tâm sự : “ Chẳng qua chúng đứng trên đồi cao lộng gió nên đáp lại bất kỳ hoạt động khe khẽ nào của không khí ” thế nhưng “ việc tò mò ra chân lí đơn thuần ấy vẫn không làm tôi vỡ mộng xưa ’, và tuổi trẻ của tôi đã để lại nơi ấy, bên cạnh chúng như một mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh ”, ” mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh ” ấy là tâm hồn tuoir thơ vô cùng trong sáng .
Ở phần hai trích đoạn, tác giả phối hợp tự sự với miêu tả, mạch kể “ tôi ” xen kẽ với mạch kể ” chúng tôi ”, gợi lại kỉ niệm tuổi thơ êm đềm. Những hoài niệm khi nào cũng đằm thắm, thiết tha. Với con người Nước Ta tất cả chúng ta, mỗi lần xa quê là “ nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương ”, là nhớ con đò, cánh diều biếc, nhớ cây đa, giếng nước, mái đình, nhớ con sông quê :
“Bạn bè tôi tụm năm tụm bảy
Bầy chim non bơi lội trên sông
Tôi đưa tay ôm nước vào lòng
Sông mở nước ôm tôi vào dạ…”
( Nhớ con sông quê nhà – Tế Hanh )
Còn người họa sỹ trong câu truyện lại nhớ về những năm tháng tuổi thơ bên hai cây phong thân thương. Làm sao quên được “ năm học ở đầu cuối, trước khi mở màn nghỉ hè ”, bọn con trai nghịch ngợm và hồn nhiên ‘ reo hò, huýt còi ầm ĩ ” chạy lên đồi. Hai cây phong như người bạn ” nghiêng ngả đung đưa ”, “ chào mời chúng tôi đến với bóng râm lạnh buốt và tiếng lá xào xạc dịu hiền. “ Lũ nhóc con đi chân đất ” trèo lên cây ” làm chấn động cả vương quốc loài chim ” .
Một lờ kể thật ngây thơ mà mê hoặc ! Các cậu bé giống như những chú chim non đã sở hữu vòm cây xanh này. TRên những cành cao nhất, chúng sung sướng ngắm nhìn cảnh vật gần xa, tưởng như “ có môt phép thần thông nào vụt mở ra trước mắt chúng toi cả một quốc tế đẹp tươi vô ngần của khoảng trống bát ngát và ánh sags ”. Cây phong đã làm lũ trẻ được lan rộng ra tầm mắt .
Dưới con mắt trẻ thơ, chuồng ngựa của nông trang chỉ như một căn nhà xép thông thường, này đây dải thảo nguyên xa thẳm xanh lè, biến mất trong làn sương mờ, kia những dòng sông lạ lẫm “ lấp lánh lung linh chân trời như những sợi chỉ bạc mỏng dính ”. Lũ trẻ lắng nghe tiếng gió, tiếng lá cây. Quả thật trong tích tắc ấy, cả trí tuệ và tâm hồn của những cậu bé như được khơi sâu .
Nhân vật “ tôi ” sung sướng niềm hạnh phúc đến nỗi “ tim đập rộn ràng ”, người họa sỹ tương lai cố tưởng tượng ra những miền lạ lẫm kia. Các câu văn cuoi sđoạn trích : ” Thuở âý một điều tôi chưa hề nghĩ đến : ai là người đã trồng hai cây phong trên đồi này … Quả đồi có hai cây phong ấy, không biết vì sao ở làng tôi họ gọi là Trường Đuy-sen ” đã dẫn người đọc vào câu truyện về người thầy Đuy-sen – ngườ đem ánh sáng văn hóa truyền thống tới cho bọn trẻ. Có thể nói từ việc cảm nhận vẻ đẹp của hai cây phong, người họa sỹ đã kể về những kỉ niệm ấu thơ tươi đẹp, giàu ý nghĩa .
Với ngòi bút sinh động, đạm chất hội họa, Ai-ma-tốp đã khiến hai cây phong vừa mang vẻ đẹp quen thuộc nhưng cũng rất cao quý. Đoạn trích cũng nhắc nhở tất cả chúng ta đừng khi nào quên đi quá khứ, tuổi thơ, quên bóng hình quê nhà .
Bài tham khảo 3:
Đoạn trích Hai cây phong là bức tranh vạn vật thiên nhiên tuyệt mĩ và là kí ức thâm thúy của tuổi thơ hiện lên qua dòng hồi tưởng tràn trề xúc cảm yêu thương. Thông qua việc miêu tả vẻ đẹp của hai cây phong, tác giả ca tụng quê nhà yêu dấu, nơi đã khắc sâu bao kỉ niệm buồn vui và hun đúc trong tâm hồn thơ dại những tham vọng, khát khao cháy bỏng .
Đây là câu truyện của một người xa quê kể về nơi chôn nhau cắt rốn của mình bằng tình cảm gắn bó tha thiết, thiêng liêng. Mở đầu đoạn văn, tác giả trình làng vị trí của làng mình trên thảo nguyên bát ngát : Làng Ku-ku-rêu chúng tôi nằm ven chân núi, trên một cao nguyên rộng có những khe nước ào ào từ nhiều ngách đá đổ xuống. Phía dưới làng tôi là thung lũng Đất vàng, là cánh thảo nguyên Ca-dắc-xtan bát ngát nằm giữa những nhánh của rặng núi Đen và con đường sắt làm thành một dải thẫm màu băng qua đồng bằng chạy tít đến tận chân trời phía Tây .
Khung cảnh trữ tình này vừa là phông nền làm điển hình nổi bật hình ảnh hai cây phong, vừa là nguồn cảm hứng bất tận của tác giả. Hình ảnh của hai cây phong được coi là dấu ấn của làng đã in sâu trong trái tim, khối óc và trở thành một phần máu thịt của người đi xa :
Đã bao lần tôi từ những chốn xa xôi trở về Ku-ku-rêu, và lần nào tôi cũng nghĩ thầm với một nỗi buồn da diết: “Ta sắp được thấy chúng chưa, hai cây phong sinh đôi ấy? Mong sao chóng về tới làng, chóng lên đồi mà đến với hai cây phong! Rồi sau đó cứ đứng dưới gốc cây để nghe mãi tiếng lá reo cho đến khi say sưa ngây ngất”.
Tình yêu tha thiết dành cho hai cây phong tuôn chảy không ngừng dưới ngòi bút tinh tế của nhà văn đã mang lại cho hai cây phong đời sống tâm hồn phong phú như con người. Đây là bức tranh được vẽ bằng thứ ngôn ngữ đầy tính tạo hình của hội họa và tính trữ tình của thơ, của nhạc: …Dù ta tới đây vào lúc nào, ban ngày hay ban đêm, chúng cũng vẫn nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, không ngớt tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau. Có khi tưởng chừng như một làn sóng thủy triều dâng lên vỗ vào bãi cát, có khi lại nghe như một tiếng thì thầm thiết tha nồng thắm truyền qua lá cành như một đốm lửa vô hình, có khi hai cây phong bỗng im bặt một thoảng, rồi khắp lá cành lại cất tiếng thở dài một lượt như thương tiếc người nào. …”
Hai cây phong được quan sát, miêu tả tỉ mỉ, sinh động bằng đôi mắt họa sỹ, đôi tai nhạc sĩ và trái tim của nhà thơ. Bên cạnh bức tranh bằng ngôn từ là một bản giao hưởng của âm thanh với đủ cung bậc buồn vui. Người viết đã phát huy cao độ trí tưởng tượng bay bổng và cảm hứng mê hồn, nồng nhiệt của mình vào việc bộc lộ vẻ đẹp quái đản của hai cây phong. Có khi chúng rỉ tai thiết tha nồng nàn, có khi chúng bỗng im bặt một thoáng, rồi khấp lá cành lại cất tiếng thở dài một lượt như thương tiếc người nào. Được nhân cách hóa cao độ nên hai cây phong có lời nói và tâm hồn phong phú, đa dạng và phong phú, hấp dẫn lòng người .
Âm thanh huyền ảo phát ra từ hai cây phong làm say đắm tuổi thơ sau này đã được nhà văn mày mò ra nhờ những hiểu biết khoa học. Dấu ấn và kỉ niệm về hai cây phong vẫn còn nguyên vẹn sau ngần ấy thời hạn do tại hai cây phong gắn bó thân thiện với tuổi học trò. Tác giả kể rằng : Việc mày mò ra chân lí giản đơn ấy vẫn không làm tồi vỡ mộng xưa, không làm tôi bỏ mất cách cảm thụ của tuổi thơ mà tôi còn giữ đến tận thời nay. Và cho đến tận ngày này tôi vẫn thấy hai cây phong trên đồi có một vẻ sinh động khác thường. Tuổi trẻ của tôi đã để lại nơi ấy, bên cạnh chúng như một mảnh vỡ của chiếc gương thân xanh …
Hai cây phong đẹp như những cây thần trong cổ tích, vẻ đẹp kì diệu của chúng sẽ mãi mãi in sâu trong tâm khảm nhà văn, mặc kệ quy luật biến hóa của vạn vật thiên nhiên, của lòng người do tại nó được nhìn qua đôi mắt trẻ thơ chan chứa tình yêu nồng nàn, sâu đậm so với những gì quen thuộc nhất của quê nhà .
Theo dòng hồi tưởng miên man, kỉ niệm gắn liền với hai cây phong dần dần hiện lên rõ ràng, tươi mới như vừa xảy ra hôm qua. Những lúc được vui chơi cùng cây là những khoảnh khắc vui sướng, hạnh phúc của tuổi thơ: “… Vào năm học cuối cùng, trước khi bắt đầu nghỉ hè, bọn con trai chúng tôi chạy ào lên đấy phá tổ chim. Cứ mỗi lần chúng tôi reo hò, huýt còi ầm ĩ chạy lên đồi là hai cây phong khổng lồ lại nghiêng ngả đung đưa như muốn chào mời chúng tôi đến với bóng râm mát rượi và tiếng lá xào xạc dịu hiền. ….”
Tưởng chừng như cảm giác háo hức, hiếu kì của cậu bé mười mấy tuổi năm nào khi trèo lên ngọn cây, phóng tầm mắt về phía chân trời và lắng tai nghe tiếng gió ảo huyền thì thầm trò chuyện với lá phong giờ đây vẫn còn nóng hổi trong tâm hồn người họa sĩ: “… Mỗi đứa chúng tôi đều nín thở ngồi lặng đi trên một cành cây và quên mất cả chim lẫn tổ chim. … Những dòng sông lấp lánh tận chân trời như những sợi chỉ bạc mỏng manh. Chúng tôi nép mình ngồi trên các cành cây suy nghĩ: đã phải đấy là nơi tận cùng thế giới chưa, hay phía sau vẫn còn có bầu trời như thế này, những đám mây, những đồng cỏ và sông ngòi như thế này? Hình ảnh hai cây phong gợi lại những kỉ niệm khó quên về thời niên thiếu tinh nghịch, hồn nhiên, trong sáng.”
Kết thúc đoạn văn, tác giả đặt ra câu hỏi ai đã trồng hai cây phong và đặt tên cho quả đồi : Thuở ấy, chỉ có một điều tồi chưa hề nghĩ đến ai là người đã trồng hai cây phong trên đồi này ? Người vô danh ấy đã tham vọng gì, đã nói, những gì khi vùi hai gốc cây xuống đất, người ấy đã ấp ủ những niềm hy vọng gì khi vun xới chúng nơi đây, trên đỉnh đồi cao này ?
“Quả đồi có hai cây phong ấy, không biết vì sao ở làng tôi họ gọi là “Trường Đuy-sen”.”
Cuối tác phẩm, tác giả đã lý giải nguồn gốc của hai cây phong bằng một câu truyện cảm động gắn liền với tình thầy trò thắm thiết. Cách đây bốn mươi năm, chính thầy Đuy-sen đã đem hai cây phong về trồng trên đồi này và thầy đã gửi gắm ở hai cây phong non hy vọng của mình vào những đứa trẻ nghèo khó, thất học như An-tư-nai sau này sẽ trở thành những người hữu dụng. Thầy Đuy-sen đã gieo những hạt giống tham vọng vào tâm hồn non trẻ. Hai cây phong đầu làng qua bao năm tháng đã thầm lặng góp thêm phần cùng người thầy tiên phong biến tham vọng thành hiện thực .
Chuyện về hai cây phong giống như lời tâm sự tự nhiên và chân thành. Tác giả đã truyền tình yêu tha thiết từ trái tim mình sang trái tim bạn đọc, dẫn dắt bạn đọc đến với nhân vật Đuy-sen – người thầy tiên phong của ngôi làng Ku-ku-rêu nghèo nàn, nhỏ bé bằng đoạn văn miêu tả vẻ đẹp khó quên của hai cây phong nhân chứng của câu truyện rất là xúc động về tình thầy trò, về lương tâm và nghĩa vụ và trách nhiệm cao quý của thầy giáo Đuy-sen .
2. Cảm nhận về đoạn trích Hai cây phong của Ai-ma-tốp
Ai-ma-tốp là một nhà văn nước cộng hòa vùng Trung Á thuộc Liên Xô trước đây. Ông là một trong những nhà văn tiêu biểu vượt trội cho thời kì bấy giờ. Ông đã để lại rất nhiều những tác phẩm có giá trị và có tầm ảnh hưởng tác động lớn so với thời đại. Những tác phẩm của ông được rất nhiều bạn đọc Nước Ta biết đến trong đó phải kể đến tác phẩm “ hai cây phong ” là một trong những tác phẩm rất suất sắc của ông. Tác phẩm được trích trong “ người thầy tiên phong ”, trong đoạn trích truyện hai cây phong được miêu tả một cách sinh động với ngòi bút đậm chất hội họa .
Trước tiên tác phẩm đặc biệt quan trọng ở cách kể và ngôi kể trong chuyện nhân vật chúng tôi song song đồng hiện với nhân vật tôi cùng tâm sự san sẻ những tâm lý xúc cảm với người đọc. Do đó ngôn từ hình ảnh chấp chới lúc ẩn lúc hiện lúc thực lúc mơ rất mê hoặc. Hình ảnh hai cây phong hiện lên những game show ngày bé được hiện lại những tâm lý sây lắng những cảm hứng dạt dào cứ ngân lên theo mỗi câu chữ .
Câu chuyện kể về tôi thì lúc ở hiện tại còn lúc chuyện kể với ngôi chúng tôi thì chỉ ở quá khứ. Hai mạch kể không ít phân biệt và trùng vào nhau. Nhân vật xưng tôi đóng vai trò là người kể chuyện được tác giả tạo ra để dẫn dắt câu truyện. Trong mạch kể chuyện nhân vật xưng tôi tự ra mắt mình là họa sỹ. Trong mạch kể chuyện nhân vật xưng chúng tôi vẫn là người kể chuyện nhưng lại xưng danh là bọn con trai ngày trước và hồi ấy người kể chuyện cũng là một đứa trẻ trong đó. Căn cứ vào mạch kể chuyện ta thấy ngôi nhân vật xưng tôi quan trọng hơn và được tác giả gửi gắm nhiều những tâm sự hơn .
Hình ảnh so sánh hai cây phong được so sánh với ngọn hải đăng trên núi cho ta thấy được có vẻ như ánh sáng của quê nhà và những hồi ức những trải nghiện trên quê nhà đã soi sáng bước chân những đứa trẻ nơi đây để chúng tự tin bước tiến trên chính bước chân của chúng đến những miền đất lạ lẫm và trong số đó chắc rằng có nhân vật chính PDF EPUB PRC AZW không lấy phí đọc trên điện thoại thông minh – máy tính, ứng dụng đọc file epub, prc reader, azw reader của tác giả hay chính là tác giả. Hai cây phong lớn lên như những ngọn đèn hải đăng trên núi từng gây ấn tượng so với bất kể ai .
Với họa sỹ tình yêu quê nhà đã chan hòa gắn bó tình thương nhớ hai cây phong đầu làng. Mỗi lần về thăm quê nhà thì họa sỹ đã đưa mắt nhìn hai cây phong quen thuộc và coi đó chính là bổn phận tiên phong của mình. Nhớ hai cây phong so với họa sỹ là nỗi nhớ với một nỗi buồn da diết nên càng về tới gần nhà lại càng nhớ. Đứa con ấy thầm tự hỏi lòng mình “ ta sắp được thấy chúng chưa, hai cây phong sinh đôi ấy ? Mong sao cho nhanh được về tới làng chóng lên tới đồi để được đến với hai cậy phong .
Và niềm niềm hạnh phúc biết bao nhiêu so với đứa con lâu ngày mới được quay trở lại được đứng mãi ở dưới gốc cây để được nghe thấy tiếng lá reo cho đến khi say sưa ngây ngất. Đúng là một mối quan hệ khăng khít PDF EPUB PRC AZW không tính tiền đọc trên điện thoại cảm ứng – máy tính, ứng dụng đọc file epub, prc reader, azw reader của tác giả so với quê nhà so với tuổi thơ mình. Dường như đó cũng là điều mà tác giả muốn nhắn nhủ so với toàn bộ tất cả chúng ta hãy nhớ đến quê nhà nhớ đến tuổi thơ mình bởi đó chính là nền tảng để tạo nên tất cả chúng ta ngày thời điểm ngày hôm nay .
Hai cây phong mọc trên đồi với dáng vóc khổng lồ với những mắt mấu những cành cao ngất cao đến ngang tầm cánh chim bay với bóng râm nóng bức với hình dáng đung đưa như đang chào mới toàn bộ mọi người đến với nó. Phải chăng chính hình dáng chào mời ấy đã khiến cho tác giả có nhiều kỉ niệm so với nó như vậy .
Bức tranh vạn vật thiên nhiên được tác giả ngắm nhìn từ trên cao tạo ra cho người đọc cảm thấy khoảng trống được lan rộng ra đến muôn vùng xa thẳm thảo nguyên hoang vu và cả dòng sông lấp lánh lung linh như đang hiện lên trước mắt người đọc khiến ta như đang hòa chung cùng một xúc cảm so với tác giả. Bức tranh mà tác giả gợi cho người đọc thật ấn tượng đầy đặc trưng và điệu đàng đã để lại trong lòng người đọc rất nhiều những ấn tượng khó quên .
Hai cây phong đã làm cho người kể chuyện say sưa ngây ngất và khơi nguồn cảm hứng cho người kể chuyện. Hai cây phong gắn với tình yêu quê nhà da diết PDF EPUB PRC AZW không lấy phí đọc trên điện thoại thông minh – máy tính, ứng dụng đọc file epub, prc reader, azw reader của tác giả khiến cho người đọc cảm thấy thật đáng quý và trân trọng những kỉ niệm tuổi thơ mà đôi lần tất cả chúng ta đã vội quên lãng .
Tác phẩm gợi cho tất cả chúng ta những kỉ niệm ấy và từ khi nào nó bỗng hiện lên một cách vô thức khi ta đọc những kỉ niệm đáng nhớ của nhà văn. Hai cây phong so với tác giả đó chính là những kỉ niệm vô cùng đẹp tươi của tuổi học trò, tuy đã là quá khứ đã xa thật xa nhưng mỗi khi hồi tưởng lại nó có vẻ như tác giả đang cảm nhận nó một chút ít một chút ít một và đưa người đọc cùng cảm nhận cùng hồi tưởng lại với nhà thơ. Hai cây phong chính là nhân chứng câu truyện rất là sinh động về thầy Đuy-sen và cô bé An-t – nai .
Chính thầy đã đem hai cây phong trồng trên đồi với cô bé đó và thầy đã gửi gắm những hy vọng mơ ước cho những đứa trẻ bần hàn thất học như An-tư-nai ngày càng được mở mang kiến thức và kỹ năng và trở thành những con người có ích. Hình ảnh nhân hóa hai cây phong có tiếng nói riêng và chan chứa những lời nói êm dịu, hai cây phong chính là những con người có tâm hồn với những tâm trạng những cung bậc xúc cảm khác nhau. Hai cây phong được kể và tả bằng chính trí tưởng tượng và những tâm trạng xen kẽ của người nghệ sĩ .
Tác phẩm đã mang đến cho người đọc thật nhiều tâm trạng và dạt dào xúc cảm về quê nhà. Quê hương chính là cái nôi nuôi dưỡng tâm hồn lớn lên và đó còn là nền tảng để con người hoàn toàn có thể đứng lên trong bất kỳ thực trạng nào. Đó chính là cảm hứng lòng biết ơn của người họa sỹ so với quê nhà nơi chôn rau cắt rốn của mình. Tác phẩm như một lời thức tỉnh so với tất cả chúng ta cho tất cả chúng ta những cảm nhận thật thân mật về quê nhà .
Bài trước:
Bài tiếp theo:
Xem thêm :
Trên đây là phần Hướng dẫn Soạn bài Hai cây phong sgk Ngữ văn 8 tập 1 rất đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc những bạn làm bài Ngữ văn tốt !
“ Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com “
Source: https://futurelink.edu.vn
Category: Tin tổng hợp