Tài liệu hướng dẫn soạn bài Ông đồ (Vũ Đình Liên) được biên soạn chi tiết với nội dung tóm tắt kiến thức về tác giả, tác phẩm và gợi ý trả lời câu hỏi đọc hiểu tác phẩm.
Với những hướng dẫn chi tiết trả lời câu hỏi sách giáo khoa dưới đây các em không chỉ soạn bài tốt mà còn nắm vững các kiến thức quan trọng của tác phẩm này.
Cùng tìm hiểu thêm …Bạn đang xem : Soạn bài Ông đồ hay nhất – Soạn văn 8
Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
1. Tác giả
– Vũ Đình Liên ( 12/11/1913 – 18/01/1996 ) quê ở Châu Khê, Bình Giang, Thành Phố Hải Dương .
– Ông nổi tiếng với bài thơ Ông đồ từ trào lưu Thơ mới. Nhiều năm ông làm nghề dạy học, từng là Chủ nhiệm khoa tiếng Pháp, Trường Đại học Sư phạm Ngoại ngữ, là thành viên nhóm văn học Lê Quý Đôn ( gồm : Lê Thước, Trương Chính, Lê Trí Viễn … ) .
Các tác phẩm đã xuất bản : Đôi mắt ( thơ, 1957 ) ; Sơ thảo lịch sử vẻ vang văn học Nước Ta ( nghiên cứu và điều tra, 1957 ) ; Nguyễn Đình Chiểu ( nghiên cứu và điều tra, 1957 ) ; Thơ Bô-đơ-le ( dịch thuật, 1995 ) .
Tập thơ Bô-đơ-le, khu công trình 40 năm lao động dịch thuật mê hồn và điều tra và nghiên cứu của ông đã được tặng thưởng của Hội Nhà văn Nước Ta ( 1996 ) .
2. Tác phẩm
– Bài thơ Ông đồ là một trong những bài thơ hay nhất, nổi tiếng nhất của Vũ Đình Liên và cũng là của trào lưu Thơ mới. Sử dụng thể thơ năm chữ và ngôn từ quyến rũ, giàu tính tạo hình, Vũ Đình Liên đã miêu tả ông đồ ngồi viết chữ thuê trên phố ngày Tết, từ lúc ông còn đắc chí đến lúc hình ảnh ông mờ dần rồi xa khuất giữa bức tranh xuân .
– Nội dung chính : Bài thơ biểu lộ thâm thúy tình cảnh đáng thương của ông đồ và niềm cảm thương, nuối tiếc của tác giả so với một lớp người, một nét hoạt động và sinh hoạt văn hoá truyền thống cuội nguồn tốt đẹp của dân tộc bản địa .
– Nghệ thuật : Kết cấu ngặt nghèo, ngôn từ, hình ảnh thơ bình dị, trong sáng mà ám ảnh, giàu sức gợi .
Hướng dẫn soạn bài Ông đồ chi tiết nhất
1 – Trang 10 SGK
Phân tích hình ảnh ông đồ ngồi viết chữ nho ngày Tết trong hai khổ thơ đầu và hình ảnh của chính ông ở khổ 3, 4. Hãy so sánh để làm rõ sự khác nhau giữa hai hình ảnh đó. Sự khác nhau này gợi cho người đọc cảm hứng gì về tình cảnh ông đồ ?
Trả lời
– Hình ảnh ông đồ cho chữ ngày Tết trong hai khổ thơ đầu : hình ảnh đẹp mang ý nghĩa biểu trưng của những giá trị truyền thống lịch sử .
▪ Gắn với Tết và mùa xuân ( hoa đào nở ) .
▪ Hình ảnh song hành mực tàu, giấy đỏ, phố đông người .
▪ Tài hoa và tấm lòng của người thảo chữ .
▪ Nhiều người thuê viết, ngợi khen tài .
→ Hình ảnh ông đồ đẹp có tài và có tâm. Ông mang lại niềm vui cho mọi người bằng tấm lòng và kĩ năng của mình .
– Hình ảnh ông đồ lạc thời, đơn độc trong khổ thơ 3 và 4 .
▪ Mỗi năm mỗi vắng : ông đồ mờ nhạt dần theo thời hạn, không được mọi người chú ý quan tâm nữa .
▪ Giấy đỏ buồn, mực sầu – chính là tâm trạng của ông đồ .
▪ Hình ảnh ông đồ bị mọi người quên lãng ( ông đồ vẫn ngồi đấy / qua đường không ai hay ) .
▪ Hình ảnh lá vàng, mưa bụi : cảnh lạnh lẽo buồn thảm tô đậm tâm trạng buồn xót xa của ông đồ .
– Hình ảnh trái chiều của khổ 1,2 với khổ 3,4 là sự trái chiều về cảnh và tâm trạng, gợi cho người đọc những suy ngẫm, xót thương cho ông đồ. Ông đồ dần bị đưa vào quên lãng khi không ai còn nhận ra giá trị từ những điều ông tạo ra .
→ Ông đồ bắt đầu là TT của sự quan tâm từ từ bị quên lãng. Tâm trạng xót xa, buồn đau của ông đồ trước sự vô tình, ơ hờ của mọi người .
Văn mẫu : Cảm nhận về bài thơ Ông đồ
2 – Trang 10 SGK
Tâm tư của nhà thơ biểu lộ qua bài thơ như thế nào ?
Trả lời:
– Tâm trạng của tác giả được biểu lộ ngầm ẩn sau những lớp hình ảnh mang tính ẩn dụ, biểu trưng .
– Tác giả tạo ra cảnh trái chiều về hình ảnh ông đồ nhằm mục đích gợi lên trong lòng người đọc niềm thương cảm về vị trí của ông đồ .
– Tác giả thể hiện trực tiếp tâm trạng, sự xót thương của mình ở cuối bài ( những người muôn năm cũ / Hồn ở đâu giờ đây ? ) .
→ Sự thương cảm, xót xa của tác giả không chỉ dành cho ông đồ mà còn dành cho lớp người cũ bị quên lãng. Đó cũng chính là sự hoài niệm những giá trị niềm tin đẹp truyền thống cuội nguồn bị mai một .
3 – Trang 10 SGK
Bài thơ hay ở những điểm nào ? ( Gợi ý : cách dựng hai cảnh cùng miêu tả ông đồ ngồi viết thuê ngày Tết bên phố nhưng rất khác nhau gợi sự so sánh, những chi tiết cụ thể miêu tả đầy quyến rũ ; sử dụng thể thơ năm chữ và ngôn từ giản dị và đơn giản mà cô đọng, nhiều dư vị … )
Trả lời
Bài thơ hay và mê hoặc ở việc tạo ra những trái chiều về hình ảnh, tâm trạng, cảm hứng đối xứng trong bố cục tổng quan của bài thơ .
– Tác giả dựng cảnh tương phản :
+ Ban đầu cảnh cho chữ đông vui sinh động .
+ Càng về sau cảnh buồn bã, lạnh nhạt, hiu quạnh .
+ Một bên nét chữ như rồng bay phượng múa .
+ Một bên giấy đỏ buồn, mực sầu, cảnh hiu quạnh .
– Cái kết đầu cuối tương ứng :
+ Vẫn là cảnh ngày tết, khoảng trống mùa xuân có hoa đào nở .
+ Ông đồ mờ nhạt dần, ở đầu cuối thì không thấy nữa .
+ “ông đồ xưa” không còn tồn tại nữa.
– Tác giả tái hiện lại những hoài niệm về thời “ vàng son xưa cũ ” của một thế hệ nhà Nho đẹp nhưng dần phai mờ .
– Ngôn ngữ bình dị, trong sáng nhưng hàm súc, đầy dư vị .
→ Tác giả tái hiện được vẻ đẹp của cảnh cho chữ, hình tượng ông đồ xưa với bàn tay tài hoa – giá trị ý thức truyền thống lịch sử đẹp – đang dần mai một trong đời sống. Sự nuối tiếc, hoài cổ cảnh cũ người xưa .
4 – Trang 10 SGK
Phân tích để làm rõ cái hay của những câu thơ sau :
– Giấy đỏ buồn không thắm ;
Mực đọng trong nghiên sầu …
– Lá vàng rơi trên giấy ;
Ngoài giời mưa bụi bay .
Trả lời
Những câu thơ trên tả cảnh nhưng ngụ tình :
– Hình ảnh đẹp nhưng gợi ra sự tàn lụi, u uất .
– Tâm trạng của ông đồ buồn thảm, bẽ bàng như chính những vật phẩm gắn với nghề của ông ( giấy đỏ, mực tàu ) .
– Biện pháp nhân hóa làm cho giấy, mực – tưởng như vô tri tự nhiên trở nên sinh động, mang tâm trạng sầu bi như con người .
– Hình ảnh thiên thiên : lá vàng, mưa bụi càng tô đậm hơn sự hiu quạnh, lạnh lẽo của khoảng trống cũng như sự vô tình, hờ hững quên lãng của người đời .
→ Là những câu thơ đẹp, hoài cổ, ghi lại dấu ấn và mang lại cho người đọc nhiều dư vị về cảnh cũ người xưa, những nét đẹp về văn hóa truyền thống ý thức “ vang bóng một thời ” .
Xem thêm : Phân tích bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên
Soạn bài Ông đồ ngắn nhất
Câu 1
– Hình ảnh ông đồ ngồi viết chữ Nho ngày Tết trong 2 khổ thơ đầu :
+ Không gian : Phố đông người qua
+ Thời gian : Tết đến, xuân về
+ Nét bút : “ như phượng múa rồng bay ”
+ Thái độ mọi người : rậm rạp xin chữ, tấm tắc khen ngợi
– Hình ảnh ông đồ khổ 3 và 4 :
+ Không gian : mỗi năm mỗi vắng
+ Thời gian : Tết đến, xuân về
+ Nét bút : không còn cùng ông thảo những nét “ phượng múa rồng bay ” mà “ Giấy đỏ buồn không thắm / Mực đọng trong nghiên sầu ”
+ Thái độ của mọi người : Vắng vẻ, thưa thớt dần
⇒ Tình cảnh của ông đồ : Ông đồ và nét chữ của ông trở thành điểm trung tâm của ngày Tết. Khi ấy, ông được tôn vinh và tục xin chữ ngày Tết trở thành một nét văn hóa truyền thống đẹp vào ngày Tết. Nhưng từ từ, ông đồ và thú vui chơi chữ ấy đã bị quên lãng và đang bị vùi lấp bởi những giá trị khác .
Câu 2
Tâm tư của nhà thơ biểu lộ qua bài thơ : Nỗi niềm hụt hẫng, cảm thương chân thành trước lớp người đang tàn tạ và nỗi tiếc nhớ cảnh cũ người xưa của nhà thơ .
Câu 3
Những điểm hay của bài thơ :
– Cách dựng cảnh tương phản : Thời đắc ý và thời lụi làn .
– Kết cấu đầu cuối tương ứng : Vẫn là thời hạn ngày tết, hoa đào nở, khoảng trống đường phố quen thuộc. Nhưng hình ảnh ông đồ cứ nhạt nhòa dần. Cuối cùng rơi vào quên lãng .
– Bài thơ làm theo thể năm chữ : Ngôn ngữ giản gị mà cô đọng, nhiều dư vị
Câu 4
Đây là những câu thơ tả cảnh ngụ tình. Hai câu thơ trên, “ giấy đỏ, mực ” như người bạn theo ông đồ qua thời huy hoàng, giờ đây cũng buồn như thân phận của ông. Hai câu sau, cảnh vật hiu hắt, vắng vẻ, bởi lòng người buồn, một quá khứ đẹp tươi đã đi qua .
Tham khảo thêm : Các đề văn về bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên
Bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực Tàu, giấy đỏ
Bên phố đông người qua
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài:
“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa, rồng bay”
Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầu…
Ông đồ vẫn ngồi đấy
Qua đường không ai hay
Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi bay
Năm nay đào lại nở
Không thấy ông đồ xưa
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ?
( 1936 – Đăng trên báo Tinh hoa )
Tổng kết
Ông đồ của Vũ Đình Liên là bài thơ ngũ ngôn bình dị mà cô đọng, đây gợi cảm. Bài thơ đã thể hiện sâu sắc tình cảnh đáng thương của “ông đồ”, qua đó toát lên niềm cảm thương chân thành trước một lớp người đang tàn tạ và nỗi tiếc nhớ cảnh cũ người xưa của nhà thơ.
Xem thêm:
- Soạn bài Câu nghi vấn
- Soạn bài Nhớ rừng
Trên đây là nội dung chi tiết tài liệu hướng dẫn soạn bài Ông đồ trong chương trình học môn Ngữ Văn lớp 8 đã được chúng tôi biên soạn với mục đích hỗ trợ các em trong quá trình soạn bài và học bài. Để học tốt hơn, các em nên tự soạn bài theo những kiến thức của bản thân. Chúc các em luôn đạt kết quả cao trong học tập.
Soạn bài Ông đồ chi tiết giúp em nắm vững kiến thức về tác phẩm và trả lời các câu hỏi đọc hiểu tác phẩm trang 8 SGK Ngữ Văn lớp 8 tập 2.
Đăng bởi : trung học phổ thông Sóc Trăng
Chuyên mục : Giáo dục đào tạo
Source: https://futurelink.edu.vn
Category: Tin tổng hợp