Văn bản
1. Thể loại
Thể loại: Truyện trung đại viết bằng chữ Hán.
Phương thức chính : Tự sự
2. Bố cục
– Đoạn 1 (từ đầu … trọng vọng): giới thiệu vị Thái y lệnh Phạm Bân.
– Đoạn 2 (tiếp … mong mỏi): Phạm Bân kháng lệnh để cứu người nguy cấp trước.
– Đoạn 3 ( còn lại ) : niềm hạnh phúc chân chính của lương y họ Phạm .
3. Tóm tắt
Ông Phạm Bân có nghề y gia truyền, giữ chức Thái y lệnh, phụng sự vua Trần Anh Vương. Ông thường đem tài lộc mua thuốc tốt và tích trữ thóc gạo trợ giúp người nghèo. Một hôm có người dân đến xin ông chữa bệnh gấp cho người nhà đang nguy kịch. Đúng lúc đó thì sứ giả của vua đến triệu ông vào cung chữa bệnh cho một quý nhân bị sốt. Thấy không gấp, ông đã đi chữa bệnh cho người đàn bà kia, sau đó đến tỏ lòng thành với vua. Khi hiểu rõ ý ông, vua từ quở trách chuyển sang khen ngợi ông “ đã giỏi nghề nghiệp lại có lòng nhân đức ” .
4. Nghệ thuật
– Mang đặc thù giáo huấn .
– Cách viết gần với sử .
– Sáng tạo những vấn đề, trường hợp gay cấn .
– Xây dựng đối thoại tinh tế, làm sáng lên chủ đề .
Dưới đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng sgk Ngữ văn 6 tập 1. Các bạn cùng tìm hiểu thêm nhé !
Đọc – Hiểu văn bản
Giaibaisgk. com trình làng với những bạn vừa đủ chiêu thức, lời hướng dẫn, câu vấn đáp những câu hỏi có trong phần Đọc – Hiểu văn bản của Bài 16 trong sách giáo khoa Ngữ văn 6 tập một cho những bạn tìm hiểu thêm. Nội dung cụ thể câu vấn đáp từng câu hỏi những bạn xem dưới đây :
1. Trả lời câu hỏi 1 trang 164 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Hãy kể ra những cụ thể nói về nhân vật Thái y lệnh họ Phạm từ đó :
a ) Hãy vấn đáp những câu hỏi :
– Vị Thái y lệnh là người thế nào ?
Trong những hành vi của ông, điều gì làm em cảm phục nhất và tâm lý nhiều nhất ?
b ) Phân tích, phản hồi lời đối thoại của vị Thái y với quan trung sứ : “ Ngài đáp : Tôi có mắc tội … tôi xin chịu tội ” .
Trả lời:
Những chi tiết cụ thể nói về nhân vật Thái y lệnh :
– Đem hết của cải ra mua những loại thuổc tốt, tích trữ thóc gạo để vừa nuôi ăn, vừa chữa bệnh cho người nghèo khó .
– Không quản ngại bệnh có dầm dề máu mủ .
– Cứu sống hơn ngàn người trong nhiều năm đói kém, dịch bệnh nổi lên .
– Đi chữa bệnh cho dân thường trước rồi mới chữa bệnh cho nhà vua, dù có lệnh vua gọi .
a) Thái y lệnh là người hết lòng vì người bệnh, lương y như từ mẫu. Trong những hành động của ông, điều làm người đọc cảm phục nhất là Thái y nhận lời đi chữa bệnh cho người dân thường rồi mới đi chữa bệnh cho vua.
b) Lời đốì đáp của vị Thái y với quan trung sứ: “Tôi có tội, tôi xin chịu tội” vừa khiêm nhường vừa thấm thía lí tình: cứu người dân thường lâm bệnh nguy cấp, nếu không cứu ngay thì chết, tính mệnh của người bệnh còn quan trọng hơn tính mệnh của chính bản thân người thầy thuốc.
2. Trả lời câu hỏi 2 trang 165 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Trước cách xử sự của vị Thái y lệnh, thái độ của Trần Anh Vương diễn biến như thế nào ? Qua đó, nhân cách của Trần Anh Vương được biểu lộ ra làm sao ?
Trả lời:
– Sự đổi khác của Trần Anh Vương : Từ quở trách → mừng quýnh → khen ngợi : ” Người thật là bậc lương ý chân chính, đã giỏi nghề nghiệp lại còn có lòng nhân đức, thương xót con đỏ của ta ”
⇒ Trần Anh Vương là người sáng suốt, rộng lượng .
3. Trả lời câu hỏi 3 trang 165 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Qua câu truyện Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng hoàn toàn có thể rút ra cho những người làm nghề y ngày hôm nay và tương lai bài học kinh nghiệm gì ?
Trả lời:
– Người làm nghề y thời điểm ngày hôm nay trước hết cần trau dồi, giữ gìn và vun trồng lương tâm nghề nghiệp trong sáng như từ mẫu ; cùng với việc tu luyện trình độ cho tinh, giỏi. Vì nghề y là nghề trị bệnh cứu người .
– Bài học cho những người làm nghề y ngày hôm nay và tương lai : một thầy thuốc giỏi không chỉ cần chữ tài mà quan trọng hơn là phải có đức, có lòng thương người và không vì quyền uy mà bỏ mặc người bệnh .
4. Trả lời câu hỏi 4* trang 165 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Hãy so sánh nội dung y đức được bộc lộ ở văn bản Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng với văn bản kể về Tuệ Tĩnh ( tr. 44 ) .
Trả lời:
| Tiêu chí so sánh | Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng | Thầy Tuệ Tĩnh |
| Giống nhau | – Người bệnh nặng thì ưu tiên chữa trước dù đến trước hay sau. – Giúp đỡ người bệnh không mong trả ơn. – Không sợ uy quyền |
|
| Khác nhau | Dù nguy hiểm đến tính mạng, nhưng vẫn đặt nhiệm vụ cứu sống người bệnh lên hàng đầu. | |
Luyện tập
1. Trả lời câu hỏi 1 trang 165 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Một bậc lương y chân chính theo mong mỏi của Trần Anh Vương phải như thế nào ? Hãy so sánh nội dung đó với nội dung trong lời thề Hi-pô-cờ-rát được trích ở phần đọc thêm .
Trả lời:
– Một bậc lương y chân chính theo mong mỏi của Trần Anh Vương là giỏi nghề nghiệp, có lòng nhân đức .
– Nội dung trên giống với nội dung lời thề Hi-pô – cờ-rát ( không lấy tiền thù lao quá đáng và sẽ săn sóc không tính tiền cho người nghèo ) ở chỗ : đều tôn vinh y đức lên trên hết, trước hết so với toàn bộ những ai trong nghề chữa bệnh cứu người .
2. Trả lời câu hỏi 2 trang 165 sgk Ngữ văn 6 tập 1
Nhan đề văn bản này nguyên văn chữ Hán là Y thiện dụng tâm ( y : chữa bệnh, thầy thuốc ; thiện : giỏi, tốt, lành ; dụng : dùng, đem dùng ; tâm : lòng, tấm lòng ). Có sách dịch nhạn đề trên là Thầy thuốc giỏi ở tấm lòng, ở đây dịch : Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng. Vậy có gì khác nhau ? Em đống ý cách nào ? Lí do ?
Trả lời:
Hai tiếng cốt nhất nhấn mạnh vấn đề y đức, tấm lòng của người thầy thuốc giỏi. Nhưng nó không tuyệt đối cái yếu tố này .
– Thầy thuốc giỏi ở tấm lòng → chỉ tôn vinh ở nhân cách, ý đức, tấm lòng của người thầy thuốc với người bệnh .
– Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng → Thầy thuốc ngoài ý đức cần giỏi cả trình độ, cần có yếu giỏi về nghề nghiệp .
Kết luận : Một người thầy thuốc giỏi không chỉ có tâm và còn có cả trình độ tốt ⇒ chọn nhan đề Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng .
Các bài văn hay
1. Nêu cảm nghĩ sau khi học xong tác phẩm Thầy thuốc giỏi cốt ở tấm lòng
Trả lời:
Mở bài :
– Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng PDF EPUB PRC AZW không tính tiền đọc trên điện thoại cảm ứng – máy tính, ứng dụng đọc file epub, prc reader, azw reader của tác giả Hồ Nguyên Trừng được viết vào khoảng chừng nửa đầu thế kỉ XV .
– Truyện ca tụng phẩm chất cao quý của Thái y lệnh Phạm Bân, một lòng một dạ Giao hàng dân nghèo, quên mình để cứu người .
Thân bài :
• Công đức to lớn của Thái y lệnh Phạm Bân
– Ông dốc hàng loạt tâm lực, tiền của để tương hỗ dân nghèo, không giám sát thiệt hơn :
+ Mang tiền của nhà ra mua thóc gạo
+ Tích trữ thuốc tốt để vừa nuôi ăn, vừa chữa bệnh cho họ .
+ Dựng nhà cho bệnh nhân ở .
+ Ai bị bệnh nặng, ông tận tình cứu chữa không lấy tiền .
– Ông cứu sống hàng ngàn người qua cơn đói kém, dịch bệnh .
– Tiêu biểu nhất là hành vi cứu sống người đàn bà nghèo trước rồi mới chữa bệnh cho quý nhân trong cung vua sau, mặc kệ chuyện hoàn toàn có thể mất đầu .
• Ý nghĩa của truyện :
– Phạm Bân là tấm gương sáng Lương y như từ mẫu .
– Khẳng định y đức là yếu tố quan trọng số 1 của người thầy thuốc .
Kết bài :
– Truyện mang tính giáo huấn khá rõ, bộc lộ qua tính cách nhân vật Phạm Bân .
– Truyện vừa có nội dung thâm thúy, vừa có giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật cao, chứng tỏ năng lượng văn chương của tác giả .
Bài tham khảo:
Trong xã hội văn minh thời nay có rất nhiều nghề và làm nghề nào cũng phải có đạo đức nghề nghiệp. Đặc biệt có hai nghề mà giá trị đạo đức phải đặt lên số 1. Đó là nghề giáo và nghề y. Câu chuyện “ Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng ” của Hồ Nguyên Trừng ( Con trai vua Hồ Quý Ly ), viết vào khoảng chừng nửa đầu thế kỉ XV trên đất Trung Quốc kể về một bậc lương y tinh thông nghề nghiệp và đặc biệt quan trọng ông rất giàu lòng nhân đạo .
Câu chuyện ca tụng phẩm chất cao quý của Thái y lệnh Phạm Bân, ông luôn hết lòng vì dân nghèo, mặc kệ uy quyền của vua chúa cũng như sự nguy khốn đến tính mạng con người bản thân, quên mình để cứu người .
Truyện gồm ba quá trình có tương quan ngặt nghèo với nhau làm toát lên chủ đề “ Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng ” của truyện. Đoạn đầu câu truyện ra mắt về tên tuổi, chức vị, công đức của Thái y Phạm Bân. Đoạn giữa kể về một trường hợp gay cấn có đặc thù thử thách, qua đó thấy rõ y đức trong nghề của ông. Đoạn cuối nhấn mạnh vấn đề y đức nghề nghiệp sáng ngời của bậc lương y đã truyền cho con cháu, giúp con cháu giữ vững nghiệp nhà, liên tục cứu người, cứu đời .
Công đức của lương y Phạm Bân trong việc cứu người là không hề so sánh với bất kể một giá trị nào, không phải thầy thuốc nào cũng làm được những việc như ông đã làm. Ông đã dốc toàn tâm, toàn ý, toàn lực để chữa bệnh cứu người mà không nề hà, không đo lường và thống kê thiệt hơn .
Phạm Bân đã vơ vét hết tiền của trong nhà ra mua thuốc tốt, tích trữ lương thực để vừa nuôi ăn vừa chữa bệnh cho người nghèo khó. Dẫu bệnh nặng đến đâu chăng nữa ông cũng không tránh mặt. Ông làm nhà cho bệnh nhân ở, chu cấp cơm cháo khá đầy đủ và chữa bệnh không lấy tiền của những bệnh nhân nghèo, ông đã cứu sống hơn ngàn người trong những năm đói kém, dịch bệnh xảy ra trong cả nước .
Phải nói đến Thầy thuốc giỏi cốt nhấtở tấm lòng, điều làm người ta cảm phục nhất ở ông chính là việc ông đã chống lại lệnh của vua để cứu người đàn bà nghèo nàn mắc bệnh hiểm nghèo đang gặp nguy cấp trước rồi sau đó mới chữa bệnh cho quý nhân trong cung vua .
Mặc cho thái độ tức giận cùng với lời nói có ý rình rập đe dọa của quan Trung sứ :
– Phận làm tôi, sao được như vậy ? Ông định cứu tính mạng con người người ta mà không cứu tính mạng con người mình chăng ?
Đã đẩy lương y Phạm Bân vào một trường hợp éo le và khó xử. Đây cũng là một thử thách gay go buộc ông phải có sự lựa chọn đúng đắn giữa việc cứu người dân thường đang gặp nguy cấp, sắp chết với việc triển khai phận sự của một kẻ bề tôi .
Thái độ dứt khoát và cương quyết của ông bộc lộ một điều rằng uy quyền vua chúa không thắng nổi y đức của một bậc lương y chân chính như ông, ông không sợ bị giáng tội “ phạm thượng ”, không màng nguy hại đến tính mạng con người mà chỉ nghĩ đến nghĩa vụ và trách nhiệm của một người thầy thuốc, ông đã vượt qua thử thách đó một cách nhẹ nhàng .
Phạm Bân không chỉ có trái tim nhân hậu và bản lĩnh cứng cỏi mà còn là một nhân tài rất mưu trí trong ứng xử. Ông đã nói :
– Nếu người kia không được cứu, sẽ chết trong khoảnh khắc, chẳng biết trông vào đâu. Tính mệnh của tiểu thần còn trông cậy vào chúa thượng may ra thoát .
Câu nói ấy đã nhấn mạnh vấn đề đến nghĩa vụ và trách nhiệm nặng nề của người thầy thuốc, khơi dậy tình thương và lòng bao dung của đức vua và tỏ rõ tấm lòng chân thành của một bề tôi. Hàm ý của câu nói : nếu như nhà vua là người có lương tâm, chắc như đinh sẽ cảm động mà tha tội ông .
Lúc đầu thấy ông cư xử như vậy nhà vua cũng tức giận lắm, nhưng sau khi nghe lý lẽ của Thái y lệnh trình diễn thì không những hết giận mà còn ban khen ông. Điều đó chứng tỏ Trần Anh Vương cũng là một ông vua sáng suốt và nhân đức. Phạm Bân đã lấy tấm lòng chân thành của mình để tấu trình điều hơn lẽ thiệt, từ đó thuyết phục và phân bua cho nhà vua hiểu. Đây là thắng lợi vẻ vang của y đức, của bản lĩnh, trí tuệ và lòng nhân ái ngự trị trong ông .
Kết thúc truyện, tác giả kể về con cháu của Thái y lệnh và sự ngợi khen của người đời so với mái ấm gia đình ông. Sự nghiệp của lương y Phạm Bân và con cháu của ông đã chứng tỏ cho ý niệm “ Ở hiền gặp lành ”. Tên tuổi của ông còn lưu truyền trong dân gian mãi đến thời nay .
Truyện “ Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng ” mang đặc thù giáo dục khá rõ. Cách viết gần với thể loại kí sự ; thiên về ghi chép chuyện người thật việc thật mà không cần thêm thắt vào nội dung câu truyện. Truyện có bố cục tổng quan ngặt nghèo, hợp lý và cách dẫn dắt tạo ấn tượng, gây hứng thú cho người đọc .
Tác giả có tinh lọc và nhấn mạnh vấn đề vào một trường hợp gay cấn, là cụ thể có thật để qua đó biểu lộ rõ tính cách nhân vật chính, gây ấn tượng khó quên cho người đọc. Khi bộc lộ tính cách nhân vật, tác giả còn tạo ra những lời đối thoại tinh tế, chứa dựng ý nghĩa sâu xa. Do đó, truyện vừa có giá trị nội dung lớn, vừa có giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ cao mang lại ấn tượng thâm thúy cho người đọc .
2. Cảm nhận về truyện Thầy thuốc giỏi cốt ở tấm lòng
Bài làm:
Tác giả của Nam Ông mộng lục của Hồ Nguyên Trừng là một tác phẩm nói về việc cũ của quê nhà quốc gia, ký thác nỗi sầu xa xứ qua những hồi ức của người đang sống nơi đất khách quê người. Tác phẩm hiện còn 28 thiên, có 1 số ít thiên mang yếu tố ly kì như những truyền kỳ, giai thoại, một số ít thiên gần như những “ thi thoại ” khá lý thú. Tất cả vấn đề, cảnh vật và con người được tác giả nhớ đến thấp thoáng một số ít nét về xã hội, lịch sử vẻ vang, văn hoá thời Lý – Trần .
Thiên thứ 8, nhan đề chữ Hán là Y thiên dụng tâm ( Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng ) kể chuyện Phạm Bân, một thầy thuốc giỏi, qua đó ca tụng y đức, kín kẽ biểu lộ niềm tự hào về ông cha, tổ tiên mình .
Phạm Bân là cụ tổ bên ngoại của Hồ Nguyên Trừng, một thầy thuốc giỏi “ có nghề y gia truyền ” giữ chức Thái y lệnh dưới thời Trần Anh Tông ( 1293 – 1314 ). Ông là một thầy thuốc có vị thế cao sang, lại còn giàu lòng nhân ái. Ông không tích của mà tích đức, đã đem hết của cải trong nhà ra mua những loại thuốc tốt và tích trữ thóc gạo để chữa bệnh giúp người, ông không “ tránh mặt ” máu mủ dầm dề của bệnh nhân .
Bệnh nhân chữa trị “ tới khi khoẻ mạnh rồi đi ”, ông không lấy tiền. Trong Ngư tiều y thuật phỏng vấn, ta cũng phát hiện một cụ lương y cao đẹp như vậy :
Đứa ăn mày cũng trời sinh ,
Bệnh còn cứu đặng, thuốc đành cho không .
( Nguyễn Đình Chiểu )
Những năm đói kém dịch bệnh nổi lên, Phạm Bân còn dựng thêm nhà đón những kẻ khốn cùng đói khát và bệnh tật đến ở. Ông đã cứu chữa được hơn ngàn người. Nhà ông đã trở thành một bệnh viện làm phúc. Quan Thái y lệnh không làm giàu mà chỉ làm phúc .
Y đức của ông toả sáng, cho nên vì thế được người đương thời trọng vọng. Tác giả nêu lên một số ít vấn đề rất nổi bật để làm điển hình nổi bật y thiện dụng tâm của Phạm Bân với bao tự hào ngợi ca của mọi người .
Truyện Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng có một tình huống gây cấn, đầy xung đột giữa tâm đức và danh lợi, giữa cái sống và cái chết, giữa an và nguy. Qua đó, tính cách, nhân cách, bản lĩnh xử thế của người thầy thuốc được tỏ rõ.
Cùng một lúc có hai bệnh nhân, người đàn bà thì nguy kịch máu chảy như xối, mặt mày xanh lét bậc quý nhân trong cung đang bị sốt. Một bên là người đến gõ cửa mời gấp, một bên là vương triệu đến khám. Đã mấy ai dám trái lệnh vua ? Phạm Bân đã có một cách ứng xử rất đẹp .
Ông đã đi ngay đến cứu bệnh nhân khi mệnh sống … chỉ ở trong khoảnh khắc, còn bệnh của quý nhân thì không gấp, sẽ đến vương phủ sau : Tôi cứu họ trước, lát nữa sẽ đến vương phủ. Cứu mệnh sống cho con bệnh nguy kịch là trên hết, trước hết .
Phạm Bân đã ứng xử theo lương tâm người thầy thuốc, mặc dầu phận làm tôi không toàn vẹn, hoàn toàn có thể nguy hại đến tính mệnh mình. Câu đối đáp của quan Thái y lệnh với quan Trung sứ đã biểu lộ tầm vóc cao đẹp của một vị danh y. Trái mệnh vua là tội lớn : Tôi có mắc tội, cũng không biết làm thế nào .
Ông thật là người gan góc, giàu đức quyết tử, có tâm đức, giàu y đức mới có sự lựa chọn vô cùng dũng mãnh và đầy tình người như vậy, như ông nói : Nếu người kia không được cứu, sẽ chết trong khoảnh khác, chẳng biết trông vào đâu -. – Ông nói lên niềm tin và sự anh minh của đức vua : Tính mệnh của tiểu thần còn trông cậy vào chúa thượng may ra thoát. Vì trái lệnh vua triệu, ông dũng cảm nhận : Tội tôi xin chịu .
Qua đó, ta thấy Phạm Bân đã có “ một tấm lòng ” cao quý khi đứng trước sự lựa chọn giữa y đức và danh lợi, giữa mệnh sống bệnh nhân và sự nguy khốn của bản thân mình. Câu nói của Phạm Bân vừa có lý vừa có tình, rất nhân bản, toả sáng một nhân cách cao quý. Có phần thưởng nào to lớn hơn khi Phạm Bân được Trần Anh Tông ngợi khen : Ngươi thật là bậc lương y chân chính, đã giỏi về nghề nghiệp lại có lòng nhân đức … .
Phạm Bân là hình ảnh tuyệt đẹp về người thầy thuốc giàu tình thương người, toả sáng tâm đức, y đức, để lại bao lánh yêu và ngưỡng mộ trong lòng ta. Lương y như từ mẫu. Cùng với những bậc danh y như Tuệ Tĩnh, Hải Thượng Lãn Ông, Lê Hữu Trác … nhân vật Phạm Bân sống mãi trong thời hạn và lòng người. Đây là một truyện đơn giản và giản dị mà mê hoặc, chứa chan tình người, nêu cao đạo đức của người thầy thuốc chân chính .
3. Phát biểu cảm nghĩ về truyện Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng
Bài làm:
Trong xã hội có rất nhiều nghề và làm nghề nào cũng phải có đạo đức. Đặc biệt có hai nghề bắt buộc phải đặt đạo đức lên số 1 là dạy học và làm thuốc. Truyện Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng của Hồ Nguyên Trừng ( con trai trưởng của vua Hồ Quý Ly ), viết vào khoảng chừng nửa đầu thế kỉ XV trên đất Trung Quốc kể về một bậc lương y tinh thông nghề nghiệp và giàu lòng nhân đạo .
Truyện ca tụng phẩm chất cao quý của Thái y lệnh Phạm Bân : hết lòng vì dân nghèo, quên mình để cứu người, mặc kệ quyền uy vua chúa cũng như sự nguy khốn đến tính mạng con người bản thân .
Truyện gồm ba đoạn có tương quan ngặt nghèo với nhau trong việc thể hiện chủ đề của truyện. Đoạn đầu ra mắt tên tuổi, chức vị, công đức của Phạm Bân. Đoạn giữa kể về một trường hợp gay cấn có đặc thù thử thách, qua đó y đức của ông được thể hiện rõ nhất. Đoạn cuối nhấn mạnh vấn đề y đức sáng ngời của bậc lương y đã truyền cho con cháu, giúp con cháu giữ vững nghiệp nhà, liên tục cứu đời .
Công đức của lương y Phạm Bân rất lớn, không phải thầy thuốc nào cũng làm được như ông. Ông đã dốc toàn tâm, toàn ý, toàn lực để cứu người mà không nề hà, không thống kê giám sát thiệt hơn .
Phạm Bân đã đem hết tiền của trong nhà ra mua thuốc tốt, tích trữ thóc gạo để vừa nuôi ăn vừa chữa bệnh cho người bần hàn. Dẫu bệnh nặng đến đâu chăng nữa ông cũng không tránh mặt. Lương y làm nhà cho họ ở, chu cấp cơm cháo khá đầy đủ và chữa bệnh không lấy tiền. Ông đã cứu sống hơn ngàn người trong những năm đói kém, dịch bệnh .
Nhưng điều làm ta cảm phục nhất là việc ông đã quyết tâm cứu sống người đànbà nghèo trước rồi sau đó mới chữa bệnh cho quý nhân trong cung vua, dù đã có lệnh của vua .
Thái độ tức giận cùng với lời nói có ý đe dọa của quan Trung sứ: – Phận làm tôi, sao được như vậy? Ông định cứu mạng người ta mà không cứu tính mạng mình chăng? đã đẩy lương y Phạm Bân vào một tình huống éo le khó xử.
Đây là một thử thách gay go buộc ông phải có sự lựa chọn đúng đắn giữa việc cứu người dân thường sắp chết với việc triển khai phận sự của một kẻ bề tôi .
Thái độ dứt khoát và cương quyết của ông chứng tỏ uy quyền vua chúa không thắng nổi y đức của một bậc lương y chân chính. Ông không sợ mắc tội “ phạm thượng ”, không sợ nguy khốn đến tính mạng con người mà chỉ nghĩ đến nghĩa vụ và trách nhiệm của người thầy thuốc. Ông đã vượt qua thử thách một cách nhẹ nhàng .
Phạm Bân không chỉ có trái tim nhân hậu và bản lĩnh cứng cỏi mà còn tỏ ra rất thông minh trong ứng xử. Câu nói: Nếu người kia không được cứu, sẽ chết trong khoảnh khắc, chẳng biết trông vào đâu. Tính mệnh của tiểu thần còn trông cậy vào chúa thượng, may ra thoát đã nhấn mạnh đến trách nhiệm nặng nề của người thầy thuốc, khơi dậy tình thương và lòng bao dung của nhà vua và tỏ rõ lòng thành của một bề tôi. Nếu như nhà vua là người có lương tâm, chắc chắn sẽ cảm động và không trị tội ông.
Quả thật, lúc đầu nhà vua tức giận, nhưng sau khi nghe Thái y lệnh trình diễn thì không những hết giận mà còn ban khen. Điều đó chứng tỏ Trần Anh Vương cũng là một ông vua sáng suốt và nhân đức .
Phạm Bân lấy tấm lòng chân thành của mình để tâu trình điều hơn lẽ thiệt, từ đó thuyết phục được nhà vua. Đây là thắng lợi vẻ vang của y đức, của bản lĩnh, trí tuệ và lòng nhân ái .
Kết thúc truyện, tác giả kể về con cháu của Thái y lệnh và sự ngợi khen của người so với mái ấm gia đình ông. Sự nghiệp của lương y Phạm Bân và con cháu ông đã chứng tỏ cho ý niệm Ở hiền gặp lành. Tên tuổi của ông còn lưu truyền mãi trong dân gian .
Truyện Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng mang tính chất giáo huấn khá rõ. Cách viết gần với cách viết kí, viết sử, nghĩa là thiên về ghi chép chuyện người thật việc thật mà không cần thêm thắt. Truyện có bố cục chặt chẽ, hợp lí và cách dẫn dắt gây hứng thú cho người đọc.
Tác giả đã tinh lọc và nhấn mạnh vấn đề vào một trường hợp gay cấn ( đó là cụ thể có thật ) để qua đó tính cách nhân vật chính được thể hiện rõ ràng, gây ấn tượng khó quên. Trong khi biểu lộ tính cách nhân vật, tác giả còn tạo ra những lời đối thoại tinh tế, tiềm ẩn ý tứ sâu xa. Do đó, truyện vừa có giá trị nội dung lớn, vừa có giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ cao .
4. Kể diễn cảm truyện Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng
Bài làm:
Vào thời vua Trần Anh Tông ( 1293 – 1314 ), có một vị lương y nổi tiếng năng lực, đức độ tên là Phạm Bân. Nhà vua phong cho ông chức Thái y lệnh, trông coi về việc chăm nom và chữa bệnh cho những người sống trong cung .
Phạm Bân thường đem tiền tài, của cải trong nhà ra mua những loại thuốc quý nhất và tích trữ lúa gạo để trợ giúp người nghèo. Ai đói ông cho ăn, ai rét ông cho mặc, ai bệnh tật ông chữa bệnh cho. Dẫu bệnh có nặng đến đâu ông cũng không hề tránh mặt. Bệnh nhân tới nhà ông đông lắm, cứ chữa khỏi bệnh rồi đi, chẳng tốn kém gì .
Bỗng mấy năm liền, trời làm mất mùa, đói kém, dịch bệnh xảy ra khắp nơi. Phạm Bân cất thêm nhà cho những kẻ khốn cùng, đói khát và bệnh tật đến ở. Ông cứu sống được cả ngàn người. Tài năng và y đức của ông khiến cho người đời trọng vọng .
Lương y Phạm Bân rất thương người nghèo. Một hôm, có người gõ cửa mời gấp :
– Nhà tôi có người đàn bà tự nhiên nguy kịch, máu chảy như xối, mặt mày xanh lét, mời ngài đến xem cho !
Nghe vậy, lương y tức tốc đi theo nhưng vừa ra tới cửa thì gặp sứ giả của vua sai tới, bảo rằng :
– Trong cung có bậc quý nhân bị sốt, nhà vua triệu ông tới khám .
Phạm Bân vấn đáp :
– Bệnh đó không gấp. Nay mạng sống của người nhà người này chỉ ở trong khoảnh khắc. Để tôi cứu họ trước đã, lát nữa sẽ vào vương phủ .
Sứ giả tức giận mắng rằng :
– Phận làm tôi, sao ông dám nói như vậy ? Ông định cứu tính mạng con người người ta mà không nghĩ đến việc cứu mạng mình chăng ?
Lương y Phạm Bân vẫn bình tĩnh phân trần :
– Tôi có mắc tội cũng không biết làm thế nào. Nếu người đàn bà kia không được cứu kịp thời sẽ chết, chẳng biết trông cậy vào đâu. Tính mạng của tôi còn trông cậy được vào chúa thượng, nếu ngài rộng lòng, may ra tôi thoát. Tội tôi, tôi xin chịu !
Nói rồi, để mặc sứ giả đứng đấy, ông hấp tấp vội vàng đi cứu người đàn bà nghèo. Quả nhiên, bà ta được cứu sống .
Xong xuôi, lương y vào triều yết kiến nhà vua. Vua quở trách, ông bỏ mũ, cúi đầu tạ tội và bảy tỏ lòng thành của mình. Nghe xong, nhà vua mừng quýnh phán :
– Ngươi thật là bậc lương y chân chính, đã giỏi về nghề nghiệp lại có lòng nhân đức, biết thương xót đám dân đen con đỏ của ta. Ngươi thật xứng danh với lòng ta mong mỏi. Từ tấm gương của ngươi, ta suy ra rằng thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng .
Về sau, con cháu của Phạm Bân cũng nối nghiệp cha ông, làm quan lương y đến hàm ngũ phẩm, tứ phẩm trong triều đình. Tuy vậy, họ vẫn để tâm chữa bệnh tương hỗ người nghèo. Họ đã xứng danh với tên tuổi của Thái y Phạm Bân để lại cho đời .
5. Kể sáng tạo truyện Thầy thuốc giỏi cốt nhốt ở tấm lòng
Bài làm:
Tổ tiên tôi có nghề y gia truyền nổi tiếng từ truyền kiếp. Vì thế, vào đời nhà vua Trần Anh Tông trị vì quốc gia, tôi được chỉ định giữ chức Thái y lệnh trông coi việc chữa bệnh trong cung .
Mặc dù ở vị thế cao sang, được hưởng nhiều vẻ vang giàu sang, nhưng tôi vẫn nhớ lời răn dạy của cha tôi : Bân à, con nên ghi nhớ mục tiêu hành nghề của gia tộc họ Phạm ta : Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng. Vì thế, ngoài bổn phận phụng sự Trần Anh Tông nhà vua, tôi còn mở thêm y viện tại nhà đế khám chữa bệnh cho dân .
Tiền của trong nhà tôi phần nhiều được dùng vào việc mua thuốc và thóc gạo để chữa bệnh cứu người. Y viện của tôi gồm đủ những hạng người. Từ kẻ giàu sang đến kẻ cơ khổ. Tôi không phân biệt họ giàu hay nghèo, chỉ phân biệt nặng hay nhẹ để ưu tiên chữa trước, ưu tiên thuốc tốt. Có nhiều kẻ cơ hàn nghèo khó đến mức cơm không đủ ăn, chẳng có tiền mà chữa bệnh tôi cho họ ở nhà mình, cấp cho họ cơm cháo và chữa trị không lấy tiền .
Đối với những bệnh nhân máu mủ tanh tưởi hoặc bị cả những chứng bệnh lây truyền, nhiều thầy thuốc khác tránh mặt, phủ nhận. Tôi nghĩ : Nếu ai cũng tránh mặt kọ thì ai sẽ chữa cho họ ?, và thế là tôi nhận chữa trị cho toàn bộ mọi người. Vì thế, bệnh nhân đến nhà tôi chữa bệnh rất khá đông, những giường bệnh khi nào cũng chật người .
Một số người cho rằng tôi dại, số khác lại nghĩ tôi gàn dở. Mặc những lời gièm pha, tôi chỉ cặm cụi chữa bệnh cứu người .
Rồi liền mấy năm đói kém, dịch bệnh nổi lên, bệnh nhân quá nhiều, những nhà dưỡng bệnh cũ không đủ, tôi phải dựng thêm nhà cho kẻ khốn cùng đói khát và bệnh tật đến ở có khi có tới hơn ngàn người .
Một hôm, tôi đang nghỉ thì có tiếng gõ cửa gấp. Tôi bảo người nhà ra mời vào. Trông thấy tôi, người đó quỳ sụp lạy và cầu xin :
– Thưa đại nhân, vợ con bệnh quá nguy kịch, máu chảy như xối, mặt mày xanh lét. Cúi xin đại nhân sinh phúc tương hỗ ! Gia đình con xin đội ơn ngài !
Tôi bảo người đó đứng lên rồi sửa soạn đi ngay. Vừa ra đến cửa thì gặp sứ giả do nhà vua sai tởi, truyền rằng :
– Trong cung có bậc quý nhân bị sốt, Anh Tông nhà vua lệnh cho ngài đến khám .
Tôi thưa :
– Nhờ đại nhân tâu lại với Chúa thượng, bệnh đó không nguy kịch, hoàn toàn có thể chữa sau. Nay mệnh sống của vợ người đàn ông này chỉ trong khoảnh khắc. Tôi hãy cứu họ trước, lát sẽ đên vương phủ .
Quan Trung sứ tức giận nói :
– Phận làm tôi sao ông dám trái lệnh chúa thượng ? Ông định cứu tính mạng con người người ta mà không định cứu tính mạng con người
mình chăng ?
Tôi biết làm như vậy là khi quân phạm thượng, hoàn toàn có thể sẽ rước họa vào thân. Nhưng tính mạng con người người đàn bà kia kể như trứng đang ở dưới chân voi, tôi không hề suy tính thiệt hơn. Là thầy thuốc tôi không hề bỏ mặc, thấy người sắp chết mà không cứu .
Tôi đành đáp :
– Bẩm đại nhân, tôi biết thế là đắc tội với Chúa thượng, nhưng cũng không biết làm thế nào. Nếu người kia không được cứu sẽ chết trong khoảnh khắc, chẳng biết trông – vào đâu. Tính mệnh của tiểu thần còn trông vào Chúa thượng, may ra thoát. Tội tôi xin chịu .
Nói rồi, tôi quả quyết đi cứu người đàn bà kia. Thật may, tôi đến vừa kịp .
Sau khi người đàn bà qua cơn nguy hại, tôi dặn dò người nhà cách chăm nom, thuốc thang cho người bệnh rồi lập tức tới vương phủ yết kiến. Trông thấy tôi, nhà vua Anh Tông quở trách :
– Sao khanh dám coi thường lệnh Trẫm đến vậy ? Khanh có biết thế là mắc tội chết không ?
Tôi quỳ lạy :
– Muôn tâu Chúa thượng, hạ thần có tội, xin Chúa thượng giáng tội. Nhưng hạ thần cũng vì bổn phận của người thầy thuốc thương xót kẻ sắp chết vì bệnh tật nguy kịch mà đành làm trái lệnh Chúa thượng, cúi xin Người anh minh khoan dung kẻ có tội như hạ thần đây. Được như thê thì hạ thần vô cùng cảm kích và đội ơn sâu, mà mong báo đáp Chúa thượng suốt đời .
Hoàng đế Anh Tông nghe xong, ngài mừng thầm nói :
– Ngươi thật là bậc lương y chân chính, đã giỏi về nghề nghiệp, lại có lòng nhân đức, thương xót đám con đỏ của ta, thật xứng với lòng ta mong mỏi .
Lời khen của nhà vua khiến tôi vô cùng cảm động và sung sướng. Tôi sung sướng không phải vì được một bậc quân vương khen là giỏi và nhân đức, mà tôi mừng vì xã tắc có một vị hoàng đế anh minh, khoan từ nhân thứ như ngài trị vì. Đó thật là phúc cho trăm họ .
Từ đấy, tôi lại dốc vào phụng sự nhà vua Anh Tông và chữa bệnh cứu người .
6. Suy nghĩ về nhân vật Thái y lệnh Phạm Bân trong Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng
Bài làm:
Trong lịch sử vẻ vang y học nước nhà, đã có không ít vị danh y được người đời hâm mộ và trọng vọng. Họ là những bậc lương y chân chính, vừa giỏi về y thuật, vừa có lòng nhân đức thương xót người bệnh như chính bản thân mình. Tên tuổi của họ được lưu danh trong sử sách và được người đời truyền tụng .
Cũng đă có không ít những truyền thuyết thần thoại, những giai thoại về những bậc danh y ấy, để người đời sau nhìn vào mà noi gương .
Văn chương cũng đã có những tác phẩm ( dù ở mức độ kể sơ lược ) viết về tài đức của những bậc danh y. Trong tác phẩm Nam Ông mộng lục, phần Y thiển dụng tâm của Hồ Nguyên Trừng, ta phát hiện một hình ảnh đẹp về một bậc lương y chân chính : Thái y lệnh Phạm Bân .
Lương y Phạm Bân xuất thân con nhà thuốc. Tổ tiên của ông có nghề y gia truyền được ca tụng. Vì thế ông được bố nhiệm chức Thái y lệnh coi sóc việc chữa bệnh trong cung vua .
Được làm lương y ở trong cung vua đã là mơ ước của nhiều thầy thuốc, thái y lệnh lại là một chức bậc mà không ít kẻ thèm muốn dòm ngó. Cả một ngàn năm phong kiến Nước Ta với sự trị vì của cả trăm vị hoàng đế, đời nào chẳng có Thái y lệnh. Nhưng tên tuổi của mấy ai đã được lưu truyền ?
Tác giả Hồ Nguyên Trừng không đi sâu kể về kĩ năng của Thái y lệnh Phạm Bân, chỉ lướt qua vài chi tiết cụ thể như :
– Ông được bổ nhiệm chức Thái y lệnh .
– Bệnh nhân đến chữa tới khi khoẻ mạnh rồi đi. Cứ như vậy, trên giường không lúc nào vắng người .
– Bỗng liền năm đói kém, dịch bệnh nổi lên, ngài lại dựng thêm nhà cho những kẻ khốn cùng đói khát và bệnh tật đến ở, cứu sống hơn ngàn người. Ngài được người đương thời trọng vọng .
– Cứu sống người đàn bà nguy kịch, máu chảy như xối, mặt mày xanh lét .
– Vua Anh Tông khen là giỏi về nghề nghiệp .
Chỉ một vài chi tiết cụ thể nhỏ cũng đủ để ta tưởng tượng ra năng lực của vị lương y đó. Thật là một kĩ năng hiếm có .
Thái y lệnh Phạm Bân không chỉ giỏi về nghề nghiệp, nét điển hình nổi bật trong ông là lòng nhân đức, yêu dấu người bệnh và hết lòng chữa bệnh cứu người .
Người bệnh ở đây không phải chỉ là những vị trong hoàng thất, những vị đại thần, quý tộc, mà đa phần là người dân, kể cả những kẻ cơ khổ khốn cùng nhất. Mặc dù ở vị thế cao sang, được hưởng vinh quang phong phú vua ban, Thái y lệnh Phạm Bân vẫn dốc lòng, dốc sức chữa bệnh cho dân .
Mục đích của việc ông xây những nhà dưỡng bệnh tại nhà riêng của mình, nhận bệnh nhân về chữa trị không phải vì kiếm lợi ( mà nếu có nhằm mục đích mục dich này cũng là đáng quý, vì ông đem năng lực ra để trị bệnh cứu người ), tuy nhiên đáng quý hơn mục tiêu của ông là cứu người !
Vì mục tiêu cứu người mà ông đã dốc hết tiền của trong nhà ra để mua thuốc tốt, tích trữ lương thực. Mua thuốc tốt để chữa bệnh là điều dễ hiểu. Song tích trữ lương thực để làm gì ? Thì ra để cấp cơm cháo cho những kè tật bệnh cơ khổ khi họ đến chữa trị. Rồi năm đói kém, bệnh dịch nổi lên, ông đã dựng thêm nhà cho những kể khốn cùng đói khát về bệnh tật đến ở, cứu sống hơn ngàn người. Thật hiếm có một tấm lòng như vậy !
Không chỉ cứu mạng, chuẩn bị sẵn sàng chữa trị cho những kẻ khốn cùng, ý thức ship hàng người bệnh của ông cũng thật đáng quý Dẫu bệnh có dầm dề máu mủ, ngài cũng không hề tránh mặt .
Để làm điển hình nổi bật tính cách nhân vật, tác giả đã đặt Thái y lệnh Phạm Bàn vào một trường hợp gay cấn. Cùng một lúc ông được hai nơi mời đi chữa bệnh : một bên là người dân thường đang trong cơn nguy kịch máu chảy như xối, mặt mày xanh lét, một bên là một bậc quý nhân trong cung bị sốt, vua triệu ông đến khám cho vị quý nhân đó .
Thực hiện bổn phận của kẻ tôi với bề trên thì ông phải đến ngay Vương phủ khám bệnh. Thực hiện bổn phận của thầy thuốc thì ông phải đến ngay nhà người đàn bà nguy kịch để cứu người. Nếu triển khai thực thi bổn phận bề tôi thì người phụ nữ nguy kịch sẽ chết trong khoảnh khắc. Nếu thực thi bổn phận thầy thuốc thì sẽ đắc tội với bề trên, với nhà vua, hoàn toàn có thể sẽ rước hoạ vào thân. Ta thật khâm phục và cảm động thay tâm lý và hành vi của ông : Tôi có mắc tội cũng không biết làm thế nào. Nếu người kia không được cứu, sẽ chết trong khoảnh khắc, chẳng biết trông vào đâu. Tính mạng của tiểu thần còn biết trông cậy vào chúa thượng, may ra thoát. Tội tôi xin chịu. Nói rồi, lập tức đi cứu người kia đàn bà dân thường đang trong cơn nguy kịch kia .
Có thể nói, đây là hành vi quên mình vì việc nghĩa của một con người chân chính. Hành động này đã làm thể hiện đầy đù phẩm chất cao quý của vị Thái y lệnh họ Phạm. Không chỉ có tài chữa bệnh, mà quan trọng hơn là có lòng yêu quý và quyết tâm cứu sống người bệnh tới mức không sợ quyền uy, không sợ mang vạ vào thân .
Ông thật xứng danh với lời khen của nhà vua Trần Anh Tông : Ngươi thật là bậc lương y chân chính, đã giỏi về nghề lại có lòng nhân đức, thương xót dám con đỏ của ta, thật xứng với lòng ta mong mỏi .
Phẩm chất của người thầy thuốc và quan điểm trị bệnh cứu người của vị Thái y lệnh họ Phạm lại một lần nữa ngời sáng ở thầy thuốc – nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu :
Thấy người đau giống mình đau ,
Phương nào cứu đặng mau mau trị lành
Đứa ăn mày cũng trời sinh ,
Bệnh còn cứu đặng thuốc đành cho không .
Bài trước:
Bài tiếp theo:
Xem thêm:
Trên đây là bài Soạn bài Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng sgk Ngữ văn 6 tập 1 không thiếu và ngắn gọn nhất. Chúc những bạn làm bài Ngữ văn tốt !
“ Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com “
Source: https://futurelink.edu.vn
Category: Tin tổng hợp