Soạn bài Tỏ lòng chi tiết và đầy đủ nhất với nội dung tóm tắt kiến thức cơ bản và gợi ý trả lời câu hỏi đọc hiểu tác phẩm bài thơ Tỏ Lòng (Thuật hoài) của Phạm Ngũ Lão.
Tài liệu hướng dẫn soạn bài Tỏ lòng được chúng tôi biên soạn chi tiết và ngắn gọn nhất giúp các em dễ dàng cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng người anh hùng vệ quốc hiên ngang, lẫm liệt với lí tưởng và nhân cách lớn lao; vẻ đẹp của thời đại với sức mạnh và khí thế hào hùng. Qua đó, các em sẽ được bồi dưỡng nhân cách sống có lí tưởng, có ý chí, quyết tâm thực hiện lí tưởng.
Với những hướng dẫn chi tiết trả lời câu hỏi sách giáo khoa dưới đây các em không chỉ soạn bài tốt mà còn nắm vững các kiến thức quan trọng của tác phẩm này.
Cùng tìm hiểu thêm ngay nhé !
Soạn bài Tỏ lòng ngắn gọn nhất
Gợi ý trả lời các câu hỏi đọc hiểu soạn bài Tỏ lòng siêu ngắn gọn nhất lớp 10 trang 116 sách giáo khoa Ngữ văn 10 tập 1.
Đọc – hiểu
Câu 1 trang 116 SGK Ngữ văn 10 tập 1Chỉ ra điểm khác nhau giữa hai câu thơ đầu trong nguyên tác chữ Hán với câu thơ dịch. Có gì đáng chú ý quan tâm về khoảng trống, thời hạn trong đó con người Open ? Con người mang tư thế, tầm vóc thế nào ?
Trả lời:
– Câu thơ đầu trong nguyên tác không riêng gì khắc họa được tư thế của người anh hùng mà còn khắc họa được uy thế dữ thế chủ động, dũng mãnh. Còn câu thơ dịch chỉ đơn thuần miêu tả tư thế của người anh hùng mà làm mất đi uy thế, hào khí dũng mãnh .- Không gian to lớn ” giang sơn “, thời hạn dài đằng đẵng ” kháp kỉ thu ” .- Con người ở đây mang tư thế, dáng vóc sánh ngang với giang sơn trời đất .Câu 2 trang 116 SGK Ngữ văn 10 tập 1Anh ( chị ) cảm nhận như thế nào về sức mạnh quân đội nhà Trần qua câu thơ ” Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu ” ?
Trả lời:
– Ngưu : hoàn toàn có thể hiểu là trâu, cũng hoàn toàn có thể hiểu là sao Ngưu trên trời .- Sức mạnh của quân đội nhà Trần sánh ngang với thiên hà, sức mạnh vô song được nhấn mạnh vấn đề qua động từ ” nuốt ” ( ” thôn ” )Câu 3 trang 116 SGK Ngữ văn 10 tập 1Nợ công danh sự nghiệp mà tác giả nói tới được hiểu theo cách nào ?
Trả lời:
Nam nhi thời phong kiến coi việc lập công ( để lại sự nghiệp ) và lập danh ( để lại tiếng thơm ) là trách nhiệm quan trọng của cuộc sống. Đây là chí làm trai theo ý niệm Nho giáo. Lập công danh là món nợ của kẻ làm trai. Chừng nào chưa lập được sự nghiệp, chưa tạo được tiếng thơm là chưa triển khai xong nghĩa vụ và trách nhiệm so với dân, với nước. Đặt trong xã hội phong kiên thời loạn, quốc gia luôn bị họa ngoại xâm, chí làm trai có tính năng mãnh mẽ, cổ vũ con người từ bỏ lối sống cá thể, ích kỉ để sẵn sàng chuẩn bị hi sinh cho sự nghiệp “ bình quốc an dân ”, do đó nó mang giá trị tích cực .Câu 4 trang 116 SGK Ngữ văn 10 tập 1Phân tích ý nghĩa nỗi ” thẹn ” trong hai câu thơ cuối .
Trả lời:
Chữ “ thẹn ” biểu lộ vẻ đẹp nhân cách của người anh hùng. Phạm Ngũ Lão thẹn vì chưa giúp dân cứu nước và thẹn vì trí và lực của mình hạn chế mà trách nhiệm bảo vệ, Phục hồi quốc gia còn quá nhiều bộn bề .Câu 5 trang 116 SGK Ngữ văn 10 tập 1Qua bài thơ Tỏ lòng anh ( chị ) thấy hình ảnh trang đàn ông thời Trần mang vẻ đẹp như thế nào ? Điều đó có ý nghĩa gì so với tuổi trẻ thời điểm ngày hôm nay và ngày mai .
Trả lời:
– Hình ảnh trang đàn ông thời Trần hiện lên với vẻ đẹp sức mạnh khác thường, có lí tưởng, nhân cách cao quý cùng khí thế hào hùng đại diện thay mặt cho thời đại hào khí Đông A tỏa sáng .- Đây là niềm tự hào dân tộc bản địa, là tầm gương sáng cho tuổi trẻ ngày hôm nay và ngày mai noi theo để gắng sức rèn luyện góp sức cho tương lai của quốc gia .
Soạn bài Tỏ lòng chi tiết cụ thể
Gợi ý trả lời các câu hỏi đọc hiểu soạn bài Tỏ lòng chi tiết, đầy đủ lớp 10 trang 116 sách giáo khoa Ngữ văn 10 tập 1.
Đọc – hiểu
Bài 1 trang 116 SGK Ngữ văn 10 tập 1Chỉ ra điểm khác nhau giữa hai câu thơ đầu trong nguyên tác chữ Hán với câu thơ dịch. Có gì đáng quan tâm về khoảng trống, thời hạn trong đó con người Open ? Con người mang tư thế, tầm vóc thế nào ?
Trả lời:
So sánh câu thơ đầu trong nguyên tác chữ Hán với câu thơ dịch, ta thấy hai từ “ múa giáo ” chư a biểu lộ đư ợc hết ý nghĩa của hai từ “ hoành sóc ”. “ Hoành sóc ” là cầm ngang ngọn giáo mà trấn giữ tổ quốc. Từ ý nghĩa lẫn âm hư ởng, từ “ hoành sóc ” đều tạo ra cảm xúc kì vĩ và lớn lao hơn .Trong câu thơ đầu, con ngư ời Open trong toàn cảnh khoảng trống và thời hạn to lớn. Không gian mở theo chiều rộng của núi sông và mở lên theo chiều cao của sao Ngư u thăm thẳm. Thời gian không phải đo bằng ngày bằng tháng mà đo bằng năm, không phải mới một năm mà đã mấy năm rồi ( cáp kỉ thu ). Con ngư ời cầm cây tr ường giáo ( cũng đo bằng chiều ngang của giang sơn ), lại đư ợc đặt trong một khoảng trống, thời hạn như thế thì thật là kì vĩ. Con ng ười hiên ngang ấy mang tầm vóc của con ng ười ngoài hành tinh, tổ quốc .Bài 2 trang 116 SGK Ngữ văn 10 tập 1Anh ( chị ) cảm nhận như thế nào về sức mạnh quân đội nhà Trần qua câu thơ ” Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu ” ?
Trả lời:
Câu thơ “ Tam quân tì hổ khí thôn ngưu ” có hai cách hiểu :- Thứ nhất, ta hoàn toàn có thể hiểu là “ ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu ” .- Nhưng cũng hoàn toàn có thể lý giải theo cách khác, với cách hiểu là : Ba quân hùng mạnh khí thế át sao Ngưu .Có thể nói quân đội nhà Trần mạnh cả về trí và lực, không những có được vừa đủ binh hùng tướng mạnh mà còn có những vị đại tướng quân trí dũng song toàn ( như : Trần Quốc Tuấn, Trần Quang Khải, Phạm Ngũ Lão, Trần Nhật Duật … ). Vì thế thật không quá khoa trương khi nói : cái khí thế ấy đúng là đủ sức làm thay đổi trời đất .Bài 3 trang 116 SGK Ngữ văn 10 tập 1Nợ công danh sự nghiệp mà tác giả nói tới được hiểu theo cách nào ?
Trả lời:
Nợ sự nghiệp mà tác giả nói đến trong bài thơ hoàn toàn có thể hiểu theo hai nghĩa :
– “Nợ” công danh là chí làm trai theo tinh thần Nho giáo: lập công, lập danh. Quan niệm lập công danh đã trở thành lí tưởng sống cao đẹp của trang nam nhi thời phong kiến. Lí tưởng này có tác dụng cổ vũ con người từ bỏ lối sống tầm thường, ích kỉ để sống có ý nghĩa với trời đất muôn đời. Công danh được xem là món nợ đời phải trả của kẻ làm trai.
Xem thêm: Giới Thiệu – Vcafe
– ” Nợ ” công danh sự nghiệp là chưa hoàn thành xong nghĩa vụ và trách nhiệm với dân, với nước. Đặt trong thực trạng xã hội lúc bấy giờ, chí làm trai là phải chống giặc ngoại xâm, cứu nước, cứu dân. Công danh sự nghiệp cá thể, thống nhất với công danh sự nghiệp, sự nghiệp chung của quốc gia. Ước nguyện lập sự nghiệp của người anh hùng họ Phạm biểu lộ ý thức, nghĩa vụ và trách nhiệm với nhân dân, dân tộc bản địa .=> Nợ công danh sự nghiệp hay chí làm trai, hay ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm với dân, với nước của Phạm Ngũ Lão là một ý niệm sống cao đẹp, có ý nghĩa tích cực không chỉ so với trang đàn ông thời phong kiến mà còn so với cả con người ngày này .Bài 4 trang 116 SGK Ngữ văn 10 tập 1Phân tích ý nghĩa nỗi ” thẹn ” trong hai câu thơ cuối .
Trả lời:
Ý nghĩa nỗi ” thẹn ” trong hai câu thơ cuối :- Phạm Ngũ Lão “ thẹn ” vì chư a có đ ược kĩ năng m ưu l ược như Vũ Hầu Gia Cát Lư ợng ( Khổng Minh – đời Hán ) để giúp dân cứu nư ớc, thẹn vì trí và lực của mình thì có hạn mà trách nhiệm Phục hồi giang sơn, đất nư ớc còn quá bộn bề .- Thẹn vì chưa có nhiều công lao lớn như Gia Cát Lượng .Dù hiểu theo cách nào thì nỗi thẹn cũng làm ngời sáng nhân cách của Phạm Ngũ Lão. Nỗi thẹn ấy không làm con người trở nên nhỏ bé. Nỗi thẹn ấy tôn cao nhân cách con người. Nỗi thẹn ấy đốt lên trong lòng người ngọn lửa hướng đến những khát vọng cao đẹp. Qua nỗi thẹn ta thấy được nỗi lòng tận trung báo quốc của tác giả .Bài 5 trang 116 SGK Ngữ văn 10 tập 1Qua bài thơ Tỏ lòng anh ( chị ) thấy hình ảnh trang đàn ông thời Trần mang vẻ đẹp như thế nào ? Điều đó có ý nghĩa gì so với tuổi trẻ thời điểm ngày hôm nay và ngày mai .
Trả lời:
Ngư ời xư a nói “ Quốc gia lâm nguy, thất phu hữu trách ”. Câu nói ấy quả rất đúng với ý thức của bài thơ “ Tỏ lòng ”. Đọc những dòng thơ hào hùng khí thế, ta hoàn toàn có thể cảm nhận rất rõ vẻ đẹp sức vóc và ý chí của những trang đàn ông thời đại nhà Trần. Âm h ưởng anh hùng ca của thời đại do những con ngư ời ấy tạo nên và cũng chính âm h ưởng ấy tôn lên vẻ đẹp anh hùng của họ. Họ đã từ bỏ lối sống tầm th ường, ích kỉ, để chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu và hi sinh cho sự nghiệp cứu n ước, cứu dân. Tinh thần và ý chí ngoan cư ờng của những con ng ười ấy sẽ vẫn mãi là lí t ưởng cho nghị lực và sự phấn đấu của tuổi trẻ ngày hôm nay và tương lai .
Soạn bài Tỏ lòng phần Luyện tập
Câu hỏi – Trang 116 SGK
“Tỏ lòng” khắc họa vẻ đẹp của người anh hùng có sức mạnh, lí tưởng, nhân cách cao cả cùng khí thế hào hùng của thời đại”.
Anh / chị hãy làm rõ quan điểm trên qua bài thơ Tỏ lòng của nhà thơ Phạm Ngũ Lão .
Gợi ý:
* Xác định thể loại bài viết : nghiên cứu và phân tích – chứng tỏ .* Xác định nội dung cần đạt : Vẻ đẹp của người anh hùng trong bài thơ ” Tỏ lòng “. Cần nghiên cứu và phân tích rõ vẻ đẹp ấy qua những hình ảnh :- Tầm vóc, tư thế, hành vi, lớn lao, kì vĩ .- Chí công lập công danh sự nghiệp trong sự nghiệp cứu nước, cứu dân. Cái tâm mang giá trị nhân cách, nỗi ” thẹn ” tôn lên vẻ đẹp con người .- Khí thế hào hùng mang ý thức quyết chiến, quyết thắng .=> Từ nghiên cứu và phân tích làm sáng tỏ được nhận xét ; đó là vẻ đẹp của người anh hùng có sức mạnh, có lí tưởng, nhân cách cao quý cùng khí thể hào hùng của thời đại .* Học sinh hoàn toàn có thể lấy thêm dẫn chứng từ một số ít tác phẩm cùng thời để làm điển hình nổi bật nội dung trên. Đồng thời quan tâm cách diễn đạt qua câu, chữ .
Tham khảo những bài văn hay phân tích bài thơ Tỏ lòng (Thuật hoài) của Phạm Ngũ Lão để hiểu sâu và chi tiết hơn những giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
Soạn bài Tỏ lòng nâng cao
Câu 1 : Nhận xét điểm khác nhau trong cách dịch nghĩa và dịch thơ ở câu 1 ?
Trả lời
Tham khảo mục 2 ( câu hỏi số 1 ) phàn hướng dẫn soạn bài chương trình cơ bản .Câu 2 : Hãy tìm những hình ảnh biểu lộ khí phách anh hùng của vị tướng và quân đội của ông ?
Trả lời
Những hình ảnh biểu lộ khí phách anh hùng của vị tướng và quân đội của ông : hoành sóc giang sơn, tâm quân tì hổ khí thôn ngưu .Câu 3 : Anh ( chị ) hiểu nợ công danh sự nghiệp là gì ? Quan niệm công danh sự nghiệp là món nợ mà đàn ông phải trả có ý nghĩa tích cực ở chỗ nào ?
Trả lời
Tham khảo đáp án ở câu hỏi số 3 mục 2. Hướng dẫn soạn bài chương trình chuẩn .Quan niệm này mang ý nghĩa tích cực ở chỗ ó làm cho đàn ông có mục tiêu và tiềm năng để phấn đấu .Câu 4 : Hai câu cuối bài thơ nói lên lí tưởng, khát vọng gì của tác giả ? Vũ hầu là ai ? “ Thẹn tai nghe chuyện Vũ hầu ” ở đây có ý nghĩa như thế nào ?
Trả lời
Phạm Ngũ Lão là bậc anh hùng của dân tộc bản địa, dưới thời Trần ông đã lập rất nhiều chiến công và là đấng quân tử đáng được người đời sau tôn trọng. Tuy nhiên, ông vẫn thấy “ thẹn ” bởi ông thấy những điều mình làm chưa được coi là lớn lao như Vũ Hầu đã từng giúp Lưu Bị. Nhưng nỗi “ thẹn ” ấy không làm cho hình tượng của Phạm Ngũ Lão nhỏ bé đi mà nó còn khiến người đời thêm hiểu về tấm lòng của ông – luôn muốn được làm những điều tốt đẹp, lớn lao dành cho nhân dân, quốc gia .
Kiến thức cơ bản về tác giả, tác phẩm
1. Tác giả Phạm Ngũ Lão
– Phạm Ngũ Lão ( 1255 – 1320 ) người làng Phù Ủng, huyện Đường Hào ( nay thuộc huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên ), là con rể ( lấy con gái nuôi ) của Trần Hưng Đạo, được giữ đội quân hữu vệ. Ông có nhiều công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên, làm đến chức Điện suý, được phong tước Quan nội hầu. Là Võ tướng nhưng ông thích đọc sách, ngâm thơ và từng được ngợi ca là người văn võ toàn tài. Lúc ông qua đời, vua Trần Minh Tông ra lệnh nghỉ châu năm ngày để tỏ lòng tưởng niệm .- Tỏ lòng ( Thuật hoài ) và Viếng Thượng tướng quốc công Hưng Đạo Đại Vương ( Văn Thượng tướng quốc công Hưng Đạo Đại Vương ) là hai bài thơ của ông hiện còn lưu lại đến giờ đây .
2. Tác phẩm Thuật hoài
– Hoàn cảnh sáng tác: Theo Đại Việt sử kí toàn thư, năm 1282 quân Nguyên đòi mượn đường đánh Chiêm Thành để xâm lược nước ta. Vua Trần mở hội nghị tại bến Bình Than. Sau đó, Phạm Ngũ Lão và một số tướng được cử lên biên ải phía bắc để trấn giữ đất nước. Chưa rõ chính xác bài thơ viết vào năm nào, chỉ có thể phỏng đoán Phạm Ngũ Lão làm bài thơ không phải lúc ông “đang tung hoành nơi trận mạc” mà vào khoảng cuối năm 1284, khi cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông – lần thứ hai đã đến rất gần.
– Thể thơ: Bài thơ Thuật hoài (nguyên tác) và Tỏ lòng (bản dịch thơ) đều theo thể Đường luật thất ngôn tứ tuyệt luật trắc, vần bằng.
– Bố cục bài thơ:
+ Hai câu đầu : Vẻ đẹp của con người với tầm vóc, tư thế, hành vi lớn lao, kì vĩ, khí thế hào hùng .+ Hai câu cuối : Ước vọng, tham vọng của người tráng sĩ đời Trần .
– Nội dung chính của bài thơ: miêu tả khí phách và khát vọng chiến công của người anh hùng khi tổ quốc bị xâm lăng, đồng thời cho thấy khí thế hào hùng của cả một thời. Không chỉ bày tỏ nỗi lòng của tác giả mà bài thơ còn là lời nhắc nhở đối với bậc nam nhi sống trong thời đại phải có ý cầu tiến, xả thân vì nghĩa lớn.
Ghi nhớ
- Bài thơ Tỏ lòng của Phạm Ngũ Lão đã bày tỏ rõ những vẻ đẹp của ý chí chiến đấu bên trong và tầm vóc bên ngoài sánh ngang với vũ trụ, một hào khí được cả dân tộc noi gương – hào khí Đông A của nam nhi thời nhà Trần. Đó là vẻ đẹp của tinh thần chiến đấu, sự đoàn kết khi đất nước có giặc ngoại xâm đô hộ, là tinh thần luôn muốn đem sức lực của mình để cống hiến, bảo vệ quê hương.
- Bài thơ hàm súc, cô đọng, hình ảnh hoành tráng có tính sử thi, là lời tâm sự của một đấng trượng phu phải có công danh sự nghiệp, phải có trách nhiệm với giang sơn, tổ quốc, phải có tiếng thơm để lại cho đời.
// Trên đây là những nội dung hướng dẫn soạn bài Tỏ lòng (Thuật hoài) đã được biên soạn chi tiết. Nội dung này không chỉ giúp bạn tham khảo để soạn bài mà còn giúp bạn nắm vững các kiến thức quan trọng để hoàn thành tốt các đề văn hay câu hỏi liên quan đến tác phẩm Tỏ lòng của Phạm Ngũ Lão.
[ĐỪNG SAO CHÉP] – Bài viết này chúng tôi chia sẻ với mong muốn giúp các bạn tham khảo, góp phần giúp cho bạn có thể để tự soạn bài Tỏ lòng một cách tốt nhất. “Trong cách học, phải lấy tự học làm cố” – Chỉ khi bạn TỰ LÀM mới giúp bạn HIỂU HƠN VỀ BÀI HỌC và LUÔN ĐẠT ĐƯỢC KẾT QUẢ CAO.
Source: https://futurelink.edu.vn
Category: Tin tổng hợp