Cơ sở hạ tầng là gì?

Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng thể hiện trong phép duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác-Lênin, đây là hai yếu tố quan trọng trong học thuyết về hình thái kinh tế-xã hội của một quốc gia. Bài viết dưới đây chia sẻ chia tiết về cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng ở việt nam hiện nay.

Cơ sở hạ tầng là gì?

Cơ sở hạ tầng với phạm trù triết học có tên tiếng anh là ” Infrastructure ” ( hay cơ sở kinh tế tài chính ) là hàng loạt những quan hệ sản xuất hợp thành cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính của xã hội, hay là một tiến trình lịch sử vẻ vang nhất định. Đây là phạm trù cơ bản của chủ nghĩa duy vật lịch sử dân tộc .

Về khái niện xây dựng, cơ sở hạ tầng là khái niệm chung để chỉ đường bộ, đường sắt, bệnh viện, trường học, hệ thống thủy lợi, cấp nước…

Bạn đang đọc: Cơ sở hạ tầng là gì?

Trên trong thực tiễn, khi nói về cơ sở hạ tầng là nói cơ sở kinh tế tài chính của xã hội ; không phải nói kiến trúc kỹ thuật của xã hội mà thuộc vể lực lượng sản xuất .
Ví dụ, cơ sở hạ tầng của nước Nước Ta trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội lúc bấy giờ là một cấu trúc kinh tế tài chính nhiều thành phần kinh tế tài chính ( kinh tế tài chính nhà nước, tập thể, tư nhân tư bản … ) trong đó thành phần, kinh tế tài chính nhà nước giữ vai trò chủ yếu, chi phối những quan hệ sản xuất còn lại .
Kết cấu đó được xác lập trên cơ sở mạng lưới hệ thống ba mô hình chiếm hữu về tư liệu sản xuất, sở hữu toàn dân ( do nhà nước quản trị ), sở hữu tập thể ( người lao động ), chiếm hữu tư nhân ( cá thể mỗi người ) ; và hình thành nên nhiều hình thức tổ chức triển khai kinh doanh thương mại phong phú .

Kết cấu chung của cơ sở hạ tầng

+ Kết cấu ba bộ phận của cơ sở hạ tầng phản ánh điều gì ? Sự sống sót của ba mô hình quan hệ sản xuất cấu thành cơ sở hạ tầng của một xã hội phản ánh đặc thù hoạt động, tăng trưởng liên tục của lực lượng sản xuất với những đặc thù thừa kế, phát huy và tăng trưởng .
+ Hệ thống kiến trúc tăng trưởng đồng nhất, tân tiến sẽ thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính, nâng cao hiệu suất, hiệu suất cao của nền kinh tế tài chính và góp thêm phần xử lý những yếu tố xã hội .
+ trái lại, một mạng lưới hệ thống cơ sở hạ tầng kém tăng trưởng là một trở lực lớn so với sự tăng trưởng. Ở nhiều nước đang tăng trưởng lúc bấy giờ, kiến trúc thiếu và yếu đã gây ứ đọng trong luân chuyển những nguồn lực, khó hấp thụ, vốn góp vốn đầu tư, gây ra những ảnh hướng trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế tài chính .

Kiến trúc thượng tầng

Với tư cách là một phạm trù cơ bản của chủ nghĩa duy vật lịch sử, khái niệm kiến trúc thượng tầng dùng để chỉ toàn bộ hệ thống kết cấu các hình thái ý thức xã hội cùng với các thiết chế chính trị – xã hội tương ứng, được hình thành trên một cơ sở hạ tầng kinh tế nhất định.

Kết cấu chung của kiến trúc thượng tầng: Kiến trúc thượng tầng của mỗi xã hội là một kết cấu phức tạp, có thể được phán tích từ những giác độ khác nhau. Từ đó cho thấy mối quan hệ đan xen và chi phối lẫn nhau của chúng. 

Kiến trúc thượng tầng của một xã hội bao gồm: hệ thống các hình thái ý thức xã hội (hình thái ý thức chính trị, pháp quyền, tôn giáo,…) và các thiết chế chính trị – xã hội tương ứng của chúng (nhà nước, chính đảng, giáo hội,…).

Yếu tố trọng yếu của kiến trúc thượng tầng trong điều kiện xã hội có đối kháng giai cấp là yếu tố nào Trong xã hội có giai cấp, đặc biệt là trong các xã hội hiện đại, hình thái ý thức chính trị và pháp quyền cùng hệ thống thiết chế, tổ chức chính đảng và nhà nước là hai thiết chế, tổ chức quan trọng nhất trong hệ thống kiến trúc thượng tầng của xã hội.

Về danh nghĩa, nhà nước là hệ thống tổ chức đại biểu cho quyền lực chung của xã hội để quản lý, điều khiển mọi hoạt động của xã hội và công dân, thực hiện chức năng chính trị và chức năng xã hội cùng chức năng đối nội và đối ngoại của quốc gia.

Về thực ra, bất kể nhà nước nào cũng là công cụ quyền lực tối cao thực thi chuyên chính giai cấp của giai Cấp thống trị, tức giai cấp nắm giữ được những tư liệu sản xuất đa phần của xã hội, nó chính là chủ thể thực sự của quyền lực tối cao nhà nước .