==>> Tổng hợp soạn văn 10 ngắn nhất mới cập nhập
Video soạn tấm cám lớp 10
Mobitool sẽ giới thiệu đến bạn đọc tài liệu Soạn văn 10: Tấm Cám. Mời tham khảo nội dung chi tiết dưới đây.
Bạn đang đọc: Soạn bài Tấm Cám
Soạn bài Tấm Cám chi tiết
I. Đôi nét về tác phẩm
1. Thể loại
Truyện Tấm Cám thuộc loại cổ tích thần kỳ.
2. Tóm tắt
Tấm và Cám là hai chị em cùng cha khác mẹ. Tấm vốn hiền lành, xinh đẹp lại chịu khó. Cha mẹ mất sớm, Tấm phải sống cùng dì ghẻ và Cám. Mọi việc làm trong nhà đều đến tay nhưng vẫn bị mẹ con Cám ngược đãi, tìm cách hãm hại. Một hôm nọ, dì ghẻ đưa cho hai chị em một cái giỏ và bảo rằng : “ Hễ đứa nào bắt được đầy giỏ thì thưởng cho một cái yếm đỏ ! ”. Tấm thao tác siêng năng để lấy được chiếc yếm. Còn Cám chỉ mải chơi nên đến cuối buổi chẳng bắt được gì. Cám bèn lừa nói với Tấm rằng : “ Chị Tấm ơi chị Tấm, đầu chị lấm, chị hụp cho sâu kẻo về mẹ mắng ”. Tấm nghe lời Cám, đến khi lên bờ, nhìn vào rổ thì không còn thấy tép đâu. Tấm chỉ biết ngồi khóc. Bỗng nhiên, Bụt hiện lên bảo Tấm rằng hãy nhìn vào trong gió xem có thấy gì không. Thì ra, trong giỏ vẫn còn một con cá bống. Tấm đem cá bống về nuôi, ngày ngày cho ăn. Mẹ con Cám biết được liền lừa Tấm đi chăn trâu đồng xa để bắt lên giết thịt. Tấm trở về không thấy cá bống đâu, liền bật khóc. Bụt hiện lên bảo Tấm lấy xương cá bống bỏ vào bốn chiếc lọ, chôn vào bốn chân giường. Ít lâu sau, vua mở hội, mẹ con Cám sắm sắm sửa quần áo đẹp để đi chơi hội. Dì ghẻ không cho Tấm đi, nghĩa ra cách lấy thóc và gạo trộn lẫn với nhau, bắt Tấm nhặt thóc ra thóc, gạo ra gạo rồi mới được đi. Tấm không biết làm thế nào chỉ ngồi khóc. Bụt lại hiện lên sai chim sẻ nhặt thóc giúp. Chim sẻ nhặt một thoáng đã xong. Sau đó, Bụt liền bảo Tấm đào bốn chiếc lọ ở bốn chân giường lên. Bốn chiếc lọ biến thành quần áo đẹp giúp Tấm đi dự hội. Trên đường đi, Tấm đánh rơi chiếc hài xuống nước. Khi ngựa của vua đi ngang qua cứ đứng lại không chịu đi tiếp. Vua sai người xuống nước thì thấy chiếc hài. Vua truyền lệnh cho toàn dân ai đi vừa hài sẽ được làm vợ vua. Tấm đi vừa đôi hài và trở thành vợ vua. Đến ngày giỗ cha, Tấm về nhà thì bị mẹ con Cám giết chết. Tấm chết đi lần lượt hóa thành chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi, quả thị, sau cuối trở lại làm người sống cùng bà hàng nước. Một hôm, vua vô tình đi quá liền ghé vào hàng nước. Nhìn thấy miếng trầu têm cánh phượng liền dò hỏi bà lão. Cuối cùng, vua và Tấm đã gặp lại nhau. Xem thêm Tóm tắt truyện Tấm Cám
3. Bố cục
Gồm 3 phần :
- Phần 1. Từ đầu đến “không phải làm việc nặng”: Giới thiệu về các Tấm và Cám.
- Phần 2. Tiếp theo đến “têm trầu để cho bà ngồi bán hàng”: Các lần hóa thân của Tấm.
- Phần 3. Còn lại: Tấm trở về sống hạnh phúc bên nhà vua.
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Diễn biến mâu thuẫn xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám
– Chặng 1 : Con đường đến với niềm hạnh phúc của Tấm.
- Cám lừa Tấm, trút hết giỏ tép của Tấm vào giỏ của mình để cướp phần thưởng. Tấm ôm mặt khóc, bụt hiện lên cho Tấm một con cá bống.
- Mẹ con Cám lừa Tấm đi chăn trâu ở cánh đồng xa để giết thịt cá bống. Tấm về không thấy cá bóng liền ngồi khóc. Bụt hiện lên bảo Tấm cho xương cá đựng vào bốn chiếc lọ chôn ở bốn chân giường.
- Dì ghẻ trộn thóc lẫn gạo, bắt Tấm nhặt không cho đi trẩy hội. Tấm khóc. Bụt hiện lên, sai một đàn chim sẻ xuống nhặt giúp.
- Tấm không có quần áo đẹp mặc đi hội. Tấm tủi thân khóc. Bụt hiện lên cho Tấm quần áo, khăn, giày, xe ngựa. Tấm đến gặp vua, đánh rơi chiếc hài và may mắn trở thành hoàng hậu.
=> Ở chặng này, xích míc hầu hết xoay quanh hơn thua về vật chất và ý thức. Tấm bị mẹ con Cám cướp đoạt trắng trợn công sức lao động, phần thưởng, niềm vui niềm tin. Tấm luôn trong thế bị động, không hề tự xử lý xung đột mà phải nhờ đến Bụt. Sự Open đúng lúc của Bụt cho thấy sự bênh vực của nhân dân so với kẻ yếu. Quá trình xử lý xích míc theo hướng thiện thắng ác, ở hiền gặp lành. Tấm hiện lên là một cô gái mồ côi, đau khổ, tội nghiệp, hiền lành, chỉ biết khóc mỗi khi bị ức hiếp. Mẹ con Cám lười biếng, đố kị, nhẫn tâm nhưng ở chặng này mới dừng lại ở đố kỵ, ghanh tỵ, chưa có hành vi tàn phá. – Chặng 2 : Con đường đấu tranh giành lấy niềm hạnh phúc của Tấm.
- Tấm về giỗ cha, bị mẹ con Cám dụ trèo lên cây cau, sau đó chặt gốc cau. Tấm ngã chết, Cám được đưa vào cung thay thế.
- Tấm chết hóa thành chim vàng anh, báo hiệu sự có mặt trên đời. Mẹ con Cám giết thịt chim
- Tấm hóa thành cây xoan đào, tỏ bóng mát cho nhà vua. Mẹ con Cám chặt cây, đốt làm khung cửi.
- Tấm hóa thành con ác trên khung cửi, trực tiếp tuyên chiến với kẻ thù. Mẹ con Cám đốt khung cửi.
- Tấm hóa thành quả thị, ngày ngày chui ra quét dọn, nấu cơm cho bà hàng nước, sau đó gặp lại nhà vua và trở về làm hoàng hậu. Mẹ con Cám ngỡ ngàng và chết một cách thảm khốc
=> Ở chặng 2, xích míc xung đột kinh hoàng, một mất một còn xoay quanh ngôi vị hoàng hậu. Tấm luôn trong thế dữ thế chủ động, đấu tranh can đảm và mạnh mẽ, kinh khủng. Tấm không còn khóc, không còn Bụt trợ giúp, những lần hóa thân của Tấm cho thấy sự chiến đấu không khoan nhượng, sức sống mãnh liệt không hề tàn phá của cái thiện. Mâu thuẫn cũng được xử lý theo hướng thiện thắng ác. Tấm từ một cô gái nhu mì, yếu ớt trở nên can đảm và mạnh mẽ, can đảm và mạnh mẽ, kiên cường đấu tranh để giành lấy niềm hạnh phúc, diệt trừ cái ác. Mẹ con Cám là những kẻ tham lam, gian ác truy sát Tấm đến tận cùng.
2. Bản chất của mâu thuẫn, xung đột
– Xuất phát từ xích míc trong mái ấm gia đình phụ hệ : Dì ghẻ – con chồng.
- Tấm và Cám là hai chị em cùng cha khác mẹ.
- Tấm và dì ghẻ là con chồng dì ghẻ.
=> Đây là xích míc thông dụng trong xã hội. – Mâu thuẫn xã hội giữa cái thiện và cái ác.
- Tấm đại diện cho các nhân vật ở tuyến thiện: Hiền lành, nhu mì, đau khổ, tội nghiệp luôn nhận được sự giúp đỡ, dám đứng lên chống lại cái ác.
- Mẹ con Cám lười biếng, nhẫn tâm, độc ác.
=> Thể hiện ý niệm của nhân dân ở hiền gặp lành, ác giả ác báo và tham vọng về một xã hội công minh.
3. Hành động trả thù của Tấm
– Tấm trở về cung, làm hoàng hậu và trẻ đẹp hơn trước. – Cám ngỡ ngàng, khát khao được đẹp như chị. Tấm bày cách cho Cám xuống hố, dội nước sôi cho trắng đẹp rồi chết. – Mẹ Cám ăn lọ mắm làm từ thịt con gái, kinh khiếp lăn đùng ra chết. => Hành động này tương thích với quy trình trưởng thành trong đấu tranh của Tấm : Từ hiền lành cam chịu, yếu ớt đến can đảm và mạnh mẽ kinh khủng chống lại cái ác và ở đầu cuối ra tay trừng phạt cái ác. Hành động tương thích với ý niệm của nhân dân : “ Ở hiền gặp lành, ác giả ác báo ”.
Tổng kết:
- Nội dung: Sự biến hóa của Tấm đã thể hiện sức sống, sức trỗi dậy mãnh liệt của con người trước sự vùi dập của kẻ ác. Đó chính là sức mạnh của thiện thắng ác. Mâu thuẫn và xung đột trong truyện phản ánh mâu thuẫn và xung đột trong gia đình phụ quyền thời cổ.
- Nghệ thuật: xây dựng mẫu thuật xung đột gay gắt, yếu tố tưởng tượng thần kì, mô-típ truyện quen thuộc…
Soạn bài Tấm Cám ngắn gọn
I. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Phân tích diễn biến của truyện để thấy mâu thuẫn giữa Tấm và mẹ con Cám đã diễn ra như thế nào?
– Chặng 1 : Con đường đến với niềm hạnh phúc của Tấm.
- Cám lừa Tấm, trút hết giỏ tép của Tấm vào giỏ của mình để cướp phần thưởng. Tấm ôm mặt khóc, bụt hiện lên cho Tấm một con cá bống.
- Mẹ con Cám lừa Tấm đi chăn trâu ở cánh đồng xa để giết thịt cá bống. Tấm về không thấy cá bóng liền ngồi khóc. Bụt hiện lên bảo Tấm cho xương cá đựng vào bốn chiếc lọ chôn ở bốn chân giường.
- Dì ghẻ trộn thóc lẫn gạo, bắt Tấm nhặt không cho đi trẩy hội. Tấm khóc. Bụt hiện lên, sai một đàn chim sẻ xuống nhặt giúp.
- Tấm không có quần áo đẹp mặc đi hội. Tấm tủi thân khóc. Bụt hiện lên cho Tấm quần áo, khăn, giày, xe ngựa. Tấm đến gặp vua, đánh rơi chiếc hài và may mắn trở thành hoàng hậu.
=> Ở chặng này, xích míc đa phần xoay quanh hơn thua về vật chất và ý thức. Tấm bị mẹ con Cám cướp đoạt trắng trợn công sức lao động, phần thưởng, niềm vui niềm tin. – Chặng 2 : Con đường đấu tranh giành lấy niềm hạnh phúc của Tấm.
- Tấm về giỗ cha, bị mẹ con Cám dụ trèo lên cây cau, sau đó chặt gốc cau. Tấm ngã chết, Cám được đưa vào cung thay thế.
- Tấm chết hóa thành chim vàng anh, báo hiệu sự có mặt trên đời. Mẹ con Cám giết thịt chim
- Tấm hóa thành cây xoan đào, tỏ bóng mát cho nhà vua. Mẹ con Cám chặt cây, đốt làm khung cửi.
- Tấm hóa thành con ác trên khung cửi, trực tiếp tuyên chiến với kẻ thù. Mẹ con Cám đốt khung cửi.
- Tấm hóa thành quả thị, ngày ngày chui ra quét dọn, nấu cơm cho bà hàng nước, sau đó gặp lại nhà vua và trở về làm hoàng hậu. Mẹ con Cám ngỡ ngàng và chết một cách thảm khốc
=> Ở chặng 2, xích míc xung đột kinh hoàng, một mất một còn xoay quanh ngôi vị hoàng hậu.
Câu 2. Phân tích từng hình thức biến hóa của Tấm. Quá trình biến hóa của Tấm nói lên ý nghĩa gì?
– Lần 1 : Tấm biến thành chim vàng anh tiếng hót trong trẻo, thánh thót đem lại niềm vui. Chim quấn quýt bên nhà vua, được vua sủng ái yêu chiều như với người. – Lần 2 : Tấm hóa thành cây xoan đào. Cây xoan đào cành lá xanh tươi xòe bóng che mát cho nhà vua, lòng cây màu hồng như tấm lòng son mãi không phai qua bao thăng trầm của Tấm. – Lần 3 : Tấm hóa thành cây thị. Cây thị mộc mạc dân dã và thân thương với người nông dân nơi thôn quê. Quả thị nhỏ xíu luôn tỏa ngát hương thơm khiến ai cũng thích, cũng quý. – Lần 4 : Tấm trở lại làm người, xinh đẹp và tự tin hơn xưa. Đó là tham vọng của nhân dân ta dành cho những con người nhân hậu, tốt bụng : “ Ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác ”. => Tấm đều hóa thân trong những hình ảnh rất đẹp. Mỗi lần mỗi khác nhưng tổng thể những hình ảnh đó đều có một sự thống nhất chung. Hiển hiện của một linh hồn lương thiện, trong sáng, thủy chung, một linh hồn không cam chịu khuất phục khi ý thức được nỗi oan ức của mình.
Câu 3. Suy nghĩ về hành động trả thù của Tấm đối với Cám.
– Tấm trở về cung, làm hoàng hậu và trẻ đẹp hơn trước. – Cám ngỡ ngàng, khát khao được đẹp như chị. Tấm bày cách cho Cám xuống hố, dội nước sôi cho trắng đẹp rồi chết. – Mẹ Cám ăn lọ mắm làm từ thịt con gái, kinh khiếp lăn đùng ra chết. => Hành động này tương thích với quy trình trưởng thành trong đấu tranh của Tấm : Từ hiền lành cam chịu, yếu ớt đến can đảm và mạnh mẽ kinh khủng chống lại cái ác và ở đầu cuối ra tay trừng phạt cái ác. Hành động tương thích với ý niệm của nhân dân : “ Ở hiền gặp lành, ác giả ác báo ”.
Câu 4. Bản chất của mâu thuẫn và xung đột trong truyện?
– Xuất phát từ xích míc trong mái ấm gia đình phụ hệ : Dì ghẻ – con chồng.
- Tấm và Cám là hai chị em cùng cha khác mẹ.
- Tấm và dì ghẻ là con chồng – dì ghẻ.
=> Đây là xích míc thông dụng trong xã hội. – Mâu thuẫn xã hội giữa cái thiện và cái ác.
- Tấm đại diện cho các nhân vật ở tuyến thiện: Hiền lành, nhu mì, đau khổ, tội nghiệp luôn nhận được sự giúp đỡ, dám đứng lên chống lại cái ác.
- Mẹ con Cám lười biếng, nhẫn tâm, độc ác.
=> Thể hiện ý niệm của nhân dân ở hiền gặp lành, ác giả ác báo và tham vọng về một xã hội công minh.
II. Luyện tập
Căn cứ vào định nghĩa truyện cổ tích, hãy tìm trong truyện “ Tấm Cám ” những dẫn chứng để làm rõ đặc trưng của truyện cổ tích thần kỳ.
Gợi ý:
– Các yếu tố tưởng tượng, thần kì :
- Nhân vật Bụt hiện lên giúp đỡ Tấm bằng các phép thần kỳ.
- Các lần biến hóa của nhân vật Tấm (chim vàng anh, cây xoan đào, quả thị, trở lại làm người).
- Con gà: nói với Tấm sẽ giúp tìm xương.
- Đàn chim sẻ đến nhặt thóc giúp Tấm.
- Xương cá bống hóa thành quần áo, hài đẹp để Tấm đi dự hội.
- Khung cửi biết kêu dọa Cám sẽ trả thù.
– Kết cấu quen thuộc : Tấm trải qua nhiều kiếp nạn, nhưng ở đầu cuối được sống niềm hạnh phúc bến nhà vua. Còn mẹ con Cám thì bị trừng phạt. – Kiểu nhân vật tính năng : Tấm không có tính cách riêng, tâm lý hay tâm trạng.
Source: https://futurelink.edu.vn
Category: Tin tổng hợp